znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • Funkcjonalność zapisu symbolicznego

    21.10.2022
    21.10.2022

    Muszę zastąpić wyrażenie „co 15 minut” określeniem „cztery razy na godzinę”. Nie mogę tego napisać słowami, więc chciałabym użyć do tego celu konstrukcji typu 24h/7. Nie wiem jak mam poprawnie zapisać takie wyrażenie używając znaku „/”. Czy zapis 4/h będzie poprawny, czy jest jakaś inna forma?

  • sobie

    16.10.2022
    16.10.2022

    Witam. Mam pytanie odnośnie do nadużywania zaimka sobie obok czasowników. Niektórzy mówią np. „Idę SOBIE na spacer”, „Gram SOBIE w piłkę nożną” itp. Jaką funkcję pełni ten zaimek w tego typu zdaniach i czy w ogóle używanie go w ten sposób jest poprawne? Pozdrawiam.

  • lojalny

    16.10.2022
    16.10.2022

    sjp.pwn.pl definiuje „lojalny” jako «uczciwy i rzetelny w stosunkach z ludźmi». Czy lojalność nie jest raczej wiernością (posłuszeństwem), nawet wbrew uczciwości?

  • poczucie winy

    11.10.2022
    11.10.2022

    Dzień dobry!

    Jaka jest poprawna kolokacja (czasownik) ze zwrotem „poczucie winy” w znaczeniu odwrotnym niż „wywołać poczucie winy”, „usunąć, zwolnić z...”? Tłumaczę tekst o „dekulpabizacji” (fr.) i omawianie terminu za każdym razem jest wybitnie niewygodne.

    Z pozdrowieniami

    D.

  • abominacja

    11.10.2022
    11.10.2022

    Czy coś może być „abominacją”? Wg SJP abominacja to „uczucie wstrętu". A w wielu opisach jest używana jako „coś wypaczonego”. Więc, czy można „coś” nazwać abominacją, czy tylko to „coś” może wywoływać abominację???

  • konferencja jubileuszowa

    11.10.2022
    11.10.2022

    Czy jest właściwe określenie: konferencja jubileuszowa z okazji 100-lecia...,

    czy nie powinno być raczej: konferencja z okazji jubileuszu 100-lecia..., bo sama konferencja sama w sobie nie jest jubileuszowa?

  • Wróżenie z fusów

    9.10.2022
    9.10.2022

    Jak można interpretować zdanie: Sprawa jest zasadna, biorąc pod uwagę długość pobytu i związek z tym krajem?

  • żałosny

    8.10.2022
    8.10.2022

    Szanowna Pani,

    oglądałem niedawno film dokumentalny o ataku atomowym na Hiroszimę i Nagasaki. Jeden z ocalałych relacjonował: „Na ulicach leżały żałosne ciała martwych”. Czy przymiotnik „żałosny” nie jest nacechowany negatywnie? Nie wyraża pogardy? Nakazuje się wstydzić? Czy czując szczere współczucie wobec uczestnika wypadku samochodowego, wypada powiedzieć, że wygląda żałośnie? Intuicja podpowiada mi, że mógłby poczuć się urażony. Czy znaczenie tego słowa zmieniło się?

  • Korespondencja handlowa

    7.10.2022
    7.10.2022

    Dzień dobry,

    pozwalam sobie podzielić się fragmentem korespondencji handlowej i dołączyć prośbę o wyjaśnienie, który wariant jest poprawny:

    1) Chciałbym zamówić kruszarkę walcową oraz szczękową.

    2) Chciałbym zamówić kruszarki: walcową oraz szczękową.

    3) Chciałbym zamówić kruszarkę walcową i kruszarkę szczękową.

    Chodzi o dwie różne maszyny.

    Dziękuję bardzo!

  • hopsztosy

    5.10.2022
    13.02.2004

    Uprzejmie proszę o podanie znaczenia słowa hopsztosy.

    Zygmunt Figura

  • kompromis i konsensus

    4.10.2022
    4.10.2022

    Chciałam dopytać o różnicę w pojęciach „kompromis” i „konsensus”, szczególnie w polityce. Czy można ich używać zamiennie? (w moim rozumieniu nie należy). A także, czy można wciąż mówić o konsensusie, jeśli doszło do niego na drodze obustronnych ustępstw (dla mnie to już kompromis)?

    Słownik PWN podaje, iż jest to «porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu». Zatem, czy żeby mówić o konsensusie, najpierw musi dojść do kompromisu? Zawsze uważałam to za dwa rozłączne zjawiska i pojęcia.

  • Czym jest przedmiot?

    4.10.2022
    4.10.2022

    Co właściwie znaczy słowo "przedmiot"?

    Według mojej intuicji przedmiotem jest np. latarnia w Kijowie lub mój komputer, ale nie miasto Kijów, osoba ani krajobraz.

    Jednak słownik (https://sjp.pwn.pl/sjp/przedmiot;2509881.html) definiuje „przedmiot” jako „rzecz, materialny element świata”, a pod tę definicję podpadnie nie tylko miasto, osoba i krajobraz, ale nawet planeta Jowisz.

    Czy moje intuicje są niepoprawne? Nie wydaje mi się, bym był w nich odosobniony.

  • miasto rodzinne

    1.10.2022
    1.10.2022

    Dzień dobry, w języku potocznym istnieje zwrot „miasto rodzinne”, ale jaka jest jego definicja? Spotkałem się z różnymi wyjaśnieniami – miasto w którym się człowiek urodził, miasto zamieszkania czy miasto, w którym mieszka jego rodzina. Przykładowo Janek ma 20 lat, urodził się w Warszawie i tam mieszkał przez 8 lat, po czym przeprowadził się z rodziną do Krakowa i tam mieszka. Które miasto należy traktować jako jego miasto rodzinne? Proszę o pomoc.

    Pozdrawiam

  • co druga osoba

    30.09.2022
    30.09.2022

    Szanowni Państwo,

    mam problem ze zwrotem „co druga”, np. w zdaniu: „co druga osoba klaskała, a [inni/ pozostali/ druga połowa?] tupała”. Jak nazwać te pozostałe osoby, które tupały? Zdanie „co druga osoba klaskała, a pozostała połowa tupała” brzmi według mnie niepoprawnie. Jeśli napiszę zaś, że „jedna połowa klaskała, a druga tupała”, to nie będzie to samo – chodzi konkretnie o to, że np. parzyste osoby wykonywały jedną czynność, a nieparzyste drugą.

    Z góry dziękuję za pomoc.

    Z poważaniem

  • Empuzjon

    30.09.2022
    4.07.2022

    Co znaczy slowo empuzjon ?

  • w prawo czy zgodnie z ruchem wskazówek zegara?
    29.09.2022
    25.04.2015
    Kręcimy w prawo czy zgodnie z ruchem wskazówek zegara (i analogicznie w drugą stronę: w lewo/przeciwnie)? Od małego zawsze spotykałem się z tym krótszym określeniem. Dłuższą formę zauważyłem dopiero podczas nauki języka angielskiego, czyli clockwise i counterclockwise, które w tym języku jest zwięzłe, a na nasz rodzimy tłumaczy się niestety dość niezgrabnie. Ta druga forma wydaje się niewątpliwie poprawna, ale uciążliwa, więc pytanie na ile poprawne jest stosowanie formy pierwszej?
    Dzięki!
  • ginekolog(-)onkolog

    26.09.2022
    26.09.2022

    Który zapis jest poprawny: „ginekolog-onkolog” czy „ginekolog onkolog”?

  • matriarchia i patriarchia

    24.09.2022
    24.09.2022

    Chciałbym zapytać o słowo „matriarchia". Słownik nie zna takiego terminu. Jest tylko „matriarchat”, analogicznie do „patriarchatu”. Ale skoro istnieje termin „anarchia” i „oligarchia”, to dlaczego, przez analogię, nie wprowadzić „matriarchii” czy „patriarchii”? Tym bardziej, że termin „patriarchat” ma swoje ściśle określone, specyficzne i odmienne od potocznego znaczenie w kontekście kościelnym.

    pz

  • Mieć

    21.09.2022
    21.09.2022

    Szanowna Poradnio Językowa, czy mogę prosić o wyjaśnienie, skąd wzięło się nowe (przynajmniej dla mnie) znaczenie słowa „mieć”, oznaczającego fakt, który podobno zaistniał? Przykład: „Córka miała uciec z domu po kłótni z rodzicami ” – tu oznacza najbardziej prawdopodobny przebieg zdarzeń. Nigdy nie słyszałem, aby ktoś w ten sposób wyrażał się w mowie potocznej, takiego znaczenia słowa „mieć” nie ma w słowniku, ani nigdy nie uczono go w szkołach, ale ta forma jest nagminnie używana w mediach.

  • precedensowy i bezprecedensowy

    17.09.2022
    26.04.2002

    Nie rozumiem różnicy między słowami precedensowy i bezprecedensowy. Proszę o wyjaśnienie. Dziękuję i pozdrawiam.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego