styl
-
Polszczyzna przedwojennego Lwowa
12.07.202212.07.2022Dzień dobry,
czy istnieją jeszcze społeczności lub choćby pojedynczy ludzie posługujący się gwarą lwowską (czy może raczej odmianą języka polskiego w jakiś sposób kontynuującą tę przedwojenną gwarę)? Czy powstają współcześnie jakieś teksty w tej gwarze? Czy można stwierdzić jednoznacznie, że jest ona martwa?
-
należeć się – przysługiwać
1.05.20221.05.2022Chciałabym dowiedzieć się jaka jest i czy jest różnica między „należy się” a „przysługuje”. Nurtuje mnie czy jeśli mówimy np. o sytuacji, w której pracownik przepracował rok i posiada on prawo do urlopu, możemy powiedzieć, że urlop „mu się należy” czy „przysługuje”? Czy w tym kontekście słowa mają takie samo znaczenie? Czy każde z nich możemy zastosować według upodobania, czy któreś jest preferowane i dlaczego?
-
dać się
1.05.20221.05.2022Droga Poradnio,
mam pytanie odnośnie zwrotu "[nie] da się". Jaka jest jego historia? Czy jest on powiązany z językiem rosyjskim? Czy zwrot ten jest sam w sobie poprawny i rekomendowany do użytku? Ja zawsze preferuję "[nie] można" nad "[nie] da się".
Z uszanowaniem,
ES
-
Nazwy stadionów
26.03.202226.03.2022W Hiszpanii są stadiony Estadio Santiago Bernabéu i Coliseum Alfonso Pérez, nazwane po wielkich graczach. Komentatorzy mówią, że mecz rozgrywany jest na Santiago Bernabéu, Alfonso Pérez. Czy jest to poprawne? Nie powiedzielibyśmy odnośnie do Legii Warszawa, że mecz rozgrywany jest na Józef Piłsudski ani na Józefie Piłsudskim, tylko na stadionie Józefa Piłsudskiego. Więc chyba powinni mówić: na stadionie Santiaga Bernabéua (mianownik wymawia się [santjago bernabeu̯]) i Alfonsa Péreza, czy tak?
-
Na kierunku
20.03.202220.03.2022Często w mowie potocznej Polacy używają formy na kierunku niedotyczącym kierunku studiów, np. sprawdziłem oferty wczasów na tym kierunku. Podobnie na stronach agentów turystycznych: sprawdź oferty na najpopularniejszych kierunkach czy zobacz oferty na kierunkach egzotycznych. Czy w takiej formie na kierunku jest użyte poprawnie? Szczerze mówiąc, dla mnie brzmi to zupełnie nie po polsku.
-
Ludzie się ze sobą trzymają
16.03.202216.03.2022Dzień dobry,
mam pytanie o frazę: ludzie się ze sobą trzymają. Czy jest poprawna, czy można jej używać bez obawy, że jest zbyt kolokwialna?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam
Ewa Pągowska
-
Proste, że tak
25.01.2022Witam.
Od jakiegoś czasu mam nawyk odpowiadania w sposób potwierdzający, używając zwrotu Proste że tak. Już kilku nauczycieli, podłapując, że już któryś raz używam tego zwrotu, zwrócili mi uwagę, że nie powinienem odpowiadać tak nauczycielowi, że to nieuprzejme i że nie wypada. Osobiście, nie wydaje mi się to zwrotem potocznym, oraz nie czuje w takiej odpowiedzi większego lekceważenia niż przy zwykłym tak. Czy nauczyciele mają rację? Czy jest to język potoczny? Pozdrawiam.
-
Mówiąc kolokwialnie
1.01.2022Szanowni Państwo,
czy wrażenie mówiąc kolokwialnie jest błędem stylistycznym i akceptowane jest jedynie w mowie potocznej? (Pisać się natomiast powinno mówiąc potocznie?)
Z góry dziękuję za odpowiedź
-
Tandeta, szajs, chłam
24.10.202124.10.2021Witam,
chciałabym zapytać dlaczego słowo tandeta ma oznaczenie jako słowo pogardliwe? A słowo szajs czy chłam już tego oznaczenia w słowniku nie ma?
Z góry dziękuję za odpowiedź
-
Słowo dzień w datach
13.10.202113.10.2021Szanowni państwo,
Proszę o poradę, w jaki sposób poprawnie zapisać w piśmie urzędowym odpowiedź, używając zwrotu zawierającego datę. Czy poprawne jest użycie sformułowania: od dnia 1 października 2021 r., czy raczej należy zapisać od 1 października 2021 r.? Czy należy napisać: w związku z pismem z dnia 1 października, czy w związku z pismem z 1 października? Czy użycie słowa dnia w tym miejscu nie jest masłem maślanym?
Z poważaniem
Agnieszka Kowal
-
jehowa i jehowita
1.08.20211.08.2021Dzień dobry!
Mam pytanie dotyczące kwalifikacji słów: jehowa vs jehowita. Czy któraś z tych form uważana jest za obraźliwą, wulgarną itp. (Nie chodzi mi o to, czy Świadkowie Jehowi czują się urażeni taką formą, lecz czy jest ona poprawna).
Będę wdzięczna za wskazówki!
Z pozdrowieniami
Anna P.
-
certyfikowana instruktorka
1.08.20211.08.2021Dzień dobry, czy jako kobieta, po ukończeniu szkoły podyplomowej na kierunku JOGA I RELAKSACJA (WARSZAWSKI AWF), powinnam się tytułować jako CERTYFIKOWANY INSTRUKTOR czy CERTYFIKOWANA INSTRUKTORKA?
Będę wdzięczna za informacje.
dziekuje :)
-
tychże a sprawa powtórzeń leksykalnych
29.07.202129.07.2021Witam.
Mam mały kłopot ze słowem "TYCHŻE". Czy możliwe jest użycie tego wyrazu na końcu zdania bez ponownego użycia podmiotu?
Np. "Osoba wykonująca dwa zadania jest świadoma różnic w tychże."
czy raczej powinno się powiedzieć
"Osoba wykonująca dwa zadania jest świadoma różnic w tych/tychże zadaniach."
Dziękuję i pozdrawiam :)
-
Potoczne konstrukcje z między
28.07.202128.07.2021Czy poprawne jest określenie czyjegoś wzrostu potocznie jako "między metr sześćdziesiąt a metr sześćdziesiąt pięć" (centymetry pozostają w domyśle)? Wydaje się, że należałoby zastosować tutaj narzędnik, jednak "między metrem sześćdziesięcioma a metrem sześćdziesięcioma pięcioma" brzmi niezręcznie bez dodania na końcu jednostki, natomiast "między metrem sześćdziesiąt a metrem sześćdziesiąt pięć" jest niekonsekwentne.
Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienie, jak najlepiej postąpić w tej sytuacji.
-
jegomość
21.07.202121.07.2021Uprzejmie proszę o skomentowanie powszechnego w literaturze fantasy użycia słowa "jegomość" w liczbie mnogiej. Byłem przekonany, że liczbą mnogą od tego słowa są "ichmości". Niestety w słowniku znalazłem obie wersje oraz zasady deklinacji "jegomościa" także w liczbie mnogiej.
Wydawało mi się dotąd, że "jegomość" jest skrótem od "jego miłość". Stąd jeśli dwaj królowie siedzą na tronie to "ich miłości" siedzą. Kto zatem siedzi na tronie? Ichmości, ichmościowie czy jednak jegomoście?
-
Stylizacyjna funkcja szyku
21.07.202121.07.2021Czy uzasadniony jest taki szyk: „z szaleńczą niemal odwagą wyszedł na pokład; muszą odbywać długie bardzo wędrówki; o pół mili zaledwie dojrzał stado karibu; sięgając łbem o 9 przeszło stóp” zamiast: „z niemal szaleńczą odwagą; bardzo długie wędrówki; zaledwie o pół mili; przeszło o 9 stóp”. Zdania te pochodzą z książek Centkiewiczów i Curwooda, ale ostatnio i w gazecie natrafiłem na coś takiego: „wiadomo, że od Kaczyńskiego tylko zależy, kto...” (zamiast „że tylko od Kaczyńskiego zależy”).
-
mail jak kotlet
6.07.20216.07.2021Szanowni Państwo,
mamy w redakcji problem z odmianą słowa "e-mail / mail". Co jest zasadą, a co mową potoczną dla tego wyrazu : czy M=B (jak dla męskich nieżywotnych, do której wyraz należy) czy też D=B (jak dla m. żywotnych).
Wielki słownik ortograficzny PWN podaje:
mail -la, B.= D. a. M., -lem; -le, -li a. -lów; zob. e-mail czyli jak dla żywotnych. Pogubiłam się, proszę o wyjaśnienie.
Z poważaniem,
Lidia Zakrzewska
-
Introwertyzm a introwersja
15.04.202115.04.2021Dzień dobry,
chciałabym zapytać, czym różnią się znaczeniowo takie określenia jak: introwersja i introwertyzm? Czy któreś z nich zarezerwowane jest dla danej dziedziny naukowej lub być może jedno z nich zawiera w sobie również drugie, będąc bardziej ogólnym?
Dziękuję za odpowiedź,
Justyna
-
Zdanie z przemówienia
8.04.20218.04.2021Dzień dobry!
Czy sformułowanie: Moim argumentem jest, że gdy kultywujemy narodowe tradycje..., użyte w przemówieniu, jest niepoprawne stylistycznie?
Z góry dziękuję za odpowiedź
-
po kursie v. przy kursie
31.01.202131.01.2021Szanowna poradnio,
Chciałbym spytać o poprawność zwrotów "przy kursie x" oraz "po kursie x" w odniesieniu do zakładów bukmacherskich itp. gier losowych. Czytając dyskusję na wielu grupach bukmacherskich często spotykam się ze zwrotem "Typuję zwycięstwo y po kursie x" i zastanawiam się czy ta forma jest w ogóle poprawna, czy nie powinno się pisać "Typuję zwycięstwo y przy kursie x".
Z góry dziękuję za odpowiedź.