W tym miejscu dowiesz się wszystkiego o polskich związkach frazeologicznych: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać, czy można je odmieniać lub w jakich kontekstach mogą być użyte.
frazeologia
-
Umarł w butach
31.12.202031.12.2020Szanowni Państwo,
skąd się wzięło powiedzenie umarł w butach?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Na krzywy ryj
26.12.202026.12.2020Szanowni Państwo!
Co to znaczy na krzywy ryj? I skąd się to wzięło? Wydaje się, że chodzi o picie alkoholu bez zapłaty, dołączenie do towarzystwa i picie na ich konto, ale w takim razie jak rozumieć tytuł książki : Rejs na krzywy ryj (biograficzna o Himilsbachu)?
Z poważaniem - Dociekliwy
-
Chleb jałmużny
20.12.202020.12.2020Czy w dość popularnej frazie chleb jałmużny drugi wyraz jest przymiotnikiem, czy dopełniaczem od jałmużna? Przymiotnika nie udało mi się znaleźć w żadnym słowniku, jak również nie znalazłem potwierdzenia dla odmienionej frazy (chleba jałmużnego itd.).
-
Rym męski i rym żeński
19.12.202019.12.2020Proszę o podanie źródła nazw męski i żeński rym.
-
Lwia część
17.12.202017.12.2020Szanowni Eksperci,
Wikisłownik opatruje hasło lwia część następującym przypisem: „Spotykane jest często niewłaściwe użycie tego sformowania. «Lwia część» to nie każda «duża część», ale tylko ta, która została przywłaszczona niesprawiedliwie, np. prawem silniejszego, a konotacja tego sformowania, wbrew obiegowemu zastosowaniu, jest zdecydowanie negatywna”. Czy Państwo się z tym zgadzają? Przyznam, że w żadnym z dostępnych mi papierowych słowników nie znalazłem potwierdzenia powyższej uwagi.
-
Żle skrojony, ale mocno zszyty
11.12.202011.12.2020Dzień dobry
Chciałbym się zapytać, co oznacza powiedzenie źle skrojony, ale mocno zszyty, ponieważ, kiedy sam szukałem znaczenia spotkałem się ze sprzecznymi definicjami?
Z wyrazami szacunku
Michał Maciałowicz
-
Seks jednak uprawiajmy
28.10.202028.10.2020Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa z pytaniem, co językoznawcy sądzą o wyrażeniu mieć seks, które jest zapewne dosłownym tłumaczeniem angielskiego to have sex, a z którym coraz częściej spotykam się w języku polskim. Zadaję to pytanie, bo forma mieć seks razi mnie, zdaje się zakładać bierność, a nawet mam wrażenie, że zamienia seks w towar. Zwracam też uwagę, że na tłumaczenie have jako mieć, mimo że nie piszemy w przekładach mieć śniadanie”.
Z wyrazami szacunku,
Jakub Jędrusiak
-
Zrobić wejście
26.10.202026.10.2020Czy wyrażenie zrobić wejście (kalka angielskiego make an entrance, np. On to dopiero wie, jak zrobić efektowne wejście) jest uznawane za poprawne? A podobne do niego mieć wejście (np. Ale miała wejście, wszyscy na sali patrzyli tylko na nią)?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
-
Dystans społeczny
28.09.202028.09.2020Szanowni Państwo!
Coraz częściej zastanawiam się nad (powtarzanym dziesiątki razy w mediach określeniem dystans społeczny. W związku z epidemią mam utrzymywać dystans do społeczeństwa, czy jednak do innej osoby? Nie powinien to być może dystans osobisty? Czy naprawdę chodzi o to, żeby to społeczeństwa się dystansowały?
Z poważaniem - Dociekliwy
-
Robienie z igły wideł
11.09.202011.09.2020Szanowni Państwo,
w jednym z czytanych ostatnio dramatów natrafiłem na następujące zdanie:
„Myślicie, że jestem dziwakiem, ale dla mnie myślenie nie jest niczym innym jak robieniem z igły widły”
Chciałbym upewnić się, czy to poprawna forma. Jeżeli autor zdecydował się użyć związku frazeologicznego w formie, w której struktura zdania wymusza jego odmianę (wiem, że już samo to jest niezalecane), to lepiej pozostawić go nieodmienionym, czy jednak odmienić?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
-
Frazeologizm z gajowym13.07.202013.07.2020Szanowni Eksperci,
uprzejmie proszę o wyjaśnienia genezy ironicznego powiedzenia być odważny jak żydowski gajowy, spotykanego jeszcze dziś wśród starszego pokolenia Polaków. Jeśli dobrze rozumiem, porzekadło to odwołuje się do stereotypowej tchórzliwości Żydów, ale dlaczego pojawia się w nim akurat gajowy?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
W kontakcie 18.06.202018.06.2020Jakie jest znaczenie wyrażenia jesteśmy w kontakcie, tak często używanego w języku mówionym? Nie rozumiem jego znaczenia. Czy to jest pustosłowie, czy ma jakieś przenośne lub ukryte znaczenie?
-
Nie jąkaj się, bo nie ma wiatru 5.06.20205.06.2020Jaki jest sens powiedzenia Nie jąkaj się, bo nie ma wiatru?
-
Bigos w języku3.06.20203.06.2020Szanowni Państwo!
Ostatnio próbowałem dowiedzieć się czegoś więcej o kulturowej historii bigosu. Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie znaczenia następujących polskich idiomów, które znalazłem w „Encyklopedii staropolskiej” Glogera: ni to bigos, ni to flaki; bigos – wczorajsza potrawa; bigos ze starej miotły.
Z życzeniami zdrowia
Adam N.
-
paść jak kawka
23.04.202014.06.2015Szanowni Państwo,
mam niemały problem z pewnym związkiem frazeologicznym i szczerze wierzę, że pomogą mi go Państwo rozwiązać. Chodzi o związek: paść jak kawka. Samo znaczenie tego związku nie jest mi obce i wedle mojej wiedzy związek ten znaczy tyle co: 'być bardzo zmęczonym, nie mieć na nic siły'. Zagwozdką dla mnie jest etymologia tego związku frazeologicznego. Dlaczego akurat jak kawka? Czy słowo paść w tym związku pochodzi od słowa padać, czy może od jakiegoś innego słowa?
-
Zbyt syty, zbyt bity16.04.202016.04.2020Dzień dobry,
od dłuższego czasu poszukuję bezskutecznie znaczenia wyrażenia zbyt syty, zbyt bity. Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy je rozumieć.
Z poważaniem,
Jolanta van Holstein
-
W gorącej wodzie kąpany 24.03.202024.03.2020Dlaczego fraza w gorącej wodzie kąpany oznacza osobę niecierpliwą?
Z góry dziękuję za odpowiedź, XYZ.
-
Gdzie kciuk, a gdzie serce?18.03.202018.03.2020Witam
Szybkie pytanko
Poprawnie czy nie: trzymać kciuki z całego serca.
Brakuje mi tutaj trochę logiki.
-
Zwrot 16.03.202016.03.2020Dzień dobry, moje pytanie dotyczy przysłów i ich klasyfikacji oraz zwrotu przysłowiowego. Ponieważ np. zwrot spływać jak po kaczce nie jest przysłowiem, to jak możemy go zakwalifikować? Czy jest to zwrot przysłowiowy?
-
Rzut oka czy rzut okiem?25.02.202025.02.2020Bardzo proszę o odpowiedź, który z dwóch poniższych tytułów jest prawidłowy: Rzut oka na AA czy Rzut okiem na AA.
Dziękuję.
Z poważaniem.
Marek
