znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • precedensowy i bezprecedensowy

    17.09.2022
    26.04.2002

    Nie rozumiem różnicy między słowami precedensowy i bezprecedensowy. Proszę o wyjaśnienie. Dziękuję i pozdrawiam.

  • Całuśny

    4.08.2022
    4.08.2022

    Czy Poradnia zetknęła się z przymiotnikiem całuśny, a jeśli tak, to w jakim znaczeniu?

  • Ksieni

    4.08.2022
    4.08.2022

    W sprawie kobiety-księdza chciałbym zaproponować przywrócenie staropolskiej ksieni w tym nowym znaczeniu (stare jest historyczne i prawie nieznane). Gdy "ksiądz" jeszcze oznaczał "możnego pana", to odpowiednikiem żeńskim była księgini (stąd wieś Księginki w Wielkopolsce), później skrócona do "ksieni" już w znaczeniu odpowiedniczki opata. Ksieni brzmi dużo lepiej niż ksiądzka i jest niewątpliwie feminatywem, co dla wielu osób dziś ważne. Ksieni ma też rytm słowa "pani" co może mieć znaczenie.

  • Dupiarz

    28.07.2022
    28.07.2022

    Dzień dobry!

    Czy słowo "dupiarz" użyte przez Prezydenta Warszawy jest obraźliwe (zwłaszcza dla kobiet), biorąc pod uwagę że:

    - użył go wobec siebie samego,

    - jest to neologizm (albo określenie slangowe) i można je interpretować dowolnie

    - nie odnosi się do kobiet, tylko do mężczyzn (mam na myśli, że wiele kobiet jest tym urażonych)

    - gdyby użył tego słowa gej, wówczas bez względu na to czy odniósłby je do siebie, czy do innych mężczyzn, nie odnosiłoby się ono do kobiet?

  • Udzielać daru

    27.07.2022
    27.07.2022

    Dzień dobry!

    czy zwrot 'udzielać daru' jest niepoprawny? Na pewnym forum rozgorzała dyskusja o to, czy daru można udzielać. Słownik poprawnej polszczyzny PWN nie odnotowuje, że to błędne zestawienie, w języku kościelnym sformułowanie to się pojawia zarówno w tekstach świeckich, jak i w Modlitwie do Ducha Świętego. Czy zatem Duch Święty nie ma prawa udzielać daru proszącym?

    Pozdrawiam

  • Skraść serce

    27.07.2022
    27.07.2022

    Przeczytałam ostatnio reklamę, zapowiadającą, że coś skradnie moje serce. Wolałabym je nadal posiadać, a złodziejstwa serc postrzegam jako toporną kalkę z angielskiego. Owszem, coś mnie może ująć za serce albo nawet chwycić za serce, ale skraść? Kradzieże się panoszą również w innych kontekstach, widzę regularnie, że ktoś skradł całą uwagę albo show. Te związki frazeologiczne wydają się również niepoprawne. Proszę o stanowisko.

  • motyw a temat

    17.07.2022
    17.07.2022

    Mam pytanie odnośnie znaczenia pewnych słów i ich angielskich odpowiedników.

    Robię wideo na YouTube i chciałem być pewny, że dobrze rozumiem znaczenie słowa "motyw".


    W internecie ciężko było znaleźć jakieś zrozumiałe wyjaśnienie; artykuł na Wikipedii jest bardzo zawiły, ale pomogły angielskie źródła. Jednak, w języku angielskim pojawiają się słowa motif i theme czyli niby motyw i temat. Ze szkoły jednak pamiętam theme jako motyw.


    Co jest czym w języku polskim?

  • wypowiedzieć

    16.07.2022
    16.07.2022

    Szanowni Językoznawcy,


    dlaczego czasownik „wypowiedzieć” może mieć znaczenie ‘zaczynać’ (w połączeniu z wojną) oraz ‘kończyć’ (w połączeniu z umową, gościną)? Jaka jest geneza tej rozbieżności? Słownik S.B. Lindego rejestruje nawet połączenie „wypowiedzieć pokój”, które ma takie samo znaczenie co „wypowiedzieć wojnę”. (To połączenie zawiera też WSJP PAN, ale w znaczeniu pokoju jako przedmiotu umowy, zatem znowu – ‘kończyć’).


    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • odkuć się

    16.07.2022
    16.07.2022

    Szanowni Państwo,

    Chciałbym zapytać o pochodzenie formy "odkuć się" w znaczeniu potocznym «powetować sobie poniesione straty». W jaki sposób wyzwolenie z okowów stało się odkupieniem win?

    Z góry dziękuję

  • heretyk

    16.07.2022
    16.07.2022

    Szanowni eksperci,


    Ostatnio dręczy mnie pewne zagadnienie językowe na które nie mogę znaleźć odpowiedzi, dlatego postanowiłem zwrócić się tu o pomoc. Czy słowo heretyk w obecnym języku ma znaczenie pejoratywne?


    Z wyrazami szacunku

  • Wybudowałem dom

    10.07.2022
    10.07.2022

    Mam pytanie dotyczące zdań takich jak:


    - Zbudowałem dom.

    - Zrobiłem generalny remont mieszkania.


    Czy można tak powiedzieć, jeżeli fizycznie nie kładłem cegieł i płytek, nie lałem fundamentów itp, ale jestem inwestorem i organizuję ekipy budowlane, załatwiam formalności, nadzoruję przebieg prac, zamawiam materiał, troszczę się o wywóz odpadów, załatwiam pozwolenia itp., by w efekcie powstał dom lub był wykonany remont.

  • Pospolita japa

    8.07.2022
    8.07.2022

    Czy w zdaniu „Zamknij japę w czasie jedzenia !” wyraz japa jest pospolitym określeniem ust lub twarzy, jak podaje Słownik Języka Polskiego PWN i kiedy straciło ono emocjonalne znaczenie? Słownik Doroszewskiego opisuje to słowo jako przestarzałe i rubaszne, a Wikisłownik jako gwarowe, grubiańskie i wulgarne, podobnie, jak ja je odbieram.

  • Niezbicie

    1.07.2022
    1.07.2022

    „Do końca lipca niezbicie opublikowany zostanie drugi tom.”

    Uznałbym to zdanie za niewątpliwie (a nie „niezbicie”) błędne, gdyby nie fakt, że napisał je edytor tekstów jednego z wydawnictw, polonista, dr hab. Czy zawodzi mnie tutaj moje poczucie poprawności językowej? Czy słowa „niezbicie” i „niewątpliwie” zawsze można stosować jako w pełni równoznaczne?


    Z wyrazami szacunku

    Tadeusz W. Drwal

  • Serdecznie gratuluję

    26.06.2022
    26.06.2022

    Dzień dobry! Chciałabym się zapytać, czy forma: „Serdecznie gratulujemy” jest poprawną? Innymi słowy, czy można serdecznie gratulować?


    Z poważaniem

    D. Boruc

  • Deputowany a parlamentarzysta

    24.06.2022
    24.06.2022

    Od wielu lat w Polsce popularne jest określenie parlamentarzysta, gdy mowa o politykach będących posłami i senatorami. Jaka jest różnica między parlamentarzystą a deputowanym i dlaczego politycy i dziennikarze chętniej używają słowa parlamentarzysta niż deputowany? Moim zdaniem deputowany ma wydźwięk bardziej oficjalny.

  • Żywią y bronią

    19.06.2022
    19.06.2022

    Szanowni Państwo,

    będę ogromnie wdzięczny za wyjaśnienie faktycznego znaczenia hasła widniejącego na sztandarze kościuszkowskich kosynierów: „ŻYWIĄ Y BRONIĄ”.

    Czy są to:

    1. dwa czasowniki „oni nas żywią i bronią”

    2. dwa rzeczowniki w narzędniku (?) „oni za nas walczą żywią (życiem) i bronią”


    Z serdecznymi pozdrowieniami

    SW

  • Złamać serce

    18.06.2022
    18.06.2022

    Wciąż widzi się ostatnio komentarze o złamaniu serca, np. ta wiadomość złamała mi serce (może to była łamiąca wiadomość - breaking news?), albo syn złamał jej serce (co wydaje się nieco kazirodcze). Wydaje się, że złamanie serca może nastąpić tylko w relacjach romantycznych lub w sytuacji, gdy jedna ze stron miała nadzieję na relację romantyczną, a z pozostałych kontekstów powinno być eliminowane na korzyść pękania serca, krwawienia serca, ściskania się serca itd. Proszę o stanowisko.

  • Syn szwagierki

    17.06.2022
    17.06.2022

    Jak poprawnie nazywa się - syn szwagierki?

  • Przeciwstawne cechy

    9.06.2022
    9.06.2022

    Dzień dobry, mam pytanie dotyczące znaczenia słowa przeciwstawny. Bo przecież przeciwstawiać to stawiać coś przeciwnego do czegoś np. Mieć przeciwstawne poglądy czyli stawiać poglądy inne niż ktoś albo Przeciwstawiać się działaniu innego człowieka, czyli stawiać odwrotne działanie do niego. Czy słowo przeciwstawny oznacza tyle co wykonujący coś innego niż ktoś ? Nie rozumiem, dlaczego używa się określenia przeciwstawne cechy zamiast użyć słowa przeciwne.

  • Studia w zakresie

    7.06.2022
    7.06.2022

    Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy pojecie zakres studiów jest tym samym, co wyrażenie studia na kierunku? Podaję przykład wyrażenie studia w zakresie socjogii to np mogą być studia na kierunku Politologia I nauki spoleczne o specjalności Socjologia. Będę bardzo zobowiązana za udzielnie odpowiedzi. Z wyrazami szacunku Anna Strojna-Waszkowska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego