Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • kapeluszów?
    22.09.2004
    22.09.2004
    Witam. Czy kiedykolwiek w historii języka polskiego istniała forma kapeluszów (od słowa kapelusz)? Już w latach 40. K. I. Gałczyński napisał wiersz pt. „Gdybym miał jedenaście kapeluszy”, ale przeglądając wyszukiwarkę internetową, można wielokrotnie spotkać się z tą odmianą; jednakże nie mam pewności, czy to rezultat błędów drukarskich, czy po prostu jakaś archaiczna forma.
    Dziękuję z góry za wyjaśnienia.
  • krzyżówki
    22.09.2004
    22.09.2004
    W krzyżówkach wyrazy krzyżują się TĄ SAMĄ literą, niezależnie od wymowy. Cook, Peck, Cinema, Chillon, dach, filc, bicz, Boccaccio, Crécy – każdy z każdym można skrzyżować literą C, natomiast Crécy z jeżem już się nie skrzyżuje, bo É / E to INNA litera. Proszę o opinię językoznawców – niezależną od umów pomiędzy krzyżówkowiczami – co do tego, czy mamy do czynienia z TĄ SAMĄ czy z INNĄ literą w przypadkach: Andrić i ćma (Ć) – Jancsó, Miró i łódka (Ó) – wajśja, aśrama, Śiwa, śliz (Ś).
  • Prymas 1000-lecia czy Prymas Tysiąclecia?
    22.09.2004
    22.09.2004
    Czy dopuszczalny jest zapis: Prymas 1000-lecia? Tak jest w akcie nadania imienia szkole: im. Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego Prymasa 1000-lecia.
  • różności
    22.09.2004
    22.09.2004
    Witam, czy pomóc można komuś w różny sposób, czy na różny sposób? Czy można mieć szerokie kompetencje? Jeżeli napiszę „Cesarstwo podzieliło się na Wschodnie i Zachodnie” (wielkie litery), to będzie dobrze? A jak jest ze Wspólnotami Kościelnymi, Kościołami wschodnimi i zachodnimi?
    Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam.
  • warianty pisowniane
    22.09.2004
    22.09.2004
    Witam, interesują mnie podwójne formy niektórych wyrazów. Azerbejdżan / Azerbajdżan, Camberra / Canberra, Castel Gandolfo / Castelgandolfo, jakich form używać? Czy podpisy pod zdjęciami, np. Ks. Jan Bułka, powinny się zaczynać od wielkiej litery?
    Pozdrawiam.
  • oere
    22.09.2004
    22.09.2004
    Witam.
    Zdawkowa moneta, głównie duńska, to: oere czy oerre? Słownik ortograficzny J. Podrackiego podaje oerre, a więcej niż połowa dostępnych mi źródeł podaje jedynie: oere. Nie wiem już teraz, jak dokładnie należałoby pisać tę nazwę.
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam redakcję;)
  • Czy poprawiać cytaty?
    22.09.2004
    22.09.2004
    Droga Redakcjo, moje pytanie dotyczy poprawności językowej i stosowania interpunkcji w tekstach prawnych. Czy przytaczając tekst prawny w całości, a więc jako swego rodzaju cytat, możemy w niego ingerować, np. robiąc korektę chociażby w zakresie interpunkcji, która w tekstach prawnych pozostawia wiele do życzenia? A może powinniśmy taki tekst pozostawić bez jakichkolwiek zmian?
  • nota bene czy notabene?
    21.09.2004
    21.09.2004
    W słownikach ortograficznych starszej daty znajdujemy dwojaki zapis: nota bene i notabene. W słownikach nowszych jest wyłącznie notabene. Kiedy i dlaczego dokonano takiego rozstrzygnięcia ortograficznego? Dlaczego zdecydowano się na pisownię tego zaczerpniętego z łaciny zwrotu niezgodnie z zapisem w języku łacińskim?
    Halina Mastalska
  • hucpa
    20.09.2004
    20.09.2004
    Witam. Potoczne określenie bezczelności, tupetu to hucpa czy chucpa? Dziękuję i kłaniam się.
    Grzegorz Mazur
  • deputat i deputant
    17.09.2004
    17.09.2004
    Witam. Czy deputat i deputant to określenia tej samej osoby? Dziękuję;)
  • cyces = cycesy
    17.09.2004
    17.09.2004
    Witam. Ozdobne frędzle na tałesie, czyli cycesy, odmieniają się w liczbie pojedynczej? W jednym słowniku spotykamy jedynie plurale tantum, a w innym podają formę cyces. Dziękuję za odpowiedź.
    Grzesiek Mazur
  • na tropie imiesłowów biernych
    15.09.2004
    15.09.2004
    Witam. Czy istnieje strona bierna od czasowników: wyradzać, wyrodzić i erotyzować? Z góry dziękuję za odpowiedź;)
  • rodzaj gramatyczny w polszczyźnie
    15.09.2004
    15.09.2004
    Witam!
    Czy rzeczowniki w języku polskim mają rodzaj męski, żeński i nijaki (w liczbie pojedynczej i mnogiej), czy może oprócz tego rozróżniamy w liczbie mnogiej rodzaje męskoosobowy i niemęskoosobowy?
    Krzysiek Felsmann
  • różności
    14.09.2004
    14.09.2004
    Witam, mam pytanie dotyczące liczebników pisanych słownie: czy piszemy miasto siedmiusettysięczne czy siedemsettysięczne? Około czterdzieści województw czy około czterdziestu? I jeszcze jedno, jak zapisać: obecność obcokrajowców, nie Włochów czy nie-Włochów?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • peloteza, sajerz, tamwors, wygawor
    14.09.2004
    14.09.2004
    Witam. Mam gorącą prośbę do redakcji o podanie znaczeń czterech słów: peloteza, sajerz, tamwors i wygawor. Wszystkie figurują w tutejszym słowniku ort., jednakże nigdzie jak dotąd nie znalazłem w żadnej literaturze definicji tychże. Z góry dziękuję i pozdrawiam;)
  • dacznik
    13.09.2004
    13.09.2004
    Witam. Czy dacznik to po prostu osoba zamieszkująca daczę, czy może ktoś inny?
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • wodno-kanalizacyjny, wodociągowo-kanalizacyjny
    13.09.2004
    13.09.2004
    Szanowna Poradnio! Słownik języka polskiego podaje pisownię wodnokanalizacyjny, a Nowy słownik ortograficznywodno-kanalizacyjny. Która z nich jest prawidłowa? I podobnie: przedsiębiorstwo wodociągowo(-)kanalizacyjne, sieć wodno(-)kanalizacyjna? Jakie są skróty od tych złożeń?
    Piotr, Gliwice
  • polski prezydent czy prezydent Polski
    13.09.2004
    13.09.2004
    Ostatnio „polski prezydent coś podpisał”, a „ukraiński o czymś zadecydował”. Są to często stosowane w mediach określenia. Jednak według mojego wyczucia nie dotyczy to prezydenta polskiego, lecz prezydenta Polski. Przecież narodowość aż tak bardzo nie jest ważna, żeby miała być tak często im wypominana! A może jednak doczekam się informacji, że „Prezydent Polski i Prezydent Ukrainy uroczyście otworzyli Cmentarz Orląt we Lwowie”? Czyli jak pisownia ma zaznaczać różnicę między narodowością, a państwowością stanowisk oficjalnych?
  • hyletyka
    10.09.2004
    10.09.2004
    Witam. Co oznacza słowo hyletyka i czy jest ono powiązane z greckim terminem filozoficznym hyle? Dziękuję i pozdrawiam redakcję;)
  • bawole oczy
    10.09.2004
    10.09.2004
    Przeprowadziłem niedawno skromne „badania” na temat występowania zwrotu bawole oczy (ew. wole oczy, wole oko) w języku polskim i nie tylko (również w niemieckim, angielskim, szwedzkim i francuskim), i zaskoczyła mnie liczba zebranych przykładów. Nie Państwa należy pytać, skąd popularność bawolich oczu, ale chciałbym się dowiedzieć, czy potrafią mi Państwo podsunąć jakieś znaczenia tego zwrotu (oby do tej pory mi nieznane).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego