Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • pellety albo pelety
    14.01.2005
    14.01.2005
    Moje pytanie dotyczy nowego słowa w polskiej rzeczywistości – chodzi o nazwę określającą ekologiczne paliwo, potocznie zwane pelletami (prasowane pod bardzo wysokim ciśnieniem wióry drewniane). Mój problem dotyczy właśnie prawidłowej pisowni i odmiany tej nazwy w języku polskim. Spotyka się bardzo dużo różnych wersji, np.: pelet, pellets, pelety, peletki, pelletu. W miarę możliwości uprzejmie proszę o wyjaśnienie tej sprawy – zarówno w zakresie pisowni, jaki odmiany. Z góry bardzo serdecznie dziękuję za wszelką pomoc.
    Pozostaję z poważaniem
    Konrad Koper
  • wysoko wytrzymały
    14.01.2005
    14.01.2005
    Jaka jest poprawna pisownia wyrażenia wysoko wytrzymały materiał – razem czy osobno? Przykładowo, w słowniku ortograficznym z 2000 r. wyrażenie wysoko rozwinięty jest zapisane osobno, a w czterotomowym słowniku języka polskiego razem. Który zapis jest poprawny?
  • beze i przeze
    14.01.2005
    14.01.2005
    Witam
    Przyimek bez przed zaimkiem mnie występuje w formie beze. Podobnie przyimek przez – w formie przeze. Są to jedyne sytuacje, w których używamy przyimków beze i przeze (a więc jedynie przed zaimkiem mnie). Jaka jest przyczyna takiego zjawiska i jak można by je fachowo nazwać?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • renoma i reputacja
    13.01.2005
    13.01.2005
    Czy renoma może być dobra albo zła, a więc jest synonimem reputacji, czy też renoma to inaczej dobra reputacja?
  • doktor nauk o kulturze fizycznej

    13.01.2005
    13.01.2005

    Mój narzeczony niedawno uzyskał tytuł naukowy doktora nauk o kulturze fizycznej i chciałabym zamówić dla niego wizytówki. Jednak nie mam pojęcia, jak prawidłowo zapisać w skrócie jego tytuł naukowy (w książkach i internecie spotykam różne wersje): czy ma być to dr n. kf, czy dr n. k.f., czy może dr n. KF? Jestem pewna, że rozwianie moich wštpliwości nie zajmie Państwu dużo czasu… I z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź!

  • akapity
    12.01.2005
    12.01.2005
    W niektórych wydawnictwach spotyka się, że pierwszy akapit nie jest wyeksponowany. Dopiero kolejne są zaznaczone. Czy to jest poprawne rozwiązanie graficzne tekstu? Czy to jest dopuszczalne w rękopiśmiennych pracach zaliczeniowych?
  • atuty
    12.01.2005
    12.01.2005
    Dzień dobry, mam pytanie dotyczące słowa atuty. Zapewne niepoprawne jest użycie sformułowania „Dodajemy atuty (-ów?)”. Wobec tego, co można „zrobić z atutami”, żeby krótko powiedzieć, że robimy coś, co sprawia, że dzięki nam masz w ręku wyjątkowe atuty (np. kształcimy w wyjątkowy sposób).
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Akwin i Tars
    12.01.2005
    12.01.2005
    Mam kłopot z potwierdzeniem w źródłach nazwy Akwin (od św. Tomasza z Akwinu). Nie ma jej w encyklopediach, poza formą dopełniacza występującą przy imieniu świętego. Naturalnym mianownikiem wydaje się być Akwin, jednak przypuszczam, że cała fraza św. Tomasz z Akwinu powstała tak dawno, że niekoniecznie musiało być wtedy tak jak dzisiaj. A w innych językach jest Aquino. Podobne wątpliwości budzi św. Paweł z Tarsu (Paolo di Tarso).
  • przy pomocy czy za pomocą?
    12.01.2005
    12.01.2005
    Witam serdecznie.
    Ostatnio od znajomej redaktorki i tłumaczki dowiedziałem się, iż forma przy pomocy może być używana tylko z osobami (przy pomocy kogoś), natomiast do przedmiotów powinno być stosowane za pomocą (czegoś). Szybkie badanie w internecie – w tym również na stronach poradni – wykazało, iż jest to rozróżnienie praktycznie nieistniejące. Czy tak jest faktycznie, czy tak kiedyś było, ale już nie jest, czy tak w ogóle nie było i nie jest?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • kontusz i geszeft
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Nurtuje mnie etymologia słów geszeft oraz kontusz. W jednych słownikach jest napisane, że geszeft to słowo z języka niemieckiego, zaś w innych, że z języka jidysz. Podobna rozbieżność przy etymologii słowa kontusz: raz z języka węgierskiego, a raz z osmiańsko-tureckiego. Dziękuję za rozwianie moich wątliwości i pozdrawiam.
  • Lucyfer
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Moją szczególną uwagę zwróciła ostatnio etymologia słowa Lucyfer – z łaciny lucifer 'niosący światło, jutrzenka'. Czyżby zawarta była tu jakaś dosadna ironia na określenie przywódcy piekieł w demonologii chrześcijańskiej? Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
  • telebim
    11.01.2005
    11.01.2005
    Dzień dobry, proszę o odpowiedź, jak prawidłowo powinno akcentować się słowo telebim – według mnie na drugą sylabę od końca (le), jednak moja koleżanka wyraźnie akcentuje na ostatnią (bim). Dziękuję. Pozdrawiam.
  • geneza wulgaryzmów w tekstach piosenek
    11.01.2005
    11.01.2005
    Jaka jest geneza występowania wulgaryzmów i prozaizmów w polskiej muzyce?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • bardacha
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Co oznacza słowo bardacha, tudzież bardaszka? Spotkałem się z nimi w języku potocznym, lecz nie do końca potrafię sobie uzmysłowić ich sensu.
    Dziękuję za wyjaśnienia i pozdrawiam.
  • kahina i wańka
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Co oznaczają słowa: kahina oraz wańka (tudzież wania)?
    Dziękuję.
  • Kiedy i czym zamykać zdanie?
    10.01.2005
    10.01.2005
    Witam. Jakiś czas temu kłóciłem się ze znajomym o poprawność użycia kropki w odpowiedzi „Może”. Wydaje mi się, że nie ma w tym zapisie nic błędnego. Czy mylę się?
  • jidysz
    10.01.2005
    10.01.2005
    Witam. Która forma jest poprawna:
    a) słowo pochodzące z jidysz,
    b) słowo pochodzące z jidyszu,
    c) słowo pochodzące z języka jidysz?
    Dziękuję.
  • kapnąć się
    7.01.2005
    7.01.2005
    Wiem, że wyraz, o którego poprawną odmianę chciałbym zapytać, jest kolokwializmem – czy też „gwaryzmem” – lecz jego znaczenie zdaje mi się żartobliwe i trudno chyba doszukać się w używaniu tego słowa (oczywiście w mowie potocznej) jakichś złych stron. A mianowicie – (s)kapnąć (się), czyli 'przypomnieć sobie, zauważyć, uświadomić sobie nagle coś, pojąć'. Jak wyglądają (prawidłowe gramatycznie) formy czasu przeszłego? Kapłem/kapnąłem (się), kapłeś/kapnąłeś się, skapnęła/skapła się?
  • uważa się
    7.01.2005
    7.01.2005
    Czy jest poprawne zdanie „14 osób uważa się za zaginione” (to w związku z katastrofą w Azji)? To tak mi brzmi, jakby te osoby same się uważały za zaginione, a nie my je.
    Pozdrawiam
    Andrzej Kurowski
  • oinochoe
    7.01.2005
    7.01.2005
    Witam.
    Problemem jest oinochoe. W większości wydawnictw (w tym PWN) zapisujemy tak właśnie to słowo, jednakże u Podrackiego (Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny) mamy już: ojnoche. Czym się kierują redaktorzy słowników w wyborze takiej bądź innej pisowni – pomijając już intencje konkretnych osób czy wydawnictw?
    Dziękuję i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego