Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
Forma zaimka rzeczownego
2.10.20222.10.2022Prosiłabym o wskazanie, które formy są poprawne w zdaniu poniżej.
Wybierz mnie zamiast niego/jego (niej/jej).
Znajomi mówią, że skoro niego, niej stosujemy po przyimku, to należy wybrać jego, jej.
Trudno mi się z tym pogodzić. „Zamiast” też może występować w roli przyimka i w tym wypadku, moim zdaniem, tak właśnie jest (pisałabym: Wybierz mnie zamiast niego).
Dziękuję i pozdrawiam
AS
-
Tuvshinsanaa
1.10.20221.10.2022Szanowna redakcjo,
głowię się nad odmianą nazwiska uczennicy z Mongolii – Tuvshinsanaa. Moje obecne stanowisko jest takie, że odmieniam to nazwisko podobnie jak rzeczownik „kobieta” nie stawiając przy tym apostrofu, tylko po prostu podmieniam końcówkę. Czy dobrze myślę?
Z poważaniem
Michał Zalewski
-
alpaki z Andów
24.09.202224.09.2022„Alpaki z chilijskich And (czy Andów)” jaki to przypadek? Jest to dopełniacz? Skąd? Z Andów? Dopełniacz dla „Tatr” brzmi „Tatr”. Ale czy w zdaniu „Alpaki z chilijskich And” potrzeba mi dopełniacza?
-
Złodziei
20.09.202220.09.2022Jaka jest prawidłowa odmiana słowa złodziej w l.mn.: złodziei czy złodzieji ?
-
do Sadłogoszcza czy do Sadłogoszczy?
27.07.202227.07.2022Szanowni Państwo,
proszę o rozwianie wątpliwości odmiany miejscowości o nazwie Sadłogoszcz - wsi położonej w woj. kujawsko-pomorskim.
Mieszkańcy traktują wyraz jako rodzaj męski (w moim odczuciu słusznie), a więc odmieniają: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.
Ponieważ tym okolicom bliska jest Bydgoszcz, zasugerowano się, iż Sadłogoszcz należy odmieniać jako wyraz rodzaju żeńskiego, zatem zwolennicy takiej odmiany twierdzą, że coś ma miejsce w Sadłogoszczy, a nie: w Sadłogoszczu.
W moim odczuciu należałoby jednak zasugerować się odmianą miejscowości Małogoszcz (słownik poprawnej polszczyzny podaje, że to wyraz rodzaju męskiego), gdyż Sadłogoszcz - Małogoszcz są budową bardziej zbliżone niż Sadłogoszcz - Bydgoszcz, i jednak pozostać przy tradycyjnym: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.
Jakie jest Państwa zdanie na ten temat?
-
Białystok a Bożepole
25.07.202225.07.2022Mam nurtujące mnie pytanie. Mieszkam w miejscowości Bożepole Wielkie... Jak odmienić tą miejscowość, mieszkam w Bożympolu, Bożepolu a może Bożempolu Wielkim?
Czy ta sama zasada odmiany dotyczy Białystoku? Czyli mieszkam w Białystoku, a nie w Białymstoku?
-
B. = D., a nie M.
15.07.202215.07.2022Szanowni Państwo,
frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?
-
Timothée Chalamet
13.07.202213.07.2022Dzień dobry.
Prosiłbym o wyjaśnienie. Aktor grający główną rolę w filmie Diuna nazywa się Timothée Chalamet, jak go odmienić. czy imiona Jimmie i Jimmi odmienia się tak samo, czy inaczej.
Z góry dziękuję za odpowiedź
-
Odmiana obcych nazw miejscowych
9.07.20229.07.2022Czy obce, nieprzyswojone toponimy można odmieniać? Odmienione wyglądają dziwnie, ale nieodmienione brzmią sztucznie... Chodzi mi o przypadki takie jak: Pojechał do Brest/u, Nocowali w Orion/nie.
Z góry dziękuję
Dorota
-
Rzeka i jezioro Churchill
8.07.20228.07.2022Jak odmienimy nazwę rzeki i jeziora Churchill (w Kanadzie)? Ewidentnie pochodzą one od nazwiska Winstona Churchilla, ale odmiana nazw geograficznych może rządzić się swoimi prawami. Czy wystąpi różnica w odmianie nazwy jeziora Churchill i rzeki Churchill, biorąc pod uwagę fakt, że „jezioro” jest rodzaju nijakiego, a „rzeka” żeńskiego? Na przykładzie: „biwakujemy nad brzegiem Churchill [rzeki]” - czyli brak odmiany, ale „biwakujemy nad brzegiem Churchilla [jeziora]” - z odmianą jak w nazwisku?
-
kwiatowi albo kwiatu
7.07.20227.07.2022Szanowni Państwo!
Uprzejmie proszę o informację, czy celownik słowa kwiat może mieć formę kwiatu, czy poprawna jest tylko forma kwiatowi. Proszę też o wyjaśnienie źródła tej oboczności, jeżeli w ogóle istnieje, i o wskazanie wydawnictw językowych, w których taka oboczność jest potwierdzona. Znalazłem informację o niej na kilku stronach internetowych, ale żadne poważne wydawnictwa jej nie potwierdzają. Będę wdzięczny za rozwianie wątpliwości.
Z poważaniem
Piotr Szcześnik
-
jeźdź, pot. jeździj
7.07.20227.07.2022Dzień dobry.
Dlaczego słowo bluźnić można odmieniać bluźnij (a. bluźń), podczas gdy słowo jeździć ma jedną poprawną formę jeźdź (i tak wszyscy mówią jeździj).
Z poważaniem
Jan Nowak
-
Nazwiska męskie a żeńskie
4.07.20224.07.2022Dzień dobry,
mam zagwozdkę dotyczącą odmiany nazwisk i wże u mnie w pracy, która odmian jest poprawna. Poniżej zapis nazwisk:
- Dowgiałło - dyplom dla Adama Dowgiałły? / Moniki Dowgiałło?
- Mleko - dyplom dla Adama Mleki? / Moniki Mleko?
Będę zobowiązana za udzielenie informacji w tej sprawie, ponieważ spór w pracy tęgi, a rozstrzygnąć go może tylko specjalista :)
Pozdrawiam serdecznie i pięknego dnia życzę,
Anna
-
Składzień, Przychodzień
3.07.20223.07.2022Jak powinno się odmieniać nazwiska typu Składzień, Przychodzień? Przychodnia, Składnia czy Przychodzienia, Składzienia?
-
Lorenzo
3.07.20223.07.2022Dzień dobry,
jaka jest poprawna forma (końcówka: -u czy -e - i zapis) imienia Lorenzo w miejscowniku: Lorenzu, czy też Lorenzie (a może Lorencie)...?
Dziękuję za odpowiedź.
TS
-
Dzogczen Ponlob Rinpocze
23.06.202223.06.2022Jak zapisać po polsku i odmieniać imię i nazwisko buddyjskiego nauczyciela, którego anglofoni nazywają Dzogchen Ponlop Rinpoche?
Będę wdzięczna za poprawną transkrypcję i odmianę przez przypadki.
Pozdrawiam
D.
-
Penis w bierniku
22.06.202222.06.2022Dzień dobry,
jak brzmi biernik l. poj. słowa „penis”? Wg WSJP to rzeczownik r. męskorzeczowego, więc „penis”. Wg Słownika współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja (1996 r.) to rzeczownik r. męskożywotnego (więc „penisa”). Wg SGJP biernik ten brzmi „penisa”, ale z rzadka spotyka się również „penis”.
Czy takiego samego rodzaju będą również synonimy tego słowa? I dlaczego akurat ta część ciała (podobnie jak „nos”, ale wyłącznie w wyrażeniu „mieć nosa”) może być w ogóle r. męskożywotnego?
-
Wicie
20.06.202220.06.2022Dzień dobry. Wybieram się na wakacje do nadmorskiej miejscowości Wicie. Początkowo sądziłam, że powinnam mówić: Jadę do Wici, Jestem w Wiciach, tymczasem natknęłam się na odmianę Jestem w Wiciu. Jak zatem poprawnie odmieniać nazwę tej miejscowości?
-
Pani Kowalski
17.06.202217.06.2022Szanowni Państwo,
chciałam się dowiedzieć, czy nazwisko kobiety kończące się na "ski", np. Aneta Kowalski, się odmienia?
Z wyrazami szacunku
Agnieszka
-
Kroh
10.06.202210.06.2022Mam pytanie; Czy nazwisko: prof. Jerzy Kroh odmienia się przez przypadki, tak jak Dmoch, Stoch, czy też nie?