pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • analiza sprężarki

    20.05.2023
    20.05.2023

    Dzień dobry,

    piszę pracę magisterską o tytule „Analiza przepływowo-wytrzymałościowa sprężarki o przepływie naddźwiękowym” i tutaj rodzi się moje pytanie: czy przepływowo-wytrzymałościowa jest poprawnie zapisane (chodzi o myślnik/półpauza/łącznik)? Pytanie może i banalne, ale szczerze mówiąc nie jestem pewny, a jednak wolałbym poprawnie zapisany tytuł pracy dyplomowej.

    Pozdrawiam

    Przemysław

  • gra w chińczyka

    20.05.2023
    20.05.2023

    Dzień dobry!

    Uprzejmie proszę o odpowiedź, czy mając na myśli grę dla dzieci napiszemy: „gra w Chińczyka” (z wielkiej litery), czy może „gra w chińczyka” (z małej litery)?

    Z góry dziękuję za odpowiedź

  • Zapis godzin z minutami oraz pomiar czasu

    19.05.2023
    19.05.2023

    Czy są reguły odnośnie zapisu liczbowego – kiedy z kropką, a kiedy z dwukropkiem.

    Zawody rozpoczęły się o godz. 11:00. Zwyciężył zawodnik, który przebiegł 1500 m w czasie 4:30,05, co oznacza, że biegł w tempie 3:00 min./km.

    Wszystko napisałem z dwukropkami (poza oczywistym przecinkiem). Czy gdzieś powinny być kropki? Czy to jest dowolne?

  • Odmiana nazwiska Ramsay

    18.05.2023
    18.05.2023

    Jak odmieniać nazwisko Ramsay?

    Z góry dziękuję

    D.

  • Pytania testowe w postaci list wyliczeniowych

    17.05.2023
    17.05.2023

    Dzień dobry! Chciałabym zapytać o Państwa zdanie dotyczące interpunkcji w pytaniach testowych. Wydaje mi się, że dominuje tendencja do traktowania ich jako list wyliczeniowych, tak też uczyniono w niniejszej poradzie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/interpunkcja-w-listach-wyliczeniowych;9367.html. Mnie natomiast bardzo jasne i słuszne wydają się reguły zaproponowane na stronie Rady Języka Polskiego: https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/234-niespojnoci-w-testach-egzaminacyjnych. Czy stosowanie się do nich i np. kończenie każdej odpowiedzi kropką będzie błędem?

    Łączę pozdrowienia i z góry dziękuję za odpowiedź

    Joanna

  • dolina Warty

    15.05.2023
    15.05.2023

    Wielki słownik ortograficzny PWN podaje: „dolina -inie, -inę; -in: dolina Warty, ale: Dolina Kościeliska, Dolina Pięciu Stawów Polskich; Dolina Królów, Dolina Śmierci – jeśli nazwa własna składa się z dwu członów i człon drugi jest rzeczownikiem w dopełniaczu lub przymiotnikiem w mianowniku, oba człony pisze się wielką literą. Dlaczego piszemy „dolina Warty”, skoro drugi człon tej nazwy jest rzeczownikiem w dopełniaczu?

  • Pisownia wielowyrazowych nazw własnych – ciąg dalszy

    14.05.2023
    14.05.2023

    Dzień dobry!

    Mam nadal wątpliwości co do pisowni wielowyrazowych nazw własnych.

    Słownik PWN podaje zapis: dolina Warty. Czy zatem będzie także dolina Białki, dolina Roztoki i dolina Białej Wisełki? W literaturze mamy tu wszędzie "Dolinę" od dużej litery. Czy może słowo "dolina" ma w tych 2 przypadkach inne znaczenie? Tylko w takim razie jak je odróżnić?


    Mamy też Wierch Poroniec. Teoretycznie powinien to być wierch Poroniec (bo "Poroniec" to mianownik)...


    I jeszcze grań (Grań?) Wołoszyna (szczyt nazywa się Wołoszyn); ze stokiem lub zboczem nie miałabym problemu, napisałabym małą - ale grań? Groń Jana Pawła II jest od dużej.

    Z poważaniem

    BT

  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • kox albo koks

    11.05.2023
    11.05.2023

    Dzień dobry!

    Czy pisownię „kox” i „koks” można stosować zamiennie w celu wyrażenia pozytywnej opinii?

    Według słowników slangu (o dość wątpliwej jakości) „koks” oznacza materiał opałowy, narkotyk lub osobę posiadającą obsesję na punkcie siłowni, podczas kiedy dopiero „kox” oznacza pozytywne określenie, jednakże wyraz ten w większości jest wykorzystywany w języku mówionym, co utrudnia określenie pisowni. Moją niepewność wzmaga fakt, że pary wyrazów takie jak „sexy” i „seksi”, „spray” i „sprej”, „ketchup” i „keczup” itd. to synonimy, gdzie jeden wyraz jest spolszczoną wersją drugiego.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Estremadura

    7.05.2023
    7.05.2023

    Dzień dobry. Dlaczego nazwę hiszpańskiego regionu Extramadura piszemy „Estramadura", a nie „Ekstramadura" (jak np. Meksyk, Teksas, nazwy również pierwotnie hiszpańskie)? Czy miała na to wpływ pisownia portugalska (Estremadura) czy francuska (Estrémadure)?

  • Zagadkowy cywił

    6.05.2023
    6.05.2023

    Szanowni Eksperci,

    Julian Tuwim w wierszu z 1936 r. „Gwiżdżąc sobie a muzom na ulicy poeta rozmyśla o kompetencjach władzy” użył kilkakrotnie wyrazu cywił zamiast spodziewanego cywil (np. „Cywił ci ja, cywił, / Piękna to pozycja, / Dla mnie nie jest żandarm, / Dla mnie jest policja!”). Czy taki zapis to inwencja poety, czy też faktycznie istniała kiedyś taka oboczność? Nie znalazłem wyrazu cywił w żadnym ze znanych mi słowników.

    Z wyrazami szacunku

    Piotr Albin Michałowski

  • Pisownia nazw przełęczy

    4.05.2023
    4.05.2023

    Mam pytanie o zapis następujących przełęczy:

    przełęcz pod Tarnicą

    przełęcz pod Huściawą

    przełęcz Krowiarki tu się nie odmienia, więc zapisujemy małą


    jak poprawnie zapisać słowo przełęcz?

    dziękuję

  • Przymiotnik złożony w tytule pracy magisterskiej

    4.05.2023
    4.05.2023

    W tytule pracy magisterskiej chciałam zawrzeć słowo: politycznoprawne uwarunkowania migracji.

    Korzystając z licznych wyszukiwarek otrzymuje sprzeczne informacje dotyczące w/w zapisu.


    Zwracam się z prośbą o wskazanie właściwego:


    Politycznoprawne

    Polityczno-prawne

  • Nazwy schronisk

    3.05.2023
    3.05.2023

    Dzień dobry!

    Bardzo proszę o poradę w kwestii nazw schronisk:

    - schronisko „Na Śnieżniku” (ewentualnie bez cudzysłowu), schronisko „Pod Łabskim Szczytem”, ale schronisko na Hali Miziowej – taka pisownia na wszystkich mapach i w przewodnikach

    - Schronisko PTTK im. Władysława Orkana na Turbaczu, ale schronisko na Turbaczu?, a schronisko PTTK na Turbaczu?

    - Schronisko „Na Śnieżniku” im. Zbigniewa Fastnachta

    - schronisko PTTK „Klimczok” (ale to pełna nazwa, więc może Schronisko? jak Szkoła Podstawowa w Zawoi?) a jeśli schronisko PTTK na Klimczoku, to jak? Tu mamy lokalizację, nie nazwę…

  • Rabka-Zdrój-Słone i Rabka-Zdrój-Zaryte

    2.05.2023
    2.05.2023

    Dzień dobry!

    Rabka-Słone czy Rabka Słone?

    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Prokuratura-Rejonowa-dla-Wroclawia-Psie-Pole;21123.html – tu zalecana pisownia z łącznikiem

    tu: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Krowodrza-Gorka;19723.html w odpowiedzi eksperta Rabka Zaryte i Zawoja Policzne bez dywizów

    tu zaś Rabka-Zaryte: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/kielo-cud;9269.html I 2 kwestia: do Rabki(-)Słone czy do Rabki(-)Słonego?

    Bardzo dziękuję.

    BT

  • Legenda mapy w publikacji statystycznej

    2.05.2023
    2.05.2023

    Dzień dobry,

    uprzejmie proszę o wyjaśnienie, czy w publikacji statystycznej, w opisie legendy do mapy, słowo "spadek" powinno być napisane z małej czy wielkiej litery: Wzrost/Spadek w porównaniu do 2021 r. w %

    A może oba te wyrazy powinny być napisane z małych/wielkich liter? Choć podejrzewam, że należy to do decyzji autora, ważne, aby było jednakowo w całej publikacji.


    Z poważaniem

    Marta Woźniakiewicz

  • Tekst podstawowy – po raz kolejny

    2.05.2023
    2.05.2023

    Witam, odnośnie do oznaczeń cytatów, niby w tytułach książek piszemy tylko pierwsze słowo od dużej litery, ale co, gdy tytuł niejako jest nazwą własną danej organizacji tj. Wielka Księga Anonimowych Alkocholików itp., przykładowo w Anonimowych Narkomanach główną książką jest Tekst Podstawowy, https://anonimowinarkomani.org/kategoria-produktu/ksiazki/. I medytacje, które są tłumaczone, zawierają cytaty z tych książek np:


    “Recovery is a reality for us today” Basic Text, p. 101

    „Dzisiaj zdrowienie jest dla nas rzeczywistością” Tekst Podstawowy, str. 101


    Czy tu należy pisać "Tekst podstawowy" od malej litery, czy od dużej jest OK? "Tekst Podstawowy" czy "Tekst podstawowy" będzie stosownym oznaczeniem?

  • homofobia

    30.04.2023
    30.04.2023

    Szanowni państwo,

    uczestnicząc w wielu dyskusjach zauważyłem, że naprzemiennie używane są słowa homophobia oraz homofobia. Sam do tej pory używałem jedynie słowa homofobia, jednak czy wyraz homophobia można używać w pisownie języka polskiego na równi z homofobia?

  • Tytuły książek

    27.04.2023
    27.04.2023

    Chciałbym zapytać jak pisze się tytuł książki, gdy są 2 słowa przykładowo "Tekst Podstawowy", jeśli cytujemy fragment a konkretnie o drugie słowo czy piszemy z dużej, czy z małej litery

    Spotykam się z takim oznaczeniem przy tłumaczeniu:

    Basic Text, p. 22 = Tekst podstawowy, str. 22


    Czy to jest prawidłowe oznaczenie a może powinno być - Tekst Podstawowy...


    Dzięki bardzo za państwa pomoc

  • Kropka po cyfrach arabskich oznaczających liczebniki porządkowe

    26.04.2023
    26.04.2023

    Jaka pisownia jest poprawna? W 17 tygodniu roku czy w 17. tygodniu roku, a może w 17tym tygodniu roku?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego