Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
jeszcze o rodzaju rzeczownika26.11.200826.11.2008Szanowna poradnio,
chciałam ponownie zapytać o rodzaj gramatyczny rzeczownika. Jeszcze ze szkoły pamiętam, że określamy go zawsze w mianowniku liczby pojedynczej, bo rzeczownik nie odmienia się przez rodzaje, ale ma rodzaj przypisany. Określanie go w M. l. poj. pozwala uniknąć błędnego przypisania mu w l. mn. rodzaju męskoosobowego, jak to ma miejsce w przypadku przymiotnika (który jednak oczywiście się odmienia). Czy to poprawne rozumowanie? -
rodzaj gramatyczny indeklinabiliów20.11.200820.11.2008Czy status quo ma swój rodzaj gramatyczny? Jak poradzić sobie z określaniem rodzaju gramatycznego podobnych tworów jak np. IQ? Czy jest to ten, czy to status quo? Ten czy to IQ? Czy istnieje jakaś reguła, która może pomóc zdecydować o tym, jak użyć takich wyrażeń w zdaniu? Czasami trudno znaleźć w słowniku informację o ich rodzaju gramatycznym.
Agnieszka Kajak -
cztery zdania o pieniądzach20.11.200820.11.2008Szanowni Państwo! Która forma jest poprawna: „Mamy wystarczająco pieniędzy” czy „Mamy wystarczająco dużo pieniędzy”? A może lepiej będzie powiedzieć po prostu „Mamy dość pieniędzy” lub „Mamy wystarczającą ilość pieniędzy”? Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
-
pytanie o się18.11.200818.11.2008Szanowni Państwo!
Znam zasady, na jakich zaimek się łączy się z czasownikiem, szczególnie na końcu zdania. Czy dotyczy to też zdań złożonych i czy należy zawsze mechanicznie przestawiać się przed czasownik, np. na końcu zdania składowego w zdaniu złożonym? „Dzięki temu nauczyłam się, jak wiązać krawat” – czy się musi powędrować przed czasownik, nawet jeśli ucierpi na tym melodia zdania? A może można pozostawić to wyczuciu osoby piszącej?
Agnieszka Kajak -
w auli czy na auli?12.11.200812.11.2008Która z form jest poprawna – w auli czy na auli – w odniesieniu do auli jako reprezentacyjnej sali wykładowej, na przykład w zdaniu: „Zajęcia odbywają się w/na auli takiej a takiej”?
Dziękuję za odpowiedź,
Karol Flont -
statut miasta Sieradza10.11.200810.11.2008Statut Miasta Sieradz czy Statut Miasta Sieradza? Rada Miasta Sieradz czy Rada Miasta Sieradza? A może Rada Miejska Sieradz lub Rada Miejska w Sieradzu? Za udzielenie odpowiedzi z góry dziękuję.
-
w zamku czy na zamku?9.11.20089.11.2008Szanowni Państwo,
która forma jest poprawna: wernisaż wystawy W Zamku Królewskim w Warszawie czy też wernisaż wystawy NA Zamku Królewskim w Warszawie?
Z poważaniem,
Wojciech Andrzej Szydłowski -
„Nowa usługa od Google”7.11.20087.11.2008Szanowni Państwo!
Coraz częściej spotykam się (w Internecie, telewizji) z użyciem przyimka od w dosyć dziwnym znaczeniu. Otóż od jest używane w celu określenia producenta towaru lub dostawcy usługi.
– „Nowa usługa od Google”
– „Notebook «Zrób-to-sam» od OCZ Technology”
– „Żelazko od Rowenta” lub „od BRAUN”
Takie użycie od bardzo mnie razi, wydaje się nienaturalne w naszym języku i jest raczej kalką z angielskiego. Co Państwo sądzicie o takim wykorzystaniu od?
J. Mężyk -
biały kruk2.11.20082.11.2008Ostatnio przeczytałam w gazecie, że dworzec „jest uznawany za biały kruk”. Czy nie byłoby poprawniej: „Jest uznawany za białego kruka”?
-
ilość i liczba28.10.200828.10.2008Szanowni Państwo,
ostatnio dowiedziałam się, że Rada Języka Polskiego planuję zmiany (bądź już ich dokonała) związane z rzeczownikami policzalnymi i niepoliczalnymi. Czy to prawda, że ma się stać dopuszczalne mówienie o ilości rzeczowników policzalnych?
Pozdrawiam serdecznie,
Agnieszka -
Byliśmy z Jasiem…27.10.200827.10.2008Opowiadałam, jak to byliśmy z Jasiem w przychodni (tj. mój syn Jaś i ja), kiedy ktoś zwrócił mi uwagę, że wprowadzam słuchacza w błąd, używając formy byliśmy w odniesieniu do dwóch osób, ponieważ sugeruje ona, że w przychodni był z nami jeszcze ktoś trzeci. Jeśli zatem opowiadam o nas dwojgu, tzn. moim synu i mnie samej, powinnam użyć zdania „Byłam z Jasiem w przychodni”. Nie zgadzam się z tą opinią, ponieważ uważam, że dwoje to już my, więc miałam prawo powiedzieć „Byliśmy z Jasiem”.
-
na Słowacji czy w Słowacji?25.10.200825.10.2008Czy to prawda, że zmienił się przyimek uznawany za poprawny w wyrażeniu: na Słowacji – z na na w?
Dziękuję uprzejmie, Anna Pankiewicz -
w roku 200525.10.200825.10.2008Witam!
Dwa dni temu znajomy zwrócił mi uwagę na zdanie, które wypowiedziałem: „Było to w (2005) dwutysięcznym piątym roku”. Wg niego powinienem powiedzieć: „Było to w (2005) dwa tysiące piątym roku”, bo przecież nie mówię, że urodziłem się w (1976) tysięcznym dziewięćset siedemdziesiątym szóstym roku, tylko tysiąc dziewięćset siedemdziesiątym szóstym roku. Proszę o opinię na ten temat. Czy obaj mamy rację, czy któryś z nas się jednak myli w wymowie? -
Jest to…18.10.200818.10.2008„Jest to bowiem moje największe marzenie / moim największym marzeniem”. Która forma jest poprawna?
Dziękuję za wszystkie odpowiedzi (nie pierwszy raz zadaję pytanie poradni). Język polski jest moim zdaniem bardzo fascynujący, znalezienie w słownikach odpowiedzi na niektóre wątpliwości jest jednak czasem bardzo trudne. Dlatego możliwość skonsultowania ich ze specjalistami jest niezastąpiona. Jeszcze raz dziękuję. -
orzecznik w narzędniku17.10.200817.10.2008Słownik poprawnej polszczyzny podaje, że orzecznik przymiotnikowy ma formę narzędnika, między innymi wtedy, gdy łącznikiem jest bezokolicznik w funkcji podmiotu. Czy w związku z tym zdanie: „Musimy być konsekwentni” jest poprawne? A jaka będzie poprawna forma przymiotnika w zdaniu: „Rodzice obawiają się, że ich dziecko zrobi sobie krzywdę, mówią: jest za małe na to, by być samodzielne/samodzielnym”?
-
na spadochronie czy ze spadochronem?13.10.200813.10.2008Witam!
Chciałabym się dowiedzieć, która forma jest poprawna: skakać ze spadochronem czy skakać na spadochronie?
Bardzo dziękuję za utworzenie Poradni Językowej, wiele razy znalazłam tu odpowiedzi na moje pytania.
Lucyna Stoińska -
skarżypyta bez/na kopyta10.10.200810.10.2008Czym się różni skarżypyta bez kopyta od skarżypyty na kopyta? Słowniki podają tylko tego pierwszego, ale ja na przykład, zanim dorosłem do słowników i książek, znałem wyłącznie tę drugą postać. Początkowo myślałem, że to w książkach jest coś nie tak. Tymczasem Google zwracają mniej więcej 3,5: 1. Czy to argument za dodaniem do słowników wersji z na, czy przeciwnie – świadczy o niedoedukowaniu niektórych piszących przezywaczy?
-
nie X, a Y7.10.20087.10.2008Dzień dobry!
Proszę o odpowiedź, czy poprawne jest użycie spójnika a w funkcji lecz, tylko, np. w takim zdaniu: „Miał na myśli nie abstrakcyjny obiekt, a konkret”. Spotkałam się z zarzutem, że to rusycyzm, co nie wydaje mi się prawdą, sądzę również, że takie zastosowanie a jest poprawne lub co najmniej dopuszczalne, w każdym razie w języku potocznym nie razi mnie. Proszę o rozstrzygnięcie. -
W związku z pismem z dnia…2.10.20082.10.2008Dzień dobry,
czy poprawna jest forma rozpoczęcia pisma urzędowego: „W związku z pismem, z dnia… znak…”?
Dziękuję bardzo.
Lidia Korytkowska -
służyć opieką30.09.200830.09.2008Czy prawidłowe jest sformułowanie: służyć fachową opieką? Wydaje mi się, że opieką można otaczać, a służyć można pomocą.
