słownictwo

  • Eponim judasz

    15.07.2021
    15.07.2021

    Szanowni Państwo!

    Czy Judasz, jako określenie człowieka fałszywego lub obłudnego, to eponim?

  • rok temu (w maju)

    15.07.2021
    15.07.2021

    Dzień dobry,


    Czy określenie czasu rok temu, dwa lata temu można używać w znaczeniu rocznikowym, rocznikowo rok, rocznikowo dwa lata itp.


    Np. Rok temu w maju, rocznikowo wskazuję rok i określam miesiąc. Bardzo proszę o zdanie. Pozdrawiam.

  • ekosystem a system bankowy

    15.07.2021
    15.07.2021

    Szanowni Państwo,

    czy poprawnym będzie wykorzystanie słowa ekosystem w kontekście "ekosystem otwartej bankowości", gdzie otwarta bankowość jest rozumiana jako ogółu usług i technologii w obszarze finansów, opartych o otwarte interfejsy programistyczne, umożliwiające stronom trzecim budowę aplikacji i serwisów wykorzystujących dane lub usługi udostępnianie przez instytucje. Czy może w języku polskim ekosystem odnosi się wyłącznie do ekologii?


    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.


    Aleksandra

  • klocki dobrze ułożone

    14.07.2021
    14.07.2021

    Czy gdy mówimy o klockach do układania, można stwierdzić, że są one "dobrze ułożone", czy "dobrze poukładane"? Czy nie ma to znaczenia i obie formy można stosować zamiennie?


    Pozdrawiam serdecznie

    Cyncynat

  • bierne uczestnictwo

    14.07.2021
    14.07.2021

    Dzień dobry. Od dłuższego czasu nurtuje mnie problem "biernego uczestnictwa" albo "biernej partycypacji". Słownik podaje definicję uczestnictwa jako «brać w czymś czynny udział, współdziałać w jakiejś akcji». Czy zatem można w czymś biernie "brać czynny udział"? Czy słusznie uczestnictwo i partycypacja są używane jako synonimy?

    Pozdrawiam

    Tomasz

  • eskalacja konfliktu

    13.07.2021
    13.07.2021

    Dzień dobry

    chciałabym zapytać, czy można używać zwrotu "wyeskalowany konflikt".

    Pozdrawiam

  • dzień później, trzy dni wcześniej

    12.07.2021
    12.07.2021

    Czy określenia czasu typu dwa dni później, trzy dni wcześniej, dzień później mogą oznaczać liczbę dni do wydarzenia, gdzie dzień traktuję jako czas kiedy jest jasno nie jako dobę, czyli odliczenie liczby dni? Nie wskazanie okresu czasu w postaci dób, tylko liczbą dni(kiedy trwał dzień). Czy jest możliwe takie odczytanie tego w takim kontekście? Tak na marginesie jeśli ktoś chciałby mówić o dobach to nazywał by dzień dobą.

  • Weterynarz

    10.07.2021
    15.01.2018

    Zaczęłam studia weterynaryjne i nieraz spotkałam się ze stwierdzeniem, że określenie weterynarz jest obraźliwe, a poprawną formą jest jedynie lekarzweterynarii lub lekarzmedycyny weterynaryjnej. Czy ma to w ogóle sens?

  • Piszemy o pandemii

    8.07.2021
    31.05.2021

    Jak należy pisać (bo niestety trzeba) o obecnej pandemii? Pandemia cornoavirusa? Pandemia Cornavirusa? Pandemia koronawirusa?

    Z życzeniami zdrowia

    D.

  • Kobieta kierowca – kierująca czy kierowczyni?

    8.07.2021
    27.02.2019

    Szanowni Państwo,

    prawdopodobnie gdzieś w Internecie natknąłem się na słowo kierująca jako określenie kierowcy, z zaznaczeniem płci osoby prowadzącej pojazd. Słowo to wzbudziło moją sympatię i chętnie się nim posługiwałem, również (co przyznaję ze skruchą) poprawiając Internautę który napisał o pewnej pani (w dopełniaczu) kierowczyni.

    Chciałem zapytać o poprawność obu słów i które z nich (jeśli w ogóle któreś) polecacie Państwo do stosowania.

  • apelatywizacja i pospolicenie

    7.07.2021
    7.07.2021

    Czy apelatywizacja to synonim słowa pospolicenie?

  • premierowski

    6.07.2021
    6.07.2021

    Dzień dobry,

    chciałabym zapytać, czy istnieje przymiotnik „premierski" od słowa „premier"?


    Pozdrawiam

    Berenika

  • Kłopotliwy e-book w wersji mini

    29.06.2021
    29.06.2021

    Szanowni Państwo,


    przedrostek mini- piszemy łącznie. Ale co zrobić z tak modnym obecnie mini e-bookiem?


    Z poważaniem

  • Medycyna personalizowana, terapia personalizowana 

    28.06.2021
    28.06.2021

    Szanowni Państwo,

    mamy w genomice od dłuższego czasu taki problem: medycyna personalizowana czy medycyna spersonalizowana? To samo tyczy się terapii czy leczenia – będzie ono personalizowane czy spersonalizowane? A może obie frazy są poprawne, ale należy używać ich w innym znaczeniu? W języku angielskim (tam powstały te pojęcia) mamy  personalised medicine,  personalised therapy etc. Podobnie mamy w języku niemieckim, gdzie używa się individualisierte Medizin oder Präzisionsmedizin.

  • niż w funkcji przyimka

    27.06.2021
    27.06.2021

    Dzień dobry. Czy wyrażenie "niż" w zdaniu typu "Jesteś ładniejsza niż Ola" pełni rolę spójnika czy przyimka?

  • Posiadać dostęp

    26.06.2021
    26.06.2021


    Czy poprawne jest wyrażenie posiadać dostęp do czegoś? Czy nie powinno użyć się zamiast tego mieć dostęp?

    Pewnie czas temu Rada Języka Polskiego pisała „Posiadać znaczy ‘być właścicielem czegoś, co ma dużą wartość materialną, np. nieruchomości, ziemi, zasobów pieniężnych itp.'”. Nie dopuszczano  dostępu do pojęć abstrakcyjnych.

    Natomiast obecnie słownik PWN podaje także inne możliwości:

    «mieć jakieś możliwości, dysponować czymś»

    https://sjp.pwn.pl/sjp/posiadac-I;2505655.html

  • las salowy

    25.06.2021
    25.06.2021

    Szanowna Redakcjo,

    mam pytanie odnośnie odmiany słowa 'sala' jako nazwy własnej drzewa występującego na terenie Indii, a które w Polsce znane jest jako damarzyk mocny.

    Tłumaczę tekst i bardzo mi zależy na utrzymaniu nazwy własnej, która w językach staroindyjskich jest 'sala'. Będę ogromnie wdzięczny za objaśnienie, która z tych form, i dlaczego, jest poprawna gramatycznie: 'las salowcowy' czy 'las salowy'?

    Z poważaniem,

    Janusz

  • Odnówmy Europę

    24.06.2021
    24.06.2021

    W Parlamencie Europejskim na gruncie frakcji liberałów (ALDE) powstała frakcja Renew Europe. Niektórzy tłumaczą to jako Odnowić Europę. Co prawda tłumaczenie jest dosłowne (aczkolwiek wówczas forma angielska brzmiała by To Renew Europe), ale czuć, że jest coś nie tak. Jak poprawnie spolszczyć tę nazwę? Czy lepiej zostawiać w oryginale?

  • Jeden z ludzi

    23.06.2021
    23.06.2021

    Czy można powiedzieć jeden z ludzi czy raczej powinno się mówić jedna z osób? Np. Jeden z najbogatszych ludzi kupił klub sportowy – to często używane stwierdzenie w mediach jakoś mnie razi i nie wiem, czemu.

  • Odbyć wolontariat

    23.06.2021
    23.06.2021

    Dzień dobry,

    czy poprawne jest sformułowanie: odbyć wolontariat?

    Dziękuję za odpowiedź.

    Aneta

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego