Jeśli nie wiesz, z jakiego języka pochodzi dane słowo, jakie było jego pierwotne znaczenie, czy lub jak zmieniło się jego znaczenie w naszym języku, dlaczego ma taką postać - tu dowiesz się wszystkiego o słowach, które pochodzą z innych języków, a zadomowiły się w polszczyźnie.
etymologia
-
Miękczący wpływ dawnych samogłosek
16.01.202116.01.2021W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.
-
Końcówka -mi
30.12.202030.12.2020Dzień dobry,
wiadomo, że w narzędniku liczby mnogiej mamy kilkanaście wyjątków z końcówką -mi (ludźmi, braćmi, gośćmi, dziećmi itp.). Interesuje mnie odpowiedź na pytanie, czy dawniej takich słów z końcówką -mi było więcej i od czego zależało, czy dane słowo ma końcówkę -mi czy -ami?
Serdecznie pozdrawiam i ukłony przesyłam
Tobiasz Bimbalski
-
Wanna a wiejadło
27.12.202027.12.2020Szanowni Państwo,
co łączy ze sobą wyrazy wanna i wiejadło?
Z poważaniem
Stratos Vasdekis
-
Na krzywy ryj
26.12.202026.12.2020Szanowni Państwo!
Co to znaczy na krzywy ryj? I skąd się to wzięło? Wydaje się, że chodzi o picie alkoholu bez zapłaty, dołączenie do towarzystwa i picie na ich konto, ale w takim razie jak rozumieć tytuł książki : Rejs na krzywy ryj (biograficzna o Himilsbachu)?
Z poważaniem - Dociekliwy
-
Podpora i podpórka
25.12.202025.12.2020Witam,
chciałabym dowiedzieć się jaką etymologię ma słowo podpora/podpórka.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Zaburzenie o nazwie pica
24.12.202024.12.2020Szanowni Państwo,
zwracam się do państwa z pytaniem, jak (albo czy) należy odmieniać słowo pica oznaczające zaburzenie łaknienia polegające na jedzeniu substancji lub przedmiotów nieprzeznaczonych do jedzenia, a zagrażających pacjentowi (np. szklanki, widelce, duże ilości skrobi ziemniaczanej)? Spotkałem się z praktyką, w której c zamienia się na k i odmienia normalnie, ale formę picę też widziałem.
Z wyrazami szacunku,
Jakub Jędrusiak
-
Pochodzenie nazwy rzeki Kacza w Gdyni
23.12.202023.12.2020Proszę o pomoc w sprawie ustalenia etymologii nazwy rzeki Kacza w Gdyni. Rzeka pod tą nazwą wzmiankowana jest już w 1236 roku jako Cacza i Kacza. Raczej nie może chodzić tu o kaczkę, gdyż to słowo pojawiło się dopiero w XIV wieku. Prawdopodobnie jest to nazwa swojska – ludowa. Czy może nawiązywać do imienia Katarzyna lub czasownika kakać? Dziękuję za wszelkie wskazówki.
Pozdrawiam
Anna Purtkowska
-
Macocha
20.12.202020.12.2020Dzień dobry,
Czy słowo macocha było pierwotnie zgrubieniem od mać, staropolskiego odpowiednika matki? Zawiera ona końcówkę ch, która pojawia się w wielu zgrubieniach (np. Zocha, Zdzicho, towarzycho, kapucha i rubacha).
Pozdrawiam,
Zbigniew Młynarski
-
Chleb jałmużny
20.12.202020.12.2020Czy w dość popularnej frazie chleb jałmużny drugi wyraz jest przymiotnikiem, czy dopełniaczem od jałmużna? Przymiotnika nie udało mi się znaleźć w żadnym słowniku, jak również nie znalazłem potwierdzenia dla odmienionej frazy (chleba jałmużnego itd.).
-
Rym męski i rym żeński
19.12.202019.12.2020Proszę o podanie źródła nazw męski i żeński rym.
-
Pomnę i niepamięć
19.12.202019.12.2020Jaka jest etymologia wyrazu zapomnieć i dlaczego w języku rosyjskim bardzo podobnie brzmiące (zapomnit') znaczy coś dokładnie odwrotnego, czyli 'zapamiętać'?
-
Fascynujący kredens
10.12.202010.12.2020Szanowni Państwo,
proszę o etymologię i rozwój semantyczny słowa kredens.
Z poważaniem
Stratos Vasdekis
-
Nazwa Szczyrzyc
6.12.20206.12.2020Jaka jest etymologia nazwy miejscowości w województwie małopolskim Szczyrzyc?
-
Manela – włoskim zapożyczeniem
2.12.20202.12.2020Szanowni Państwo,
poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwy manela (bransoleta popularna w XVII wieku). Czy mogą mi Państwo pomóc? Będę zobowiązany.
Z poważaniem
Czytelnik
-
(Z)nachodzić czy (z)najdować?
30.11.202030.11.2020Dzień dobry!
Istnieje podobieństwo między znajdowaniem a chodzeniem. Lazł-znalazł, idę-znajdę, chodził-znachodził, szoł-naszoł, idu-najdu. Czy to cecha wyłącznie języków słowiańskich?
Pozdrawiam
Marcin Nowak
-
Grasica
30.11.202030.11.2020Szanowni Eksperci,
jaka jest etymologia wyrazu grasica?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
Rok i lata
23.11.202023.11.2020Witam serdecznie,
mam pytanie odnośnie powodu, dla którego mówimy "1 rok" ALE "2,3,4 LATA" ALE i "5,6,7... LAT".
Co jest tego powodem???
Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
-
lipowy i lipny
10.11.202018.12.2008Witam!
Jaka jest etymolgia przymiotnika lipny? Ma ono coś wspólnego z lipą (mówi się też „Ale lipa!”)? Wygląda na to że tak, ale od lipy przymiotnik jest chyba lipowy (np. miód lipowy), a nie lipny.
Pozdrawiam
-
Towar a towarzysz
2.11.20202.11.2020Proszę o naświetlenie etymologii słowa towarzysz. Czy ma związek z towarem?
Z poważaniem,
Łukasz
-
Krasnolud i kość jarzmowa
9.10.20205.06.2016Mam dwa pytania.
Pierwsze: Jaka jest geneza słowa krasnolud?
Drugie: Jakie są koneksje kości jarzmowej i jarzma?
Za odpowiedź z góry dziękuję