składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • Proszę pani!
    18.05.2008
    18.05.2008
    Witam, chciałabym dowiedzieć się która wersja jest poprawna: Proszę Pani czy Proszę Panią? Chodzi mi o sytuację, gdy na przykład dzieci zwracają się na lekcji do nauczycielki.
  • emotikon czy emotikona?
    17.05.2008
    17.05.2008
    Dzień dobry.
    Ostatnio na Wikipedii rozgorzała dyskusja. Która forma jest poprawna – emotikon czy emotikona? Zawsze używałem formy emotikon, a tymczasem ostatnio pewien wikipedysta uznał, że forma emotikona jest częściej używana, a co za tym idzie, lepiej ją stosować. Przyznam się, iż nigdy wcześniej się z nią nie spotkałem. Więc jak to jest? Bardzo proszę o pomoc.
    Pozdrawiam.
  • imienia, nie imieniem
    14.05.2008
    14.05.2008
    Dzień dobry,
    która forma jest poprawna: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa imienia Witelona w Legnicy czy Państwowa Wyższa (…) imieniem Witelona (…)? Mnie się wydaje, że pierwsza, ale nieraz spotykam się z używaniem drugiej formy.
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • całym sercem i całą duszą
    11.05.2008
    11.05.2008
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o rozstrzygnięcie, które zdanie jest poprawne: „Zgadzał się z nim całym sercem, rozumem i całą duszą” (a jeśli dusza byłaby w środku?), „Zgadzał się z nim całymi sercem, rozumem i duszą”, „Zgadzał się z nim całym sercem, całym rozumem i całą duszą”.
    Z poważaniem
    Anna M.
  • rozmowa jak umowa
    11.05.2008
    11.05.2008
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy sformułowania, z jakim się stykam: rozmowa o pracę. Wydaje mi się, że powinna to być rozmowa o pracy. Czy się mylę?
    Z pozdrowieniami
    Renata Grodzka
  • znicz – dla kogo czy za kogo?
    11.05.2008
    11.05.2008
    Czy wyrażenie znicz dla zmarłych przypadkiem nie sugeruje nonsensu? Przecież nie można zmarłym dać znicza, poza tym im taki przedmiot jest nie potrzebny. Znicz raczej jest wyrazem naszej pamięci o zmarłych i zapalamy go w ich intencji, a więc zapalamy znicz za zmarłych. Czy się przypadkiem nie mylę?
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
  • rodzaj gramatyczny skrótowców
    11.05.2008
    11.05.2008
    Proszę o wyjaśnienie, jaki rodzaj należy zastosować w przypadku użycia skrótu, którego pełna nazwa brzmi „odmiennie” od rodzaju skrótu, np. ta Księga Identyfikacji Wizualnej i ta KIW czy ten KIW („KIW zawierała…” czy „KIW zawierał…”)? Ta Platforma Obywatelska i ta PO czy to PO („PO podała…” czy „PO podało…”)? Polska Agencja Prasowa i ta PAP czy ten PAP („PAP podała…” czy „PAP podał…”)? Ta Pomorska Akademia Medyczna i ta PAM czy ten PAM („PAM opracowała…”, czy „PAM opracował…”)?
    Renata
  • rozwiązać ciążę
    9.05.2008
    9.05.2008
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o pomoc w rozwikłaniu następującego problemu językowego. Niekiedy poród nazywany bywa rozwiązaniem. Czy w takim razie w tekście medycznym należy pisać o rozwiązywaniu ciąży, czy raczej o rozwiązywaniu ciężarnej? Będę ogromnie wdzięczna za rozstrzygnięcie powyższej kwestii.
    Z poważaniem,
    Ewa C.
  • człon nadrzędny w konstrukcji apozycyjnej
    4.05.2008
    4.05.2008
    Szanowni Państwo,
    mam następującą wątpliwość: „Towarzystwo Handlowe «Matmarco» Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością podpisała umowę” czy może „(…) podpisało umowę”? Która część nazwy własnej spółki decyduje o odmianie? Towarzystwo Handlowe «Matmarco» (podpisało) czy Spółka (podpisała)?
  • Wybieraj z czego chcesz
    26.04.2008
    26.04.2008
    cokolwiek – „Wybieraj z czegokolwiek!”
    co chcesz (czego chcesz) – „Wybieraj z czego chcesz!”
    co kupiono (czego nakupiono) – „Wybieraj z…”???
    co widzisz – „Wybieraj z…”???
    Czy zdanie „Wybieraj z czego chcesz” – gdzie co chcesz jest synonimem dowolności, samodzielną frazą rzeczownikową ('to, co chcesz') i dziedziną wyboru – jest dobrze skonstruowane? (Podobne: „Wybieraj z czego tylko dusza zapragnie!”). I dlaczego nie słyszy się analogicznych form wykropkowanych na wstępie?
  • zasmakować – w czymś czy czegoś?
    16.04.2008
    16.04.2008
    Witam serdecznie,
    zastanawiam się, która z poniższych form jest poprawna i jak to uzasadnić: „Zasmakuj w naturze (z nami)” czy „Zasmakuj natury (z nami)”. Proszę o pomoc.
    Dziękuję z góry i czekam na kontakt.
    Z poważaniem
    Rafał Gorczyca
  • dopełniacz partytywny
    29.03.2008
    29.03.2008
    Witam,
    chciałam zapytać o to, jak poprawnie mówić:
    - dostarczyć dane czy dostarczyć danych?
    - kupić kartofle czy kupić kartofli???
    Dziękuję, pozdrawiam
  • pewny i pewien
    29.03.2008
    29.03.2008
    Zastanawia mnie, ktora forma jest poprawna: „Jestem pewny” czy „Jestem pewien”? Pozdrawiam.
  • przebrać strój
    28.03.2008
    28.03.2008
    Na pewnym internetowym forum zostałem zaatakowany w związku z napisaniem następującego zdania: „…ale żeby zapomnieć przebrać strój?”. Za SJP: „przebrać' – zmienić komuś lub sobie jakąś część ubioru”. Rozumiem różnicę między słowem przebrać z użyciem zaimka zwrotnego i bez jego obecności, dlatego też napisałem przebrać strój (czyli zmienić swój dotychczasowy strój) zamiast przebrać się w jakiś inny strój.
  • z punktu widzenia…
    27.03.2008
    27.03.2008
    Czy takie sformułowania jak z punktu widzenia prowadzenia akcji, z punktu widzenia standardów, z punktu widzenia interesu państwa polskiego – są poprawne? Google po wpisaniu z punktu widzenia interesu daje 17 tys. trafień, ale słownik mówi tylko o czyimś (np. jej) i jakimś (np. naukowym) punkcie widzenia. Samo stwierdzenie, że taki „podmiot” jak prowadzenie akcji potrafi widzieć – zakrawa na groteskę. Jeśli te sformułowania są nie do przyjęcia, to jak to inaczej zwięźle wyrazić?
  • Odczytujemy czas
    14.03.2008
    14.03.2008
    Jak prawidłowo podaje się czas? Np. 7.35 – siudma trzydzieści pięć czy za dwadzieścia pięć ósma?
  • Ta książka dobrze się czyta
    10.03.2008
    10.03.2008
    Czy mógłbym prosić o opinię w sprawie poprawności używania zwrotu czytający się (tekst, magazyn)? Wydaje mi się, że taka konstrukcja mówi nam, że ów podmiot (gazeta, tekst)… sam się czyta. Czy rozumuję poprawnie?
  • dla potrzeb czy na potrzeby?
    7.03.2008
    7.03.2008
    Witam :)
    Często mam wątpliwość, którą formę wybrać: dla potrzeb czy na potrzeby? Jak należy pisać np. w zdaniu: „Fakultet Lotnictwa kształcił specjalistów dla potrzeb Wojsk Lotniczych” czy „Fakultet Lotnictwa kształcił specjalistów na potrzeby Wojsk Lotniczych”?
  • po cenie czy za cenę?
    7.03.2008
    7.03.2008
    Szanowni Państwo,
    która forma jest poprawna:
    1) sprzedawać coś po cenie niższej od ceny…,
    2) sprzedawać coś za cenę niższą od …?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Beata
  • akwen
    4.03.2008
    4.03.2008
    W artykule, który czytam, autor pisze: „(…) w tym akwenie często operowały okręty indyjskiej marynarki wojennej”. Czy wyrazenie w tym akwenie jest poprawne? Wydaje mi sie, ze powinno się stosowac raczej formę na tym akwenie.
    Bardzo proszę o pomoc.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego