nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • imperia
    19.06.2006
    19.06.2006
    Dzień dobry. Jak należy zapisywać nazwy imperiów: Imperium Rzymskie, Imperium Brytyjskie czy też od małej litery? W portalowym NSPP jest Imperium Rzymskie, w SJP imperium rzymskie, brytyjskie, w SO z kolei Imperium Romanum (R/rzymskiego brak), Imperium Rosyjskie. Nie jestem w stanie wychwycić reguły.
  • chicagowski
    19.06.2006
    19.06.2006
    Witam!
    Czy przymiotnik chicagoski jest dziś poprawny? Notuje go pod „Chicago” (i tylko ten przymiotnik) Słownik poprawnej polszczyzny Doroszewskiego. Współczesne słowniki podają (chyba) już tylko chicagowski (czikagowski). Czy literka w pojawiła się tutaj zgodnie z jakąś regułą?
    Pozdrawiam.
  • monarchia austro-węgierska
    19.06.2006
    19.06.2006
    Jaka jest prawidłowa pisownia nazwy monarchia austro-węgierska? Wielkimi literami, jak spotyka się w różnych źródłach, czy małymi, jak np. podaje Nowy słownik ortograficzny PWN z roku 1999 (hasło „austro-węgierski”)? Ufam Nowemu słownikowi…, proszę jednak o wyjaśnienie, dlaczego małymi.
    Dziękuję i pozdrawiam – Wawrzyniec Milewski
  • Lévi-Strauss
    16.06.2006
    16.06.2006
    Dzień dobry!
    Jak należy czytać drugi człon nazwiska Levi-Strauss? Wielokrotnie spotkałem się z niemiecką wymową [sztraus], a jednak ktoś niedawno zwrócił mi uwagę, że powinno się mówić [stros] (z francuska). Która forma jest poprawna?
    Dziękuję.
  • Quebec
    6.06.2006
    6.06.2006
    Dzień dobry,
    jak należy poprawnie odmieniać słowo Quebec: w Quebeku czy w Quebecu? Obie formy występują niemal równie często, wydaje mi się, że po polsku powinno się pisać przez k. Dziękuję za pomoc.
    Cezary Lwanowicz
  • Sołomon czy Solomon?
    6.06.2006
    6.06.2006
    Witam, chciałabym zapytać o pisownię rosyjskiego imienia: Sołomon czy Solomon?
    Bardzo dziękuję.
  • Galapagos
    3.06.2006
    3.06.2006
    Jaki rodzaj i liczbę ma nazwa Galapagos? Łatwo powiedzieć: „Do Ekwadoru należą wyspy Galapagos”, ale przecież słowo wyspy nie jest konieczne (por. fraza na Galapagos w Google – ale tu, przy nieodmienności, sprawa liczby i rodzaju jest nierozstrzygnięta). Jestże więc TO Galapagos czy TE Galapagos? Galapagos do Ekwadoru NALEŻĄ czy NALEŻY?
  • Tamiya
    2.06.2006
    2.06.2006
    Dzień dobry,
    jak należy poprawnie zapisać nazwę Tamiya w odmianie? Podobnie jak Nagoya, czyli Nagoja, Nagoi itd.?
    Dziękuję
  • Goscinny
    2.06.2006
    2.06.2006
    Dzień dobry!
    Chciałabym zapytać, jak należy wymawiać nazwisko autora przygód o Mikołajku – Goscinny (!).
    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • Chadzinikolau
    1.06.2006
    1.06.2006
    Moje pytanie dotyczy nazwiska wybitnego poety i tłumacza Nikosa Chadzinikolau. Czy należy je odmieniać, czy nie? W uzusie przeważa forma nieodmienna, jednak chciałbym się upewnić co do poprawności tej formy.
  • tytuły czasopism
    23.05.2006
    23.05.2006
    Czy oba człony nazwy czasopisma Pani Domu zapiszemy za pomocą dwóch wielkich liter, czy też drugi wyraz będzie małą? Wg analogii do Pereł Literatury wspomnianych w Słowniku ortograficznym PWN zapisuję ten tytuł wielkimi literami. Natomiast czasopismo sprawiające mi problem samo podpisuje się bodaj Pani domu. Kto ma rację? Dziękuję za odpowiedź.
  • Mozilla i Firefox
    22.05.2006
    22.05.2006
    Witam!
    Na stronie głównej PWN widnie tekst:
    „Wyszukiwarki do Mozilla Firefox/ Użytkownikom przeglądarek Firefox oraz Mozilla…”. Dlaczego Mozilla w nagłówku tego fragmentu nie została odmieniona? Dlaczego nie Wyszukiwarki do Mozilli Firefox albo do Mozilli Firefoxa, a jeszcze lepiej do Mozilli i Firefoxa?
    Nie jestem ekspertem językowym, ale mam wrażenie, że szewc w dziurawych butach chodzi ;-)
    Pozdrawiam
  • odmiana nazwisk
    12.05.2006
    12.05.2006
    Mam pytanie bardzo ogólne, ale dla mnie bardzo ważne, dlatego, że w swojej pracy często wykonuje dyplomy i cały czas mam problem z odmianą nazwisk… Dlatego bardzo prosze o przesłanie mi informacji na ten temat, a w szczególności interesuje mnie odmiana nazwisk obcego pochodzenia, szukam na ten temat wszystkiego, gdyż ostatnimi czasy jest to moja zmora:)
    Z góry bardzo dziękuję za udzielenie mi informacji! I pozdrawiam Całą redakcję,
    Ewelina Jakubiec
  • Mickiewiczowie dzisiaj
    11.05.2006
    11.05.2006
    Moje pytanie dotyczy nazwisk zakończonych na -wicz. W rodzinie Mickiewiczów (Mickiewiczowie) był Adam Mickiewicz i Celina Mickiewiczowa, a córka Mickiewiczówna. Obecnie kobiety (żony i córki) przyjmują nazwiska jak mąż, a więc Celina Mickiewicz. Czy w takim wypadku piszą na wizytówce C. A. Mickiewiczowie, C. A. Mickiewicz czy C. A. Mickiewicze? Czy można do szkoły zapisać córkę Mickiewiczównę?
  • Tenzing Norgay
    10.05.2006
    10.05.2006
    PWN podaje: imię Norkay, nazwisko Tenzing. Wędrówki po Internecie skłaniają do podejrzenia, że to może być błąd, że Tenzing jest imieniem, a nazwiskiem – Norgay przez g. Infoplease umieszcza Norgaya wśród ludzi na N, obok Newtona i Poli Negri. Przekonująco wygląda Tenzing Norgay Adventures.
    Z kolei tu piszą, że Norgay „czasami był podpisany jako Norkay”.
    Czy mogę prosić o weryfikację tej sprawy?
  • Poe, Payne
    10.05.2006
    10.05.2006
    Dzień dobry!
    Mam pytanie odnośnie odmiany nazwisk obcojęzycznych, a mianowicie chodzi mi o deklinację nazwiska Poe. Czy w dopełniaczu będzie Poe’a czy też Poego? Jeśli Poego, to dlaczego? Drugie nazwisko to Payne. – D. Payne’a czy Payna, Ms. Payne’em czy Paynie? Bardzo proszę w obydwu przypadkach o podanie wszystkich przypadków odmiany tych nazwisk.
    Dziękuję, pozdrawiam serdecznie
  • mieszkańcy Oslo
    9.05.2006
    9.05.2006
    Czy od miasta Oslo tworzy się nazwę jego mieszkańca?
  • dunkierczycy
    9.05.2006
    9.05.2006
    Witam! Jak powinno brzmieć poprawne określenie na mieszkańców Dunkierki? Dunkierczycy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Kordowa i Kordoba
    9.05.2006
    9.05.2006
    Proszę powiedzieć mi, czy teraz obowiązuje pisownia hiszpańskiego miasta Kordowa, czy też dopuszczalna jest zarówno postać Kordoba, jak i Kordowa?
  • Muminki i atomówki
    5.05.2006
    5.05.2006
    Czy muminki jako istoty, podobnie jak smerfy, powinniśmy pisać małą literą, tak jak to uczyniłem? Atomówki to tytułowe bohaterki serialu animowanego. Są to trzy dziewczynki: Bójka, Bajka i Brawurka (więcej o nich można przeczytać w Wikipedii). Czy każda z tych dziewczynek to atomówka czy Atomówka?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego