Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?
wymowa
-
U niezgłoskotwórcze
18.10.202118.10.2021Dzień dobry.
Ile sylab mają wyrazy „europejska” i „neurologia”? Sądziłam, że po 5: eu-ro-pej-ska ne-u-ro-lo-gia. Ale na stronie:
https://sjp.pwn.pl/zasady/198-54-2-Jednostki-niepodzielne;629557.html
jest informacja: „Nie dzielimy na sylaby dwugłosek au, eu należących do jednej sylaby, np. au·tor, eu·ropejski, neu·rologia, ale: na·uka, słabe·usz, gdyż samogłoski te należą do różnych sylab”.
Skąd mam wiedzieć, kiedy dwugłoski au, eu należą do jednej sylaby, a kiedy do dwóch?
-
w, a nie v
7.10.20217.10.2021Dzień dobry.
Dlaczego w języku polskim do zapisu głoski [v] używamy litery "w" zamiast "v" - tak jak jest to w wielu językach, nawet słowiańskich?
-
Spolszczona wymowa nazwy stolicy Burkina Faso
30.09.202130.09.2021Jak w języku polskim wymawiać stolicę Burkina Faso – Wagadugu? Przez W czy przez Ł?
-
Tsipras
15.09.202118.04.2021Dzień dobry!
Dlaczego polskie media robią byłemu premierowi Grecji Aleksisowi Tsiprasowi „krzywdę” i zapisują jego nazwisko jako Aleksis Cipras (przez "C" zamiast "Ts"), skoro nazywa się on Αλέξης Τσίπρας?
-
Göteborg
13.07.202113.07.2021Skoro nazwa miasta Göteborg odmienia się przez przypadki, a w mianowniku wymawia się ją jako /jetebori/, to jak wymawia się „Göteborga” – /jeteborja/, /jetebora/ czy /jeteborga/?
-
Jak wymawiamy wyraz dżdżownica
11.07.202125.06.2021Ciekawi mnie, jak wymówić wyraz dżdżownica. Ostatnio usłyszałem, jak ktoś (lektor filmu) wymówił ten wyraz, jako [drzdżownica], gdzie "drz" brzmiało, jak w wyrazie "drzwi". Ponieważ nie znalazłem bezpośredniej odpowiedzi w internecie, poszukałem wskazówek w pokrewnych językach.
-w rosyjskim deszcz to dożd
-w bułgarskim - dyżd
-w c-s - dożg
W tych przykładach d i ż to osobne dźwięki rozdzielone smgł., która u nas wypadła. Tak więc czy rozdzielenie między d i ż nie powinno być i u nas zachowane?
-
Jak wymawiamy wyraz fantasy
30.06.202130.06.2021Jak powinno się wymawiać słowo „fantasy”? Zauważyłem, że wiele osób mówi /'fantazy/ i nie wiem, skąd się wzięła głoska /z/, bo w języku angielskim, z którego pochodzi to słowo, jest tam /s/. Czy jest jakieś uzasadnienie dla wymowy /z/?
-
Oaza Siwa
30.06.202130.06.2021Dzień dobry.
Mam problem z odmianą nazwy egipskiej oazy - Siwa. Wiem, że wyraz ten wymawia się "siła". Chodzi mi o wymowę tego wyrazu w miejscowniku. Widziałem, że w tym przypadku jest on zapisywany "o siwie", jednak nie mam pewności co do wymowy. Intuicja podpowiada mi, żeby wymówić "o sile" jednak nie zgadza się to z zapisem. Proszę o pomoc w tym problemie.
-
Wymowa dzieląca wyrazy
9.05.20219.05.2021Dzień dobry, coraz częściej spotykam się z wymową, która bardzo silnie dzieli słowa na przedrostek (o ile tak to się nazywa) i część główną, czyli np. zamiast powiedzieć zainteresować, osoby takie mówią za-interesować, tak jakby były to dwa zupełnie oddzielne słowa. Zamiast wyimaginować – wy-imaginować. Zamiast interakcja – inter-akcja. Czy jest to w ogóle poprawne czy to już hiperpoprawność?
-
Jak wymawiamy wyrazy stagflacja i Zygfryd
5.04.20215.04.2021Szanowni Państwo,
czy istnieją jakieś reguły dotyczące udźwięcznienia spółgłosek w języku polskim? Wg znalezionych przeze mnie informacji proces ten zachodzi tylko w kierunku wstecznym ale Wikisłownik podaje kilka przypadków, które przeczą tej regule np. Zygfryd (gf->gw) czy stagflacja (gf->gw). Dodatkowo zauważyłem, że zazwyczaj występuje on jeśli w grupie są spółgłoski b, g, d, z, ż ale nie wiem czy znaczenie ma też jakaś różnica w sposobie czy miejscu artykulacji tych głosek i ich sąsiadów.
-
Wymawiamy formę poszedł
1.04.20211.04.2021Poszedł wymawia się poprawnie jako poszet czy poszedł?
-
fotowoltaika
16.01.202116.01.2021Angielskie słowo photovoltaic zostało przetłumaczone na polski jako fotowoltaika, fotowoltaiczny. Dość często spotyka się w pisowni i wymowie formę fotowoltanika, fotowoltaniczny, co uznawane jest jednak za błąd. Czy zatem spolszczenie, które nie jest do końca naturalne oraz płynne w wymowie, rodząc tym samym trudności, można sensownie obronić? Czy nie mamy tu do czynienia z arbitralnym wyborem i nieudaną kalką językową?
-
Miękczący wpływ dawnych samogłosek
16.01.202116.01.2021W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.
-
Zaburzenie o nazwie pica
24.12.202024.12.2020Szanowni Państwo,
zwracam się do państwa z pytaniem, jak (albo czy) należy odmieniać słowo pica oznaczające zaburzenie łaknienia polegające na jedzeniu substancji lub przedmiotów nieprzeznaczonych do jedzenia, a zagrażających pacjentowi (np. szklanki, widelce, duże ilości skrobi ziemniaczanej)? Spotkałem się z praktyką, w której c zamienia się na k i odmienia normalnie, ale formę picę też widziałem.
Z wyrazami szacunku,
Jakub Jędrusiak
-
Medycy, katolicy, kosmetyki
4.12.20204.12.2020Szanowni Państwo!
W jaki sposób wzorcowo akcentujemy słowa medycy, katolicy i kosmetyki? Zauważyłem, że w mediach często te wyrazy akcentuje się na sylabę trzecią od końca. Czy nie jest przypadkiem to przejaw hiperpoprawności?
Z wyrazami szacunku
Hubert
-
Wymowa rzeczownika nootropy
16.11.202016.11.2020Mam pytanie dotyczące wymowy słowa "nootropy". Zetknąłem się z różnymi wersjami: nutropy, notropy i nootropy (z wyraźnie zaznaczoną wymową podwójnego"o"). Która z tych wersji jest poprawna?
-
Karabach
2.11.20202.11.2020Mam pytanie dotyczące Republiki Górskiego Karabachu, o której ostatnio głośno w mediach. W polskiej telewizji często słyszę wymowę z akcentem na ostatnią sylabę w słowie Karabach. Czy to poprawna wersja?
-
anime
11.09.202011.09.2020Na którą sylabę powinno się akcentować słowo „anime”?
-
O przegłosach14.07.202014.07.2020Proszę o wyjaśnienie i podanie nazwy procesu, który zaszedł w języku polskim, wskutek którego „e” bądź jać zamieniają się w „io” i porównanie go z podobnym zjawiskiem w języku rosyjskim i wyjaśnienie ewentualnego pokrewieństwa. Zjawisko w obydwu językach nie zawsze lub wręcz rzadko się pokrywa, np. pl pieśń piosenka, ale ru piesnia piesenka; pl. anioł, ale ru angieł; pl miotła, ale ru mietła. Czasem jednak pokrywa się, np. w imieniu Piotr bądź słowie pomiot.
Dziękuję za info!
-
Akcent nazw i imion biblijnych6.07.20206.07.2020Szanowni Państwo,
szukam zasad dotyczących akcentowania nazw i imion biblijnych, teraz szczególnie interesuje mnie Jozue (JozUe czy JOzue?) oraz Kanaan (KAnaan, KaNAan czy KanaAN?). Z ciekawości sprawdzałam nagrania Biblii Audio i kazania dostępne online – i mam wrażenie, że każdy wymawia, jak chce. Które wersje akcentowania są uznane za poprawne w polszczyźnie? Gdzie szukać odpowiedzi na podobne dylematy?
Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku,
M.N.
