Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?
wymowa
-
dyftongi12.05.201412.05.2014Istnieje coś takiego jak [u] niezgłoskotwórcze. Można też niezgłoskotwórczo wypowiedzieć [o]. Czasem spotykam się z taką wymową słowa boazeria (niektórzy nawet potrafią napisać błazeria). Czy w takim wypadku można mówić o „o niezgłoskotwórczym”? Czy to jest inny dźwięk niż gdyby tam było [u]? Czy w Poradni są jakieś inne przykłady na taką wymowę [o] przed samogłoską?
-
generał i gienerał4.05.20144.05.2014Szanowni Państwo,
mój Dziadek, człowiek z Kresów, inaczej wymawiał literę G przy literowaniu skrótów, niż jest to dziś ogólnie przyjęte. Używał głoski ge zamiast gie. W ten sposób AGH wymawiał jako [ageha], GKS jako [gekas], a SGGW jako esgegewu. Ciekawi mnie, czy jest to jakiś archaizm lub regionalizm, a może po prostu prywatna (błędna?) maniera.
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Bartłomiej -
akcentowanie form czasownika powinien i winien8.04.20148.04.2014Jaki jest akcent słów powinienem i powinieneś? Słownik poprawnościowy Kurpisza podaje akcent na trzeciej sylabie od końca, czyli [powInienem] i [powInieneś], natomiast NSPP nie wskazuje na taki akcent. A SPP Doroszewskiego odwołuje się do zasady akcentowania enklityk i podaje przykład akcentowanych na trzecią sylabę od końca słów [mOżeście], [gotOwiśmy]. Czy słowa powinienem i powinieneś należą do tej grupy enklityk?
Bardzo dziękuję za Waszą pracę i pozdrawiam!
Joanna C.
-
Wydaję mi się?7.02.20147.02.2014Czy wyrażenie „Wydaje mi się” jest poprawne, czy należałoby użyć „Wydaję mi się”?
-
e-buk czy i-buk?30.10.201330.10.2013W języku potocznym i w mediach mamy ostatnio często do czynienia z różnymi e-bookami czy e-papierosami… Powstaje więc problem jak to prawidłowo wymawiać. Przyjąłem, że jeśli oba człony są w języku angielskim, czytam literkę przed dywizem z angielska: [ibuk], a jeżeli potem jest polski wyraz, to po polsku: [epapieros]. Często jednak słyszy się o [ebukach]. Którą formą by Pan zatem polecał, jaką zasadą się kierować?
-
niczym nie uzasadniony akcent21.06.201321.06.2013Szanowni Państwo,
chciałbym spytać o akcent wyrazowy w języku polskim. W mediach bardzo często słyszy się słowa biblioteka, politykiem, polityków akcentowane na trzecią sylabę od końca. Wydaje mi się, że nie jest to niczym uzasadnione. Uprzejmie proszę o rozwianie moich wątpliwości.
z poważaniem
Marcin Wiśniewski
-
MISH16.06.201316.06.2013Szanowni Państwo,
jak powinno się wymiawać skrót MISH (Międzywydziałowe Interdyscyplicnarne Studia Humanistyczne)? Dotychczas spotkałem się z dwiema wersjami: bardziej polską [mish] i trochę przypominającą angielską [misz]. Którą z nich Państwo polecają?
Z wyrazami uznania
Dominik -
superkicz i autostop16.06.201316.06.2013Jak akcentować wyrazy, które powstały przez dodanie „czegoś” przed wyrazem jednosylabowym? Wątpliwości dotyczą takich wyrazów jak: fotoblog, arcyleń, nibyliść, superkicz, elektromózg, wicemer, megatrend, pseudokod, wiceszef, wicemistrz, eksmąż, eurocent, euroczek, kontrafał, hipertekst, antybroń, mikrochip, mikropył, antyfan, telesklep, infratest – na przedostatnią (jak samolot, meblowóz, polimer, centymetr, kontrabas, autostop, mikrobus, antygen)?
-
akcent w polszczyźnie25.05.201325.05.2013Dlaczego w wyrazach katolik czy fabryka dopuszczalne jest akcentowanie na pierwszą sylabę? W jakich innych słowach jest to jeszcze możliwe? Czy tworzą one serię, czy ma tu zastosowanie jakaś reguła?
-
dźwięczne [z] w wygłosie14.05.201314.05.2013Szanowna Poradnio,
mam pytanie dotyczące fonetyki języka polskiego. W pewnej książce zawierającej porady logopedyczne znalazłam ćwiczenia na głoskę [z]. W ćwiczeniach tych były pojedyncze wyrazy zakończone na literę z, zapisane w słupku, i z polecenia wynikało, że to są przykłady słów zawierających głoskę [z] w wygłosie. Uczono mnie, że polski wygłos jest bezdźwięczny. Moim zdaniem takie ćwiczenia nie powinny się znaleźć w książce – czy mam rację?
Będę wdzięczna za odpowiedź. -
segway14.05.201314.05.2013Jak poprawnie wymawia się wyraz segway (nazwa pojazdu)?
-
nazwisko Roberta Stillera28.04.201328.04.2013Jak należy wymawiać nazwisko Roberta Stillera?
-
żabia Szwabia26.04.201326.04.2013Czy – podobnie do problemu z Danią i daniami – obserwuje się różnicę w wymowie wyrazów, w których przed końcowym -ia jest głoska nie mająca graficznego odpowiednika z kreseczką? Przykładowo czy inaczej wymawia się końcówki w wyrazach żabia i Szwabia albo wydziwia i Boliwia?
-
pas de deux21.04.201321.04.2013Witam!
Piszę w sprawie problemu fonetycznego w wyrażeniu pas de deux. Zgodnie z francuską wymową powinno to brzmieć [pa dy dy], jednak w Polsce najczęściej spotykam się z [pa de de] i ta forma również wydaje mi się poprawniejsza. Jak na tę sprawę patrzą językoznawcy? Którą z tych opcji powinno się stosować?
Pozdrawiam,
Michalina -
Jak wymawiać wyrazy o zakończeniu -nia?14.04.201314.04.2013Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy fonetyki języka polskiego. Jak należy wymawiać wyrazy z końcówką -nia, np. Hiszpania, Macedonia? Czy dopuszczalna jest wymowa [-ńa], czy trzeba wymawiać [n'ja]?
Dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Piotr Kowalski -
Staff, jak gorąco!2.04.20132.04.2013Czy nazwisko Staff w przypadkach zależnych powinno się wymawiać z podwojoną spółgłoską [f]?
-
Staropolszczyzna w wersji audio?12.03.201312.03.2013Gdzie można znaleźć nagranie audio brzmienia starodawnej polszczyzny, tj. rekonstrukcji aktorskiej sposobu, w jakim dawniej potocznie mówiono?
-
norma akcentowa8.03.20138.03.2013Szanowni Państwo,
wielokrotnie spotkałem się z poglądem, że niektóre rozwiązania normatywne zaproponowane w NSPP są wyrazem bezsilności językoznawców wobec zmian w języku. Za przykład może posłużyć akcentowanie: w normie użytkowej akceptuje się akcent paroksytoniczny w wyrazach, które w normie wzorcowej należy akcentować proparoksytonicznie. Niektórzy twierdzą, że akcentowanie jest czynnością automatyczną, wyuczoną i względnie stałą, niezależną od sytuacji. A jakie jest Państwa zdanie? -
Gmail i Google w wymowie1.02.20131.02.2013Szanowni Państwo,
jaką wymowę Gmail i Google zalecają Państwo?
Z wyrazami szacunku
Marta Ś.
PS Bardzo dziękuję za wyczerpującą odpowiedź na moje poprzednie pytanie. -
matematyka dla matematyka4.01.20134.01.2013Szanowni Państwo!
Piszę tylko, żeby się upewnić: w formach dopełniacza i biernika od nazw zawodów, takich jak matematyk, muzyk, plastyk, akcent pada normalnie, na drugą sylabę od końca – matemaTYka, muZYka, plasTYka? Wiele osób akcentuje powyższe formy tak, jakby był to mianownik abstrakcyjnego rzeczownika rodzaju żeńskiego – mateMAtyka, MUzyka, PLAStyka; mało tego, sama czasem tak mówię, ale wydaje mi się, że jest to niepoprawne.
Z poważaniem,
Olga Moskalewicz
