Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
żółty ser czy ser żółty?4.09.20124.09.2012Żółty ser, biały ser – ser żółty, ser biały. Czy są to formy równouprawnione? Z domu wyniosłem szyk z przymiotnikiem na pierwszym miejscu, takie formy wydają mi się naturalniejsze, jak się jednak okazuje, pod względem frekwencji przegrywają z tymi drugimi.
-
studia bezpieczeństwa29.06.201229.06.2012Szanowni Państwo,
czy tłumaczenie angielskiego terminu security studies jako studia bezpieczeństwa jest prawidłowe? Może jednak studia nad bezpieczeństwem, chociaż specjaliści z tej dziedziny posługują się w swoich publikacjach pierwszą wersją tłumaczenia.
Czekając na opinię, pozdrawiam serdecznie
Dorota Polewicz -
pisze się29.06.201229.06.2012Na jednym z forów internetowych znalazłam taką wypowiedź: „Pożeglowaliśmy tam i spowrotem”. Skomentowałam to w taki sposób: „Pisze się Z POWROTEM”. Ku mojemu zdziwieniu moja reakcja spotkała się z falą krytyki. Osoba, która opublikowała słowo spowrotem, uważa, że niepoprawnie użyłam wyrażenia pisze się. Bardzo proszę o Państwa komentarz.
-
stawiać wymagania27.06.201227.06.2012Dzień dobry,
która forma jest poprawna – wymagania stawiane przed kimś czy stawiane komuś? W SJP pzy okazji definicji słowa warunek podawany jest przykład: stawiając komuś jakieś warunki, wymagania, co zgadza się z używaną przez mnie formą tego określenia, lecz być może jako wariant odnoszący się zapewne do rzucania kłód przed kimś. -
ulica i osiedle24.06.201224.06.2012Dzień dobry,
Chciałbym zapytać o słowo chaber. W mieście, w którym mieszkam, jest osiedle Chabrów. Pewnego dnia, wypełniając blankiet wpłaty gotówkowej, wpisując adres, wpisałem ul. Chabry, na co zwrócono mi uwagę, że powinno być Chabrów. Czy obie formy są poprawne, czy może jak mówimy o osiedlu, to Chabry/Chabrów, a ulica to tylko Chabrów?
Dziękuję za odpowiedź -
dla każdego zjawiska23.06.201223.06.2012„Wyznaczanie szeregów kumulowanych dla każdego zjawiska”. Chodzi tu o wyznaczenie po jednym szeregu kumulowanym dla każdego zjawiska, więc czy zdanie: „wyznaczenie szeregu kumulowanego dla każdego zjawiska” nie byłoby bardziej precyzyjne?
PS. Czy można pominąć dwukropek po słowie zdanie?
-
dużo lepiej23.06.201223.06.2012Witam,
moje pytanie: czy formy dużo lepiej, dużo lepsze, dużo szybciej są formami błędnymi? Czy trzeba je zamieniać na formy znacznie lepiej lub o wiele lepiej.
Pozdrawiam serdecznie
Agnieszka -
szczęśliwy21.06.201221.06.2012Proszę o ocenę sformułowań „Jestem szczęśliwy z wyniku”, „Szczęśliwy ze współpracy…”, „Szczęśliwy ze znajomości z panem…”, „Szczęśliwy z sukcesu…”, „Szczęśliwy z pierwszego miejsca…” itp. W moim odczuciu w przypadku przymiotnika szczęśliwy brakuje tu czegoś pomiędzy z a przyczyną. Wydaje mi się, że o ile dumnym albo zadowolonym można być bezpośrednio z czegoś, o tyle szczęśliwy wymaga jakiegoś elementu – z powodu albo z racji – i dopiero mówimy o tym czymś. Czy rzeczywiście?
-
Kiedy na, kiedy w?14.06.201214.06.2012Dzień dobry!
Mam wrażenie, że przyimek na jest nadużywany. Na rynku, na mieście, na stołówce, na dzielnicy, na dyskotece. Wydaje mi się, że jeśli mowa o pomieszczeniu, powinno mówić się w stołówce. Bardzo proszę o jakiś klucz do tego „nanowania”. Na deser poproszę o rozwikłanie zagadki wszech czasów: jeśli kasa nie jest pomieszczeniem (jak na dworcu) tylko maszyną postawioną przy krześle kasjerki w markecie, to powinno się mówić „Ona pracuje na kasie” czy raczej „…przy kasie” lub „…w kasie”? -
pięć osób7.06.20127.06.2012Szanowna Ekipo Poradni,
która opcja jest poprawna: „Pięć osób, które odpowie na pytanie, dostanie nagrodę” czy „Pięć osób, które odpowiedzą na pytanie, dostaną nagrodę”?
Pozdrawiam,
Weronika -
rodzaj gramatyczny skrótowców7.06.20127.06.2012Witam.
Jak należy odmieniać skrótowce? Było to wielokrotnie wałkowane, ale wciąż nie wiem jak je odmieniać…
Skrótowiec ma rodzaj taki jak rzeczownik, od którego pochodzi, prawda? Ostatnio wyczytałem, że FIAT jest skrótowcem i to rodzaju żeńskiego (Fabryka…). Dlaczego więc był Polski FIAT? Czy to błąd? Albo na przykład PRL (rodzaj żeński). -
oddać pod opiekę6.06.20126.06.2012Szanowni Państwo,
czy poprawne jest zdanie: „Prawdopodobnie została wówczas oddana pod opiekę św. Jadwidze Śląskiej, od której otrzymała podstawy wychowania religijnego”? Czy powinno być: pod opiekę św. Jadwigi Śląskiej? Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Maryla N. -
określanie czasu5.06.20125.06.2012Szanowny Panie Profesorze,
dziś wzięłam udział w rozważaniach na temat poprawnego wyrażania godziny. Z tej dysputy powstało moje pytanie: „Czy forma czterdzieści po drugiej jest poprawna (obok czternastej czterdzieści i za dwadzieścia trzecia)?
Pozdrawiam -
zbiry i chłopaki4.06.20124.06.2012Cytat z Trzech muszkieterów: „Zbiry, rozpływając się w podziękowaniach, uprowadzili swą zdobycz. Gdy schodzili, d'Artagnan uderzył dowódcę po ramieniu”. Czy nie powinno być: „Zbiry (…) uprowadziły swą zdobycz. Gdy schodziły…”?
I jeszcze jedno: „Wynajął zbirów, którzy go zasztyletowali” czy też: „Wynajął zbirów, które go zasztyletowały”? „Chłopaki wygrały mecz”, „Znalazł chłopaków, którzy wygrali mecz” czy też: „Znalazł chłopaków, które wygrały mecz”. Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości językowych.
Dziękuję -
Polecam!3.06.20123.06.2012Czy poprawne jest zdanie: „Dla tych, którzy lubią marznąć, polecam mapę na dzisiejszą noc”.
-
rozmowa z panią porucznik28.05.201228.05.2012Niektóre tytuły i funkcje pozostają nieodmienione, gdy dotyczą kobiety: z panią profesor, o colonel Kowalsky, nowej ordynator. Czy dopuszczalne jest użycie tych słów w zdaniu bez tego „dodatkowego” wyrazu (panią, nazwiska, odmienionego przymiotnika), np. „Czy widziałeś porucznik?”?
Czy w ten sam sposób można używać innych „męskich” określeń kobiet, które bądź nie są funkcjami/tytułami, bądź mają powszechnie używane formy żeńskie, np. strażnik, koroner, rodzic, harcmistrz, lider…? -
stanin czy stanina?25.05.201225.05.2012Dzień dobry!
Jak brzmi w dopełniaczu forma rzeczownika: staniny? (Niezbędna przy określaniu wyników sprawdzianów zewnętrznych organizowanych przez OKE).
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Damian P. -
imiesłów przysłówkowy z przymiotnikiem23.05.201223.05.2012Czy poprawne jest umieszczanie w części zdania wyrażonej imiesłowem określeń podmiotu? Przykład: „Siedząc zgarbiona, czytała książkę”. Zdania takie jak powyższe można spotkać dość często i może nawet nie zwracają uwagi, ale następne przykłady brzmią już co najmniej dziwnie, a przecież skonstruowane są tak samo: „Przechodząc uśmiechnięty przez tłum, unikał wyjaśnień”, „Wspinając się zdyszani pod górę, spoglądali na siebie”.
-
norma13.05.201213.05.2012Zastanawiam się, które z wyrażeń jest bardzie poprawne: wejść do normy czy przejść do normy. Może oba są niepoprawne i należy je zastąpić innym, o synonimicznym znaczeniu? Proszę o pomoc i propozycje zbliżonych znaczeniem fraz.
-
żelek i żelka27.04.201227.04.2012Witam,
mój tata jest farmaceutą i tworzy bazę danych leków, z której korzystają apteki w całej Polsce. Prosił o skonsultowanie, która forma jest lepsza: ta żelka (odmiana jak pastylka) czy ten żelek (odmiana jak cukierek)? Wiem, że podobne pytanie już padło, ale chodzi mi raczej o stwierdzenie, która forma jest właściwsza lub bardziej rozpowszechniona – tę należałoby wybrać, aby ustandaryzować kodowanie w bazie.
Pozdrawiam
Anna F.