Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.
znaczenie
-
Ziemia jako sprawca czynności 12.01.2016W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?
-
wzrok i spojrzenie17.10.2015Dzień dobry.
Czy poprawne jest powiedzenie wzrok pada? Czy tylko można powiedzieć spojrzenie pada? Użyłam tego pierwszego i kogoś to bardzo poruszyło. Dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
Ewa Keler -
katalog zbiorów online17.10.2015Szanowni Państwo,
chciałbym otrzymać konkretną definicję, czym jest katalog zbiorów on-line.
Dziękuję
-
skrót klawiaturowy czy klawiszowy?14.10.2015Szanowni Państwo!
Moje pytanie dotyczy określenia połączenia dwóch (lub więcej) klawiszy, które służy do uruchomienia określonej funkcji programu – czyli skrótu klawiaturowego lub skrótu klawiszowego. Czy oba te określenia można uznać za poprawne? Spotkałam się z opinią, że skrót klawiszowy to błąd, ale nie udało mi się znaleźć przekonującego uzasadnienia. W korpusie języka polskiego pojawiają się obie wersje.
Z poważaniem
E.D. -
buty i buciki25.06.2015Chciałbym się dowiedzieć, czy kiedyś na buty mówiono buciki? Dlaczego pisał tak Stanisław Lem? W jego Katarze mamy opis panikujących, uciekających ludzi: „Odzież i buciki uwięzły między stopniami”. Z kolei dalej jest mowa o tym, jak doktor Dunant „przebierał się od stóp do głów – nawet buciki i bieliznę miał tam specjalne”. Doprawdy śmieszne. Pamiętam, że w innych powieściach Lema też czasem była mowa o bucikach, natomiast nie natknąłem się na to określenie w książkach innych autorów.
-
satelita22.06.2015Czy prawidłowe jest zdanie, które przeczytałem na pasku w TV Republika: „Polska zbuduje dwa satelity wojskowe”. Jakoś dziwnie brzmi.
-
sapietyczny?16.06.2015Niedawno, czytając pewną książkę, natrafiłem na niezrozumiały dla mnie zwrot. Oto całe zdanie: „Nie bardzo wiem, o czym mówisz, lecz twoje uwagi, choć sapietyczne, są bardzo pouczające”. Moje pytanie jest następujące: co oznacza to słowo (sapietyczne)?
-
powód stresu13.06.2015Szanowni państwo!
Spotkałem się z takim problemem. Otóż moja koleżanka powiedziała pewnego razu, iż jest „bardzo zestresowana i przerażona jutrzejszym wydarzeniem”. Czyżby normy języka polskiego pozwalały na przerażenie czymś, zanim się wydarzy? Nie lepiej by było powiedzieć, że ona jest „bardzo zestresowana i przerażona z okazji jutrzejszego wydarzenia”?
Z poważaniem
Paweł -
sezon czy seria?7.06.2015Szanowni Państwo,
czy w przypadku seriali telewizyjnych możemy mówić o sezonach (z ang. season), np. trzeci sezon serialu X? Czy może lepsze byłoby określenie seria, np. druga seria serialu Y? Tu jednak mamy do czynienia z pewnym powtórzeniem. Który z tych wyrazów stosować? -
elektronowy i elektroniczny, fizykalny i fizyczny6.06.2015Szanowni Państwo,
proszę o pomoc w zrozumieniu różnicy między słowami elektronowy i elektroniczny. Elektronika jest tak ściśle związana z elektronami, że wybór właściwego przymiotnika nieraz nie jest dla mnie jasny. Czy da się je ściśle rozróżnić?
Podobnie zastanawia mnie rozróżnienie między fizyczny a fizykalny. Czy fizykalny jest po prostu zawężeniem znaczenia słowa fizyczny (a elektroniczny zawężeniem znaczenia słowa elektronowy?)
Uprzejmie dziękuję za odpowiedź. -
przychwalić2.06.2015Szanowni Eksperci!
Pochodzę z Podkarpacia. Ostatnio w rozmowie użyłem czasownika przychwalić komuś w znaczeniu: zgodzić się z kimś, zaakceptować propozycję, zwłaszcza „dla świętego spokoju”. Niestety, moja wypowiedź nie spotkała się z aprobatą, a wydawało mi się, że jest to słowo powszechnie znane. Wobec powyższego rodzi się moje pytanie: czy taki czasownik w ogóle w polszczyźnie istnieje, czy też skompromitowałem się „językową niekompetencją”?
Dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku -
hasło do krzyżówki?27.05.2015Proszę o pomoc w odnalezieniu nazwy własnej osoby, która zajmowała się testowaniem (degustowaniem) pożywienia, zanim spożył je król.
-
rozziew i rozdźwięk27.05.2015Czy jest jakakolwiek różnica (choćby stylistyczna) między słowami rozziew i rozdźwięk? Czy można ich używać wymiennie? Na przykład: „Rozziew/rozdźwięk między tym, co robił, a tym, co mówił był szokujący”.
-
kłopot z dotacją23.05.2015Szanowni Państwo,
w rozporządzeniu MF zawarte jest: „w przypadku podjęcia decyzji o udzieleniu dotacji, izba skarbowa dokonuje przelewu kwoty należnej na rachunek przedsiębiorcy. Przedsiębiorca otrzymuje kwotę dotacji bezpośrednio z rachunku izby skarbowej". W związku z tym że dotacja została mi „udzielona” i „otrzymuję ją”, to czy prawidłową formą jest iż dotację otrzymałem czy dotację pobrałem? -
Gdzie jest początek?23.05.2015Witam,
na początku miesiąca – do jakiego maksymalnego dnia w miesiącu może się odnosić to sformułowanie? Jak jest obliczana ta bariera, gdzie coś jest jeszcze „początkowe”, także np. początek kolejki (peletonu, dnia, godziny, instalacji oprogramowania, tworzenia) itd.?
Pozdrawiam -
oksymoron?1.05.2015
„Przyjemnie o tym [o śmierci] myśleć. A jednocześnie bezgranicznie smutno” (Dziewczyna z Pomarańczami).
Szanowni Państwo,
czy w tym fragmencie można mówić o oksymoronie, który służyłby oddaniu uczuć i przeżyć bohatera powieści Josteina Gaardera? Bardzo proszę o wyjaśnienie.
Z poważaniem
Renata -
plagiat czy nie plagiat?30.04.2015Dzień dobry,
chodząc ostatnio po sklepie Fundacji Bęc Zmiana, natknęłam się na książeczkę dla dzieci Janusza Minkiewicza O Piesku Dziwaku, treść książeczki jest łudząco podobna do treści wiersza Danuty Wawiłow Babcia i Pudel. Jak się dowiedziałam, oba utwory są tłumaczeniem angielskiego wierszyka z serii Nursery Rhymes pt. Old Mother Hubbard and Her Dog. Czy skoro są to dwa tłumaczenia tego samego utworu i są prawie identyczne, to można mówić o plagiacie? -
kolarski monument30.04.2015W kolarstwie kilka najstarszych i najbardziej prestiżowych wyścigów jednodniowych zwyczajowo nazywa się monumentami (rzadziej – pomnikami). Czy przenośne znaczenie słowa monument (pomnik) może być wystarczającą przesłanką, by używać takiego określenia w stosunku do tych wyścigów, czy należałoby jednak poszukać innego określenia dla tego rodzaju wyścigów i rozpropagować je?
-
prezentować i reprezentować28.04.2015Szanowni Językoznawcy!
Jak to jest z czasownikami reprezentować i prezentować? Czy prezentować tylko coś sobą, a reprezentować kogoś, czy rzecz jest bardziej skomplikowana?
Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za odpowiedź
Anna -
znajdować coś jakimś27.04.2015Czy używanie słowa znajdować w znaczeniu 'oceniać' jest dopuszczalne? Na przykład: „Jak znajdujesz naszych nowych pracowników?” czy „Jak znajdujesz swoje danie?”. Informacje na sjp.pwn.pl sugerują, że nie: „Znajdować: daw. «ocenić stan czegoś, co się zobaczyło po przyjściu gdzieś»".
