nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • przymiotnik od Turek
    23.03.2007
    23.03.2007
    Witam!
    Proszę o odpowiedź, czy należy pisać: powiat Turecki czy Turkowski. Turecka Strefa Inwestycyjna? Turkowskie Prezentacje Teatrów Ulicznych? Dotyczy to miasta Turek w Wielkopolsce.
    Pozdrawiam i dziękuję.
  • czajowski czy czajowicki?
    21.03.2007
    21.03.2007
    Witam. Chciałbym zapytać o odmianę nazwy miejscowości, w której mieszkam. Czajowice to nazwa patronimiczna od nazwy osobowej Czaja, jak twierdzi Wikipedia. Pytanie więc brzmi: jak odmieniać – czajowski czy może czajowicki, a może jeszcze inaczej?
    Proszę o pomoc.
  • Herreweghe
    15.03.2007
    15.03.2007
    Jak się poprawnie wymawia nazwisko belgijskiego dyrygenta Philippe’a Herreweghe’a?
    Z poważaniem, Piotr
  • odmiana nazwisk
    14.03.2007
    14.03.2007
    Witam serdecznie.
    Brałam niedawno udział w dyskusji, w której pojawiła się kwestia odmiany nazwisk. Padło nazwisko Miłek i pytanie, czy odmienia się je, czy nie. Moim zdaniem – tak. Jeśli zapraszamy na urodziny, to:
    - Ewę Miłek?
    - Adama Miłka?
    - Ewę i Adama Miłków?
    Czy tak? Według mnie jest to nazwisko, które odmienia się według deklinacji rzeczownikowej. Kwestia ta wzbudziła moją niepewność, ponieważ osoby je noszące twierdzą, iż ich nazwisko się nie odmienia.
    Po czyjej stronie stoi prawda?
  • Vogue
    14.03.2007
    14.03.2007
    Dzień dobry,
    czy odmienne jest słowo Vouge – marka papierosów. Jeśli tak, to czy w odmianie stosuje sie apostrof: Vogue'a, Vouge'ów?
    D.W.
  • wyrazy pospolite w nazwach własnych
    13.03.2007
    13.03.2007
    Szanowni Państwo,
    który zapis jest poprawny: Grupa PKP czy grupa PKP? Telewizja TVN czy telewizja TVN? Grupa i telewizja to wyrazy pospolite, więc można by uzasadnić drugie formy (no, chyba że zależy nam na użyciu nazwy oficjalnej?).
    Będę wdzięczny za opinię.
  • odmiana nazwisk
    13.03.2007
    13.03.2007
    Witam!
    Czy istnieje zasada odmiany nazwisk? Słyszałem o takiej: „jak sobie właściciel życzy”. Jak powinno być: „Autorem książki jest pan Gołąb, Kozioł lub Połeć”? Czy „Ta książka jest autorstwa pana Gołębia, Gołąba, Kozła, Kozioła, Połcia czy Połecia”?
    Kolega z pracy nazywa się Dariusz Trzoch. Niedawno Darek otrzymał nagrodę, a wraz z nią podziękowania, na których widniał napis: „Dziękujęmy Dariuszowi Trzoch”. Czy nie powinno być napisane: „Dziękujemy Dariuszowi Trzochowi”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • Kronika wycinków prasowych
    13.03.2007
    13.03.2007
    Szanowni Państwo!
    Czy w nazwie Kronika wycinków prasowych wszystkie wyrazy piszemy dużą literą?
  • odmiana nazwisk
    13.03.2007
    13.03.2007
    Witam,
    proszę o potwierdzenie, że nazwisko Sawukinas należy w języku polskim odmieniać: Sawukinasa, Sawukinasowi itd. Nie mogę przekonać rodziny mojego partnera, że używanie tego nazwiska bez odmieniania jest nieprawidłowe.
    Pozdrawiam
  • Fight Club
    8.03.2007
    8.03.2007
    Niedawno ukazało się nowe tłumaczenie powieści Chucka Palahniuka Fight Club: Podziemny Krąg. Wydawca i niektórzy recenzenci odmieniają tytuł (D. Fight Clubu), inni nie. Jak czynić najlepiej i na jakiej podstawie – zasadzie językowej z podobnymi tytułami? Spolszczać zapis i nadawać mu rodzime końcówki fleksyjne?
  • Haruki Murakami, Yusef Komunyakaa
    8.03.2007
    8.03.2007
    Jak odmieniać dane osobowe pisarzy: Haruki Murakami, Yusef Komunyakaa? Jaka zasada obowiązuje przy deklinacji nietypowych imion i nazwisk obcych? Recenzenci i wydawcy tych autorów używają różnych końcówek fleksyjnych.
  • nazwiska złożone
    2.03.2007
    2.03.2007
    Szanowni Państwo!
    Moje pytanie wiąże się ze sporem, jaki ostatnio toczył się w miejscu mojej pracy i podzielił współpracowników na dwa obozy. Kwestią sporu była pisownia nazwisk podwójnych (nie jestem pewien, czy tak się to fachowo określa), tzn. jaka jest właściwie kolejność podawania nazwisk, jeśli chce się (w przypadku kobiety) zachować nazwisko panieńskie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam serdecznie.
    Krzysztof
  • Capote
    2.03.2007
    2.03.2007
    Chciałbym spytać o odmianę nazwiska (Trumana) Capote. Słownik PWN podaje odmianę Capote’a, Capote’owi itd., czyli tak, jakby e było nieme. Tymczasem to nazwisko wymawia się [kapouti:] (ew. [kapote], zgodnie z brzmieniem włoskim), dlatego trudno stosować regułę odnoszącą się do słów z niemym e. Czy słowo Capote może być nieodmienne, tak jak Capone?
    W języku angielskim jest też rzeczownik capote [kapout] – jeśli ktoś ma tak na nazwisko, to odmienia się ono tak jak w Państwa słowniku.
  • PWSZ
    1.03.2007
    1.03.2007
    Dzień dobry. Czy skrótowiec PWSZ (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa) należy odmieniać w miejscowniku jako PWSZ-ie czy też PWSZ-u? Czyli czy mówimy o [pe-wu-es-zecie] czy też o [pe-wu-eszu]?
    Dziękuję.
  • mieszkańcy Ursusa
    1.03.2007
    1.03.2007
    Jak powiedzieć o mieszkance dzielnicy Ursus? Ursusanka brzmi dziwnie. Czy o mieszkańcu należy mówić Ursusanin?
  • Super Express
    1.03.2007
    1.03.2007
    Witam!
    Czy rozdzielny zapis Super Express jest poprawny? Według reguł przedrostek super- jest pisany łącznie z wyrazem. Czy w wypadku nazwy własnej ta zasada nie jest wiążąca?
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź.
  • Frenkiel
    26.02.2007
    26.02.2007
    Szukając danych o przodkach, natknęłam się na dwie formy odmiany nazwiska Frenkiel, tj. (kogo? czego?) Mieczysława Frenkiela / / Mieczysława Frenkla (D.). Moja rodzina odmienia to nazwisko: rodzina Frenkielów (a nie Frenklów). Która odmiana jest prawidłowa? Proszę o informację, jak należy odmieniać moje nazwisko (w przypadku mężczyzn i kobiet). Czy „Nie ma pana Frenkiela”, czy też „pana Frenkla”? I jak to jest w przypadku pań.
    Z poważaniem
    Sylwia Frenkiel-Tobjasz
  • rzeka Wel
    26.02.2007
    26.02.2007
    Dzień dobry.
    Moje pytanie dotyczy rzeki Wel, dopływu Drwęcy, a konkretnie jak tę nazwę powinno się odmieniać. W Internecie i literaturze spotkałem się z 3 różnymi formami odmiany: „Płynąć Wlą, Welą oraz Welem” i nie wiem, która z nich jest poprawna. Co więcej, nie wiem nawet, czy jest to wyraz rodzaju męskiego, czy żeńskiego.
    Pozdrawiam
  • Välbe
    26.02.2007
    26.02.2007
    Jak pisać nazwisko rosyjskiej biegaczki narciarskiej i wielokrotnej medalistki olimpijskiej Jeleny Вяльбе. Wikipedia podaje Välbe, według zasad transkrypcji z rosyjskiego powinno być Wialbie, najczęstszą formą wg Google (na stronach polskich) jest Wialbe. Nazwisko, jak udało mi się ustalić, jest po mężu Estończyku, ale sama sportsmenka jest Rosjanką i mieszka w Rosji.
  • odmiana złożonych nazw firmowych
    26.02.2007
    26.02.2007
    W jaki sposób powinno odmieniać się wyrażenie typu Volkswagen Touran, nowy Touran?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego