słownictwo
-
Zaszczepić 5.06.20165.06.2016Szanowna Redakcjo,
coś można zaszczepić komuś, nie czemuś, w znaczeniu ‘rozwinąć w kimś jakieś cechy lub zainteresowania’. Niepoprawnie więc będzie, jeśli napiszę, że: Politycy usiłują zaszczepić w świadomości narodu swoją burżuazyjną ideologię?
Z poważaniem
Basia S.
-
Energia odnawialna i jej źródła5.06.20165.06.2016Chciałbym się dowiedzieć, czy poprawne jest określenie odnawialne źródła energii czy źródła energii odnawialnej. W jednym odnawialne są źródła, w drugim energia. W użyciu oba pojęcia stosowane są wymiennie, jednak częściej pada odnawialne źródła energii. W języku angielskim używa się pojęcia renewable energy – idąc tym tropem, można dojść do wniosku, że poprawne będzie stwierdzenie źródła energii odnawialnej, jednak to tylko moje dedukcje.
-
Certyfikat, certyfikacja 5.06.20165.06.2016Szanowni Państwo,
chciałam zapytać o słowo certyfikacja. Czy można udzielić certyfikacji? Kilka razy spotkałam się z takim sformułowaniem. Wydaje mi się, że jeśli już trzeba koniecznie czegoś udzielić, to raczej certyfikatu (lub przyznać certyfikat), chociaż z drugiej strony mówi się o udzieleniu akredytacji…
Z jakimi czasownikami można rzeczownik certyfikacja łączyć? Czy można ją przeprowadzić (czy raczej proces certyfikacji?) lub jej dokonać?
Z poważaniem
Paulina
-
Ruch warg czy ruch ust? 31.05.201631.05.2016Chciałbym zapytać, która z poniższych wersji jest poprawna, mianowicie:
czytać z ruchu warg czy czytać z ruchu ust?
A może obie sa dopuszczalne?
Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Paweł Stec
-
Zainspirować 28.05.201628.05.2016Szanowni Państwo,
czy coś może zainspirować coś? Na przykład w zdaniach: Ruch na rzecz kobiet zainspirował powstanie takich ośrodków jak X i Y, Do najważniejszych polemik z zainspirowaną przez Adama krytyką przedmieść należą: [i tu tytuły książek].
Z poważaniem
Barbara S.
-
Krytyczny i dramatyczny – nowe kalki semantyczne22.05.201622.05.2016Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać o przymiotnik krytyczny w tłumaczeniu tekstów angielskich: mission-critical data, critical information itd. Zwykle tłumaczę to jako decydujący, o decydującym znaczeniu, niezwykle istotny itp., ale coraz częściej widzę w fachowych tekstach kalkę: o krytycznym znaczeniu, krytyczne decyzje, te informacje są krytyczne itd.
Czy to już się przyjęło na tyle, że można to już uznać nie za kalkę, ale za inne znaczenie słowa krytyczny? Podobnie z dramatyczny (zmiana).
-
Sfrancuzieć21.05.201621.05.2016Mamy polonizację, germanizację, a jak brzmi to względem Francji?
Frankonizacja, romanizacja czy sfrancuszczenie?
Pozdrawiam
Jarek
-
Szachraić21.05.201621.05.2016Czy jakiś słownik języka polskiego notuje słowa szachraić i szachrajenie?
-
Zaproszenia ślubne – uzupełnienie21.05.201621.05.2016Krótko w sprawie sakramentów: sakramenty się przyjmuje, ale zawsze ktoś ich udziela (jest to szafarz sakramentu), na ogół kapłan (w bierzmowaniu biskup) ale np. ochrzcić może w zasadzie każdy, a akurat w wypadku małżeństwa ślubujący są dla siebie wzajemnie szafarzami sakramentu, a zatem i udzielają go sobie i przyjmują. Ksiądz wbrew temu, co można sądzić, jest tylko rodzajem notariusza wymaganym przez prawo kanoniczne – od wieków mówi się też, że błogosławi zawierane małżeństwo.
-
Tylko tak o8.05.20168.05.2016Szanowni Państwo,
bardzo ostatnio zaintrygowało mnie, czy potoczne powiedzenie tylko tak o (np. Tak o tylko umyj ręce) jest poprawne. Niedawno poznałam kogoś z innego rejonu Polski i ta osoba zwróciła mi uwagę, że jest to błąd, a wręcz że muszę pochodzić z Podlasia (rodzice pochodzą z Mazur i woj. kieleckiego). Nie wiem nawet, czy nie nabyłam tego w szkole. Uwaga nie na miejscu, to jedno, ale też kwestia tego czy rzeczywiście jest to niedopuszczalne w mowie potocznej.
md
-
Duża litera a wielka litera27.04.201627.04.2016Cóż to za niedopatrzenie w definicji słowa wersalik?
Określenie „czcionka dużej litery alfabetu” jest nieprecyzyjne, a nawet mylne. O ile mi wiadomo, alfabet nie określa rozmiarów liter, a litery w nim zawarte mogą być, co najwyżej, małe lub wielkie.
-
Wyświecić a wyświęcić27.04.201627.04.2016Szanowni Państwo,
z SWTiK dowiedziałem się o błędnym używaniu słowa wyświęcić zamiast wyświecić. Zastanawiam się, co w takim razie z prześwięcić i święcić się (coś się święci).
Jaka jest etymologia tych słów i czy w tym wypadku nie ma już żadnego błędu w użyciu i oba pochodzą od święcenia? Drugie wygląda tak, jakby chodziło o 'zanoszenie się na coś wyjątkowego', a pierwsze na nawiązanie do 'kropienia wodą'.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Warunek a kryterium25.04.201625.04.2016Czy warunek i kryterium to synonimy?
Dziękuję za odpowiedź.
Łukasz
-
Geologia Marsa? 25.04.201625.04.2016Szanowni Państwo,
W warunkach ziemskich mówi się, że możemy badać geologię danego regionu, czyli poznawać jego budowę i strukturę wewnętrzną. Czy badając strukturę wewnętrzną Marsa, również badamy jego geologię?
Analogiczne pytanie można zadać o geofizykę. W trakcie kilku misji Apollo wykonywane były eksperymenty sejsmiczne, które należą do podstawowych metod badawczych geofizyki. Czy uogólniając, można powiedzieć, że na księżycu zostały przeprowadzone badania geofizyczne?
Z wyrazami szacunku
-
Zagospodarować światło? 23.04.201623.04.2016Szanowni Państwo,
czy poprawnie będzie, jeśli napiszę: przykłady złego zagospodarowania światłem, mając na myśli niewłaściwe wykorzystanie oświetlenia miejskiego, ustawienie strumienia światła w złych kierunkach? Czy tylko gospodaruje się światłem, a zagospodarować można teren?
Pozdrawiam
Anna K.
-
Wpływowy23.04.201623.04.2016Czy poprawne jest użycie słowa wpływowy w znaczeniu ‘mający wpływ na wiele późniejszych zjawisk, osób itd.’? Często spotykam się z takim tłumaczeniem angielskiego słowa influential, gdy odnosi się ono do zespołów muzycznych, co wydaje mi się nie do końca spójne ze słownikową definicją (‘taki, z którym inni się liczą, mający wpływy’).
Pozdrawiam
Czytelnik
-
Kłaść warunek w równaniu 23.04.201623.04.2016Droga Redakcjo,
czy można położyć warunek w równaniu: Kładąc w równaniu (2) warunek… łatwo można pokazać, że…. To z języka matematyków i fizyków. W sieci znalazłam kilka wystąpień tego połączenia, nie wiem jednak, czy jest poprawne.
Dziękuję i pozdrawiam
Dociekliwa czytelniczka
-
Rzeka Wisła 22.04.201622.04.2016Czy wyrażenie rzeka Wisła jest poprawne? Spotkałam się z opinią, że to pleonazm.
-
Głoskowanie 22.04.201622.04.2016Szanowna Redakcjo,
jest takie słowo jak głoskowanie. Co ono oznacza i dlaczego nie pojawia się w słowniku ortograficznym?
Z poważaniem
Czytelniczka
-
Tautologie18.04.201618.04.2016Serdecznie proszę o rozwianie wątpliwości, czy (opierając się na podanej niżej definicji) stwierdzenia piekielne piekło oraz owych i tych możemy uznać za tautologie?
Definicja (SJP): „1. wyrażenie złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu, zwykle oceniane jako błąd, np. cofać się w tył; pleonazm, tautologizm”.
Z wyrazami szacunku
Alicja Chlebica