Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.
znaczenie
-
dr n. hum., mgr inż. XYZ
15.01.202315.01.2023Dzień dobry,
zwracam się z pytaniem, które nurtuje mnie od dłuższego czasu. Czy w kontekście prawnym lub językowym, poprawne jest sumowanie tytułu zawodowego i stopnia naukowego? Dokładnie chodzi mi o przykład mojej osoby. Ukończyłem studia I i II stopnia na politechnice uzyskując tytuł mgr inż. Następnie obroniłem doktorat z nauk humanistycznych uzyskując stopnień dr. Czy mogę posługiwać się podpisem dr inż. XYZ (lub po habilitacji również w dyscyplinie nauk humanistycznych) dr hab. inż.?
-
zakreślić sprawę w repertorium
12.01.202312.01.2023Co oznacza słowo zakreślić, jak np. w zdaniu: „zakreślić sprawę w repertorium”. Nie odnajduję znaczenia tego słowa w tym ujęciu w słownikach on-line (dlaczego?).
Olbrzymia ilość słów zakreślić (aż 114) występuje np. w dokumencie dostępnym on-line pt. „Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej z dnia 19.06.19”, ale brak jest jego definicji. Czy używanie tego słowa w taki sposób jest poprawne?
-
olęder w znaczeniu osadnik
12.01.202312.01.2023Serdecznie pozdrawiam!
Proszę o rozstrzygnięcie, jak pisać nazwę „Olender” -- „Olęder” -- „olender” -- „olęder” -- czy dużą literą, czy przez „ę”? Znam opinię prof. Podrackiego, który radzi, aby przez „ę”, i prof. Bańki, aby dużą i przez „en”.
Ja piszę małą i nie używam „ę”. Ale jak żyć z tym problemem, jak żyć?
-
przepajać, dopajać noworodka
12.01.202312.01.2023Dzień dobry,
zastanawia mnie użycie słowa „przepajać” w kontekście podawania wody niemowlęciu. Naturalnym wydawałoby mi się mówienie o „pojeniu”, ewentualnie „dopajaniu”, ale skąd w powszechnym użyciu akurat „przepajanie”? Dla mnie brzmi to jak podawanie nadmiaru płynu (analogicznie do „przekarmiania”), a jednak spotkałam się z „przepajaniem” nie tylko na forach i blogach, ale również w artykułach przeznaczonych dla młodych rodziców.
-
Darmowy poczęstunek
4.01.20234.01.2023Szanowni Państwo, czy poprawne jest wyrażenie „darmowy poczęstunek”, np. w zdaniu: „Potem zapraszamy na darmowy poczęstunek”?
Z poważaniem
-
Mniejsza połowa
1.01.20231.01.2023Czy można potocznie użyć sformułowania „mniejsza połowa”? Uważam, że tak. Wprawdzie „połowa” w znaczenie algebraicznym oznacza dokładnie 1/2 i obie połowy całości są identyczne – ale w znaczeniu potocznym "połowa" oznacza „mniej więcej 50 proc.”. Np. w zdaniu „Weź sobie połowę makaronu” nikt nie ma na myśli „Weź sobie dokładnie przeliczoną połowę nitek makaronu”, tylko „Weź sobie mniej więcej połowę porcji makaronu”. Jakie jest zdanie Poradni?
-
Tułów mierzy 25 cm
31.12.202231.12.2022Dzień dobry,
czy sformułowanie w rodzaju: „tułów zwierzęcia mierzy 25 cm”, „trasa mierzy 39 km” jest poprawne? Mnie osobiście razi, bo owo zwierzę i droga nie wykonują pomiarów, lecz „tułów zwierzęcia ma 25 cm długości”, a „trasa ma 39 km długości”.
-
Decydent finalny
30.12.202230.12.2022Dzień dobry, chciałabym poprosić o opinię czy sformułowanie decydent finalny/ decydent niefinalny jest zasadne, biorąc pod uwagę znaczenie słowa decydent/decydować.
-
pękać – pęknąć w języku potocznym
27.12.202227.12.2022Czy „pęknąć” może znaczyć «ulec pokusie»?
-
spotkać – spotykać, napotkać – napotykać
27.12.202227.12.2022Szanowni Państwo,
bardzo proszę o wyjaśnienie różnicy pomiędzy czasownikami spotkać a napotkać. Z góry dziękuję!
Z poważaniem,
Wiera B.
-
ekologia a sozologia
22.12.202222.12.2022Szanowni Państwo,
czy poprawnie jest stosowanie słowa ekologia w odniesieniu do ochrony środowiska a nie samej nauki o tymże?
Czy dopuszczalne jest takie rozszerzanie terminu? A może jednak powinniśmy różnicować pojęcia i stosować słowo sozologia w kontekście ochrony przyrody? Będę wdzięczna za opinię.
Dziękuję i pozdrawiam
Aniela Ł.
-
Liczba pojedyncza zaimka wszyscy
19.12.202219.12.2022Dzień dobry...
... i do sedna:
Jaka jest liczba pojedyncza słowa wszyscy?
Problem może banalny, ale... dyskutowaliśmy w wąskim gronie i zdania były podzielone :).
Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam
-
Aby na końcu zdania
18.12.202218.12.2022Dzień dobry,
niedawno zaczęłam spotykać się z użyciem słowa aby na końcu zdania, przykładowo w rozmowie:
„Czy mogę odwiedzić jutro Magdę?” „Jutro ma jej nie być w domu aby”. Jakie jest znaczenie i funkcja aby w takiej sytuacji i czy użycie tego słowa na końcu zdania jest poprawne?
-
szkolenie
15.12.202215.12.2022Czy jest prawidłowym stwierdzenie: „pracownicy zostali poddani szkoleniu”?
Powinno być chyba: „brali udział w szkoleniu” lub „zostali przeszkoleni”, ewentualnie: „uczestniczyli w szkoleniu”.
Dziękuję
-
portfel i portmonetka15.11.202227.12.2005Czy można jakoś odróżnić portmonetkę od portfela? Spotkałem się ze stwierdzeniem, że panowie mają portfele, natomiast panie – portmonetki (podobnie jak panie zwykle mówią, że mają parasolkę, zaś panowie – parasol). Dziękuję bardzo za rozstrzygnięcie wątpliwości, życzę szczęśliwego Nowego Roku!
-
truchło
28.10.202228.10.2022Szanowni Eksperci,
ostatnio często widuję użycie wyrazu „truchło” w znaczeniu „ciało martwego zwierzęcia”. Mam wrażenie, że celują w tym źródła policyjne (przykładowe wyniki wyszukiwania: „policja została powiadomiona o truchle psa”, „funkcjonariusze zabezpieczyli truchło kota”, „truchło kilkunastu zwierząt znaleźli policjanci”). Czy takie użycie jest poprawne? Znane mi słowniki traktują ten wyraz jako książkowy, poza tym nigdy nie zawężają jego zakresu do zwierząt.
-
poselstwo
24.10.202224.10.2022Dzień dobry,
w języku angielskim występuje słowo the Message, które można tłumaczyć m.in. jako «wiadomość, przesłanie, poselstwo». W kontekście historycznym, chciałbym przetłumaczyć na „poselstwo”. Słowo „poselstwo” wydaje się być archaizmem. Czy w języku polskim można zastosować zwrot „przekazano poselstwo” w sensie np. władca państwa, król wysłał list (z pewną treścią) dyplomatyczny do innego władcy? Wydaje mi się, że tak, ale poproszę o opinię i podanie źródła z literatury.
Pozdrawiam
Daniel M
-
Funkcjonalność zapisu symbolicznego
21.10.202221.10.2022Muszę zastąpić wyrażenie „co 15 minut” określeniem „cztery razy na godzinę”. Nie mogę tego napisać słowami, więc chciałabym użyć do tego celu konstrukcji typu 24h/7. Nie wiem jak mam poprawnie zapisać takie wyrażenie używając znaku „/”. Czy zapis 4/h będzie poprawny, czy jest jakaś inna forma?
-
sobie
16.10.202216.10.2022Witam. Mam pytanie odnośnie do nadużywania zaimka sobie obok czasowników. Niektórzy mówią np. „Idę SOBIE na spacer”, „Gram SOBIE w piłkę nożną” itp. Jaką funkcję pełni ten zaimek w tego typu zdaniach i czy w ogóle używanie go w ten sposób jest poprawne? Pozdrawiam.
-
lojalny
16.10.202216.10.2022sjp.pwn.pl definiuje „lojalny” jako «uczciwy i rzetelny w stosunkach z ludźmi». Czy lojalność nie jest raczej wiernością (posłuszeństwem), nawet wbrew uczciwości?
