wyrazy obce

Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.

  • apostrof w wyrazach obcych
    23.02.2011
    23.02.2011
    Czy w odmianie nowych wyrazów angielskiego pochodzenia można postawić apostrof, czy też znak ten jest zarezerwowany wyłącznie dla odmiany nazwisk? Tak więc czy lepiej napisać wygooglować, czy wygoogle’ować, arcadowy czy arcade’owy, johnniego walkera (mówiąc o alkoholu, nie osobie) czy johnny’ego walkera, iPhonowy czy iPhone’owy?
  • szacować i pochodne
    10.02.2011
    10.02.2011
    Chciałbym zapytać o dopuszczalność pisania czasownika szacować z różnymi przedrostkami, w takich formach jak przeszacować (w znaczeniu 'podać zbyt wysoki szacunek'), niedoszacować (w znaczeniu 'podać zbyt niski szacunek'). Jeśli te formy są niepoprawne (to zapewne jest kalka z języka angielskiego, gdzie overestimate i underestimate świetnie fukcjonują), to może jest inne słowo (jeden wyraz), który opisze czynność podawania oszacowania, estymacji powyżej lub poniżej rzeczywistej wartości.
  • Superwizjujemy!
    9.02.2011
    9.02.2011
    Szanowni Państwo,
    w tekście z dziedziny psychoterapii pojawiło się pojęcie superwizjujemy w zdaniu: „W moim miejscu pracy regularnie superwizjujemy nagrane fragmenty swoich prac z pacjentami”. Czy można je uznać za pojęcie branżowe, czy niezbędne jest zastąpienie go innym pojęciem? Istnieje polski odpowiednik ang. wyrazu supervision – kontrola, więc zamiast superwizjujemy można by powiedzieć kontrolujemy, ale psychoterapeuci oburzą się, że to co innego znaczy.
    Z poważaniem
  • zajęcia elektywne
    9.02.2011
    9.02.2011
    Ostatnio spotkałam się ze słowem elektywny w zestawieniu zajęcia elektywne, czyli obowiązkowo do wyboru przez studentów spośród podanych. Nie udało mi się znaleźć tego słowa w żadnym słowniku, a jedynie natrafiłam na nie w internecie w tekstach medycznych jako 'nagły, gwałtowny'. Czy w ogóle można go używać? Czy raczej powinno się napisać po prostu: zajęcia fakultatywne?
    Pozdrawiam serdecznie
    N.S.
  • Genua, Genoa czy Genova?
    7.02.2011
    7.02.2011
    Często słyszę wymowę włoskich miast, gdzie litera G (albo i dwie litery G) zamieniana jest na DŻ, np. Genoa = Dżenoa, Foggia = Fodżia, Reggina = Redżina. Z tego, co nie tak dawno słyszałem, [wynika, że – Red.] powinniśmy unikać oryginalnych wersji, jeśli mamy polską, czyli mówić po prostu Genua. W tej kwestii wypowiadał się zresztą prof. Jan Miodek. Czy mówienie Dżenoa jest dopuszczalne i jak w ogóle powinno się wymawiać tę nazwę miasta? Czy możemy mówić tak i tak?
  • target
    29.01.2011
    29.01.2011
    Zastanawiam się nad kwestią łączenia terminu target z czasownikami. Domyślam się, że zapewne lepiej byłoby użyć opisowego odpowiednika, skoro target prawdopodobnie stoi w sprzeczności z kryterium narodowym czy ekonomiczności języka, czasem jednak nie ma innego wyjścia, choćby ze względów stylistycznych. Przechodząc do sedna: jak powiedzieć, że docelową grupą odbiorców np. twórczości J. K. Rowling jest młodzież – target wynosi / target to / target oscyluje między…?
    Pozdrawiam –
    Felicyta
  • Harvard, ale harwardzki
    26.01.2011
    26.01.2011
    Dzień dobry! Mam pytanie o pisownię przymiotnika – harwardzki czy harvardzki (pochodzi od nazwy uniwersytetu)?
    Dziękuję za odpowiedź,
    Julia Lachowicz
  • ars poetica
    14.01.2011
    14.01.2011
    Bardzo proszę o rozwiązanie mojego problemu: czy ars poetica można odmieniać, dodając polskie końcówki? Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • pięściarz czy bokser?
    27.12.2010
    27.12.2010
    Chciałbym dostać odpowiedź na nurtujące nie tylko mnie pytanie, a mianowicie: mówi się pięściarz czy bokser?? Czytając wywiady z wieloma polskim pięściarzami / bokserami, czytam, że bokser to rasa psa, a oni są pięściarzami. Ale przecież określenie bokser jest powszechnie używane.
  • absmak
    26.12.2010
    26.12.2010
    Moje pytanie dotyczy poprawności utworzenia i w ogóle przydatności słowa absmak. Wydaje mi się, że przedrostek ab- nie ma takiej samej funkcji co przedrostek nie-, więc nie ma sensu tworzyć obok niesmaku synonimiczny mu absmak.
    Pozdrawiam
  • camping, kemping i kamping
    23.12.2010
    23.12.2010
    Czy rzeczownik kamping – odpowiednik campingu i kempingu – można uznać za poprawny? Ostatnio wersja ta stała się bardzo popularna, jednak nie notują jej żadne słowniki.
    Pozdrawiam.
  • Super!
    19.12.2010
    19.12.2010
    Czy słowo super (jako określenie czegoś wyjątkowego, bardzo dobrego) jest często używane? Czy jest to słowo nowe w języku polskim, czy też występuje od bardzo dawna?
  • e-learning czy elearning?
    9.12.2010
    9.12.2010
    Jak poprawnie należy zapisywać pochodzące z języka angielskiego terminy związane z nauczaniem na odległość: elearning czy e-learning? Analogicznie m-learning czy mlearing?
  • screencast i webcast
    9.12.2010
    9.12.2010
    W języku funkcjonują określenia związane z nowymi technologiami nie mające polskich odpowiedników. Czy zatem poprawne są sformułowanie: podcast, screencast, webcast, podcasting, screencasting? I czy w tekście należy je jakoś wyróżniać, np. tak jak przyjęło się kursywą wyróżniać zapożyczenia z łaciny?
  • Edypowy, nie Edypalny
    4.12.2010
    4.12.2010
    Jak powinien brzmieć przymiotnik od Edyp? W słowniku ortograficznym (i tylko tam) znalazłem jedynie słowo edypowy (i Edypowy), natomiast w dwóch recenzjach filmowych natrafiłem na takie zdania: w edypalnym motywie zabicia ojca i w tej edypalnej rozgrywce. Wydaje mi się, że ten drugi jest sztucznie utworzony i niepotrzebny, zapytuję jednak: czy potrzebne są dwa przymiotniki mające związek z Edypem, a jeśli tak, co należałoby określać mianem edypowy, a co edypalny?
  • Myszka Minnie czy Mini?
    3.12.2010
    3.12.2010
    Jak napisać Myszka Miki (czy Mickey) i Myszka Minnie (czy Mini)? Problem dotyczy mieszania składników polskich z angielskimi oraz potrzeby zachowania konsekwencji w obrębie jednego tekstu. O dążeniu do niemieszania polskiego z angielskim świadczy to, że w PWN-owskim słowniku ortograficznym są tylko Mickey Mouse oraz Myszka Miki, nie ma natomiast Myszki Mickey, która najbardziej pasowałaby do Myszki Minnie.
  • via
    16.11.2010
    16.11.2010
    Witam,
    mam pytanie odnośnie prawidłowego użycia słowa via. W serwisie internetowym wykop.pl umieszczane są często odnośniki do innych stron. Utarło się, że treści pochodzące ze strony reddit.com są opisywane wyrażeniem via reddit. Czy słusznie wydaje mi się, że jest to w tym wypadku sformułowanie niepoprawne? Wydaje mi się, że via oznacza raczej środek przekazu, a nie źródło. Czy nie poprawniejsza byłaby forma za: reddit, albo z reddit?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • nefilim
    12.11.2010
    12.11.2010
    Dobry wieczór,
    mam pytanie o rzeczownik nefilim. Wiem, że etymologicznie z hebrajskiego jest to liczba mnoga i w Biblii (lub np. na polskiej Wikipedii) nie podlega odmianie, ale czy po polsku nieodmienność jest nadal pożądana, zwłaszcza w innych przypadkach niż mianownik (wielu nefilim)? Czy słowo to już można uznać za na tyle niepostrzegane jako obce (jak cherubin – cherubini), że zasługuje na pełną polską deklinację; jeśli tak, jaką? W M. l.mn. – nefilimi, nefilimy czy nefilimowie?
    Dziękuję.
  • akać
    30.10.2010
    30.10.2010
    Czy akanie to rzeczownik odsłowny i w związku z tym można utworzyć od niego czasownik akać?
  • targeting czy targetowanie?
    12.10.2010
    12.10.2010
    Od kilku lat obserwuję stałą tendencję wzrostową stosowania anglojęzycznego słowa targeting, a ostatnio także targetowanie, w specjalistycznym języku polskim (wojskowość, marketing, mikrobiologia, bankowość). Która z tych form jest poprawniejsza? A może żadna?
    Z wyrazami szacunku
    Wiesław
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego