znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • Tego jest pełno

    11.03.2023
    11.03.2023

    Dzień dobry,

    chciałem się zapytać czy w przypadku gdy mówimy o jakiejś grupie ludzi np. Romach (na tej podstawie wynikł spór, który sprowokował mnie do zapytania), czy mówienie o nich w formie bezosobowej np. „Tego jest pełno na dworcach”, jest formą dehumanizacji, czy jest zwyczajną wariancją zaimków, jaka występuje w języku polskim?

    Miłego dnia

  • Antonimy ściszania

    11.03.2023
    11.03.2023

    W świecie nowoczesnych elektronicznych urządzeń audiowizualnych zazwyczaj są dwa przyciski do regulacji jego głośności: „-” i „+”. O ile z pierwszym łatwo jest komuś wydać polecenie: „ścisz”, to z drugim mam wątpliwość: „podgłośnij” czy „pogłośnij”? Elegancko byłoby powiedzieć „zwiększ głośność”, jednak język lubi krótkie formy...

  • grafomania

    10.03.2023
    10.03.2023

    Dzień dobry,

    czy we współczesnej praktyce językowej można używać terminu grafomania do określenia innych niż dotyczących literatury natręctw twórczych? A jeśli nie to jak określić odpowiednik grafomanii w muzyce lub sztukach plastycznych? Dziękuję

  • Czy trzeba wykonać zalecenie przełożonego?

    8.03.2023
    8.03.2023

    Czy zalecenie to obowiązek?

    Czy sformułowane przez zwierzchnika/pracodawcę zalecenie jest obowiązkiem?

    Np. kierownik przysyła informację, że wprowadzone zostaną nowe adresy e-mail pracowników (równolegle z poprzednim działającym): „Zalecam przejście na nowe adresy e-mail, które będą aktywne od dnia 31 stycznia”. Czy w takiej sytuacji zmiana adresu e-mail jest obowiązkiem czy dobrowolnością?

  • zwalić się na plecy

    6.03.2023
    6.03.2023

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać, czy poprawne jest takie wyrażenie „zwalić się na plecy”? Chodzi o osobę, która siedzi na łóżku, po czym gwałtownie się na nim kładzie: „Uch, masz większe problemy”, pomyślał, zwalając się na plecy.

    Pozdrawiam

  • robotyczny

    5.03.2023
    5.03.2023

    Czy poprawny jest przymiotnik robotyczny w znaczeniu „podobny do robota”, „zachowujący się jak robot”?

  • medyk

    4.03.2023
    4.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy słowo „medycy" (liczba mnoga od „medyk") jest stosowna by zwrócić się do grupy lekarzy i lekarek? Czy wobec coraz powszechniejszego używania feminatywów, lepiej zaadresować słuchaczy obu płci jako „medycy i medyczki"? Będę wdzięczny za poradę.

  • Nazwy badaczy poszczególnych epok historycznych

    3.03.2023
    3.03.2023

    Szanowni Państwo,

    naukowiec badający Średniowiecze to mediewista, a jak nazwać badaczy Oświecenia, Romantyzmu, antyku, Baroku...?

    Z poważaniem

    Bartłomiej

  • liczba wolnych rodników (?)

    2.03.2023
    2.03.2023

    Dzień dobry,

    mam problem z konstrukcją „liczba wolnych rodników”, a „ilość wolnych rodników”. Zdaję sobie sprawę, że liczby używamy do rzeczowników policzalnych, w teorii atomy są policzalne, ale czy jednak używanie „liczba” w przypadku tak małych cząsteczek, które tworzą jednolitą masę ma zasadność?

  • pan

    2.03.2023
    2.03.2023

    Szanowni Państwo

    Chciałem się zapytać o sens używania we współczesnej polszczyźnie słowa Pan. Pan o ile dobrze rozumiem oznaczał władcę. Na przykład niewolnik ma Pana, do króla można było powiedzieć „mój Panie”, Bóg jest władcą, czyli Panem, albo chłopi mieli Panów, czyli władców szlachciców. Teraz poza religią nie widzę logicznego sensu używania tego słowa. Zwłaszcza w państwie demokratycznym, w ustroju antyPanów, czyli antywładców, gzie lud a nie Pan ( władca ) ma rządzić.

    Pozdrawiam

  • przez

    26.02.2023
    26.02.2023

    Czy „przez” może oznaczać „z powodu”, np. Przez wypadek nigdy nie zamieszkał w nowym domu?

  • brelok zbliżeniowy do/od bramy

    25.02.2023
    25.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy poprawne jest użycie sformułowania „brelok zbliżeniowy od bramy”?

    A może powinnam powiedzieć „brelok zbliżeniowy do bramy”?

  • Instrukcja obsługi tokarki

    22.02.2023
    22.02.2023

    Dzień dobry,

    czy tłumacząc na język polski instrukcję obsługi tokarki, mogę się posłużyć niepoprawną formą „2. Wciśnij 1-szy przycisk” ze względów praktycznych, czyli dlatego, że zapis „2. Wciśnij 1. Przycisk” byłby przez większość użytkowników niezrozumiały (o możliwości uszkodzenia maszyny nie mówiąc)? Chodzi o przypadek, gdy w tabelce z opisem funkcji brakuje miejsca na napisanie niebudzącego wątpliwości wyrazu „pierwszy”.

    Z poważaniem

    Stefan Malarski

  • akredytacja

    21.02.2023
    21.02.2023

    Dzień dobry.

    Chodzi o słowo „akredytacja” i jego zastosowanie. Zauważyłem że jedna z grup samopomocowych organizując zloty lub warsztaty często używa tego słowa jako informację o konieczności wniesienia opłaty dla gości którzy będą na wydarzeniu tylko uczestnikami. Opłata ta jest de facto opłatą rejestracyjną lub/i organizacyjną, rodzajem biletu wstępu. I tu pojawia się moje pytanie: czy poprawnym jest użycie takiego sformułowania w powyższym kontekście? Za odpowiedź z góry serdecznie dziękuje.

  • Osoba, która się droczy

    20.02.2023
    20.02.2023

    Dzień dobry,

    czy istnieje rzeczownik oznaczający wykonawcę czynności od czasownika: droczyć się? Droczek? Droczeń?


    Z góry bardzo dziękuję za pomoc!

  • przygotowywanie umów

    20.02.2023
    20.02.2023

    Czy w zdaniu:

    "Do moich zadań należy m.in. analiza aktów prawnych, opiniowanie, przygotowanie i negocjowanie umów." mogę użyć słowa "przygotowanie" czy powinnam użyć słowa "przygotoWYwanie" czy może są one wymienne w tym kontekście?

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Ula

  • przy poniedziałku

    19.02.2023
    19.02.2023

    Od kilku lat w sieci pojawiają się wpisy, w których używane jest wyrażenie „przy poniedziałku” lub innym dniu tygodnia. Skąd ono pochodzi i czy jest poprawne?

  • ludek

    15.02.2023
    15.02.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące słowa ludek. Jeżeli dobrze rozumiem, jest to zdrobnienie od słowa lud, ale jeśli tak, to czegoś tu nie rozumiem. Lud, jak wiadomo, oznacza zbiorowość, na przykład mieszkańców danego kraju. Więc idąc drogą logiki zdrobnienie ludek powinno znaczyć „mały lud”, czyli jakąś niewielką zbiorowość. Skoro tak, to czemu słowa ludek używa się w znaczeniu pojedynczego człowieka, na przykład gdy mówimy o kimś „mały ludek”, albo jak mamy słowo krasnoludek.

    Pozdrawiam

  • wierzchowiec

    13.02.2023
    13.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy wierzchowcem można nazwać inne zwierzę niż konia? Często w tworach fantastycznych (szczególnie w grach) bohater dosiada różne zwierzęta np. wilki, wielbłądy, smoki, a nawet sztuczne konstrukcje. Po angielsku jest na to termin "mount" (czyli ogólnie zwierzę, na którym się jeździ) i często w tłumaczeniach na j. polski jest to tłumaczone jako wierzchowiec. Jednak słowniki podają, że jest to konkretnie koń. Może jest jakieś lepsze polskie określenie?

    Pozdrawiam

    Łukasz

  • jak jako synonim kiedy i jeśli

    9.02.2023
    9.02.2023

    Używanie przysłówka „jak” zamiast „gdy/'kiedy” lub „jeśli”" bardzo mnie irytuje. Ale czy słusznie? Nie jestem ekspertem językowym, więc dopuszczam ewentualność, że nie mam racji. Przykłady:

    „Jak wrócimy z wycieczki, zjemy obiad"

    „Jak byłem małym chłopcem...”

    „Jak przeżyje tę noc, to będzie żył”.

    Gdy ktoś mówi: „Jak przyjdę...” – nie wiem, co ma na myśli: „Gdy przyjdę...” czy „Jeśli przyjdę...”; a może zastanawia się „W jaki sposób przyjdę...”.

    Czy słusznie się „czepiam”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego