znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • Słownik stwierdza, że…
    5.07.2010
    5.07.2010
    Czytając odpowiedzi Poradni, spotykam się często ze sformułowaniami typu „słownik X stwierdza, że…”. Zgodnie z WSPP niepoprawne jest użycie tego czasownika w odniesieniu do rzeczowników nieżywotnych (a jako przykład został podany kodeks). Z czego wynika ta reguła? Czy odnosi się ona także do rzeczownika słownik?
  • dwudziestolatek
    1.07.2010
    1.07.2010
    Ktoś mnie pyta o wiek (np. w liście), ale nie chcę na ten temat odpowiadać szczegółowo. Czy w tym celu mógłbym, dajmy na to, powiedzieć, że jestem dwudziestolatkiem, w sytuacji kiedy mam 26 lat?
  • swój własny
    26.06.2010
    26.06.2010
    Czy częste wyrażenie swój własny należy traktować jako tautologię i błąd stylistyczny? Jako przykład podaję cytat z jednej z Państwa odpowiedzi: „Wyrazy jednosylabowe mają swój własny akcent, na samogłosce, która jest dla każdego z nich ośrodkiem sylaby, np.: To mój dom. Jednak część wyrazów jednosylabowych nie ma własnego akcentu…”.
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Herbich
  • o pleonazmach
    20.06.2010
    20.06.2010
    Chciałem dowiedzieć się, czy wyrażenie wyrównywanie nierówności, można uznać za pleonazm. Tłumaczono mi, że jest to sformułowanie poprawne, gdyż nierówności można nie tylko wyrównywać, ale także i potęgować. Idąc za tym przykładem i analizując klasyczny pleonazm schodzić w dół, można dojść do wniosku, że sformułowanie takie także jest poprawne, gdyż schodzić można nie tylko w dół, ale i ze ścieżki czy z linii strzału.
    Pozdrawiam.
  • panel dyskusyjny i dyskusja panelowa
    19.06.2010
    19.06.2010
    Czym różni się panel dyskusyjny od dyskusji panelowej? A może to synonimy?
  • imienia…
    17.06.2010
    17.06.2010
    W mojej miejscowości znajduje się Rodzinny Ogród Działkowy im. „550-lecia Chodzieży”. Poprawność tej nazwy budzi jednak moje wątpliwości, choćby ze względu na użycie skrótu od imienia. Jego zastosowanie wydaje mi się nie tylko zbędne, ale i niewłaściwe. Czy można jednak w jakiś sposób je uzasadnić? Czy użycie w nazwie cudzysłowu jest (kolejnym) błędem?
  • wspinaczka w dół?
    16.06.2010
    16.06.2010
    Dzień dobry,
    tłumaczymy z różnych języków przewodniki górskie i wciąż wraca do nas problem, jak przekładać downscrambling, downclimbing. Brakuje nam słowa na 'wspinaczkę w dół'. Czy można coś na to zaradzić?
    Pozdrawiam
    Joanna Duraj
  • faworyt
    5.06.2010
    5.06.2010
    Kiedyś uczono mnie, że faworyt zawodów sportowych może być tylko jeden. Jeśli dobrych graczy jest więcej są tylko kandydatami do zwycięstwa. Czy stwierdzenie jeden z trzech faworytów do zwycięstwa jest poprawne? Czy również w języku pisanym?
    Dziękuję.
  • dżdża
    3.06.2010
    3.06.2010
    Witam.
    Zauważyłam, że było już parę pytań o mianownik słowa dżdżu. Znalazłam na pewnym forum meteorologicznym słowo dżdża, oznaczające dżdżystą pogodę. Czy ta forma jest poprawna? Czy może używanie jej jest błędem?
    Maria G.
  • zawity
    1.06.2010
    1.06.2010
    Otrzymałem od sądu termin na uzupełnienie dokumentacji. Termin jej złożenia wynosi 14 dni, liczy się od daty doręczenia zawiadomienia i jest nieprzekraczalny (zawitny). Co oznacza słowo zawitny?
  • Kto jest pisarzem?
    22.05.2010
    22.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości co do zakresu znaczeniowego określeń autor i pisarz. Oczywiście cały czas chodzi o dzieła składające się ze słów, a nie na przykład z zapałek, działa literackie, pisane. Każde takie dzieło ma autora – to oczywiste. Kiedy ten autor staje się pisarzem? Jest nim niewątpliwie autor powieści. A autor wiersza? Albo eseju? Albo cyklu artykułów? Albo jednej noweli?
    Z poważaniem
    Karoń
  • piekarnik parowy
    21.05.2010
    21.05.2010
    Czy istnieje coś takiego jak piekarnik parowy – czyli czy w języku polskim proces pieczenia (obróbki cieplnej) obejmuje również ogrzewanie parą?
  • regularna wojna
    18.05.2010
    18.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio w mediach często pojawia się sformułowanie regularna wojna w znaczeniu prawdziwej wojny (w odróżenieniu od pojedynczych aktów agresji). Czy to jest poprawne określenie? Mam wrażenie, że to kalka z angielskiego. Ja wojnę określiłbym jako regularną, gdyby miała miejsce dokładnie co tydzień…
  • dzieci mojego rodzeństwa
    13.05.2010
    13.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Czy w języku polskim istnieje rzeczownik grupowy określający dzieci mojej siostry i dzieci mojego brata lub też dzieci mojego rodzeństwa, który jednocześnie nie określałby płci dzieci? Czy istnieje jedno słowo, którym można by zastąpić zwrot siostrzeńcy i siostrzenice czy bratankowie i bratanice?
    Z poważaniem,
    Ola Sweeney
  • kształcenie czy kształtowanie umiejętności?
    12.05.2010
    12.05.2010
    Czy sformułowania: kształcenie umiejętności, kształtowanie postaw są poprawne? Wątpliwości budzi właściwie głównie pierwsze z nich. W opracowaniach dotyczących metodyki nauczania oraz scenariuszach lekcji publikowanych przez wydawnictwa można spotkać dwa zapisy: kształcenie umiejętności, kształtowanie umiejętności. Słowniki nie rozwiały moich wątpliwości. Jak więc jest poprawnie: kształcenie umiejętności czy kształtowanie umiejętności?
    M.
  • oliwa z oliwek
    11.05.2010
    11.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie produkt spożywczy o dziwnej nieco nazwie oliwa z oliwek. Jeśli się nie mylę, to oliwa jest potoczną nazwą oleju oliwkowego. Olej rzepakowy, słonecznikowy, czy jakikolwiek inny, nie jest oliwą, a w takim razie oliwa z oliwek, to coś jakby wyrób mleczny z mleka, kurczak z drobiu, albo masło z masła. Ale może się mylę?
    Z poważaniem – Karoń
  • broń czy bronie?
    29.04.2010
    29.04.2010
    Witam Szanownych Językoznawców!
    Proszę mnie oświecić, jak to w końcu jest z tą bronią? Ma ona liczbę mnogą czy nie? W tekstach o grach komputerowych nagminnie używa się owej, ponoć nieistniejącej, liczby mnogiej. Zaczęłam się więc zastanawiać, czy czasem pogłoski o jej nieobecności w j. polskim nie są aby przesadzone?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • ekskluzywna porada
    29.04.2010
    29.04.2010
    Nurtuje mnie coraz częstsze (szczególnie w Internecie) używanie słowa ekskluzywny w znaczeniu 'dostępny na wyłączność' (jak w ekskluzywny wywiad, ekskluzywne wideo itp.). Z jednej strony brzmi mi to bardzo jak kalka z języka angielskiego, z drugiej obrońcy stosowania go w ten sposób również w języku polskim powołują się na słownikowe: „1. przeznaczony dla zamkniętej grupy osób”. Czy można więc mówić o ekskluzywnym wywiadzie jako o wywiadzie, który publikujemy z prawami do wyłączności?
  • coś oferuje coś
    22.04.2010
    22.04.2010
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie pojawiająca się niekiedy konstrukcja coś oferuje coś, np. „Hotel oferuje komfortowy wypoczynek”, „Siłownia oferuje porady trenera”. Czy tego typu formy możemy uznać za poprawne?
    Z góry dziękuję za oopwiedź,
    Ewelina P.
  • unikalny i unikatowy
    20.04.2010
    20.04.2010
    Czy poprawne jest – nagminne ostatnio – określanie czegoś jako unikalne? Wydaje mi się, że dawniej używało się tylko słowa unikatowe. Może poprawne są obydwie formy? A może znaczą (od zawsze?) coś innego? Nie ukrywam, że określenie unikalne mocno mnie irytuje.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego