Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.
znaczenie
-
syndrom sztokholmski
5.02.20235.02.2023Dzień dobry,
czy zamiast nazwy „syndrom sztokholmski" można używać określenia „syndrom szwedzki"? Wiem, że czasami syndrom ten jest błędnie nazywany „syndromem helsińskim". Zastanawiam się jednak, czy słowo „szwedzki" jest akceptowalne, czy również jest niepoprawne i nie powinno być używane nawet w tekstach nieformalnych lub mowie potocznej?
-
zniewolić – zniewalać, zniewalający
4.02.20234.02.2023Dzień dobry, mam problem ze słowem „zniewalać” (od niewoli). Użyłam go w zdaniu, że pewne uczucie jest „zniewalajace” (chcąc uzyskać negatywny wydźwięk) i ktoś mi zwrócił uwagę, że o ile słowo „zniewalać” ma dwa znaczenia, o tyle „zniewalający” to już tylko „zachwycający”. Czy istnieje jakieś słowo oznaczające „tego, który zniewala”?
-
Nemezis
3.02.202323.05.2021Witam! Moje pytanie odnosi się do słowa Nemezis. Ostatnio wdałem się w dyskusje z moim kolegą i chciałbym doprecyzować pewną rzecz. Według niego słowo to odnosi się do (weźmy za przykład chociażby filmy) arcywrogości pomiędzy osobą dobrą a złą, walki tych sił. Według mnie odnosi się to do zwyczajnego „najważniejszego z wrogów”, niezależnie od nastawienia postaci, chodzi tylko o rywalizacje z drugą stroną.
-
Prośba o
2.02.20232.02.2023Szanowni Państwo,
często spotykam się (szczególnie w komunikacji zawodowej) ze zwrotem „Prośba o... ” (jak np. w: „Prośba o analizę dokumentów”), stosowanym zamiast „Proszę o... ” czy „Czy mógłbyś/mogłabyś... ”. Budzi on we mnie podobną niechęć jak rozpowszechniona praktyka rozpoczynania e-maili od „Drodzy” lub „Szanowni”, oceniona w jednym z wpisów Poradni jako „źle świadcząca o kompetencji komunikacyjnej piszącego”. Czy podobnie należy ocenić zwrot „Prośba o... ”?
Z poważaniem
MB
-
platforma internetowa
1.02.20231.02.2023Dlaczego niektóre strony internetowe są nazywane „platformami”? Jakie znaczenie ma tu „platforma”? Nie mogłem znaleźć w żadnym słowniku, a definicja „dziedzina wspólnego działania” tu nie pasuje. Czy to jakaś kalka z angielskiego?
-
adaptabilny czy adaptowalny
1.02.20231.02.2023Dzień dobry,
spotkałam się z określeniem „mieszkanie adaptabilne” mającym oznaczać mieszkanie, które łatwo zaadaptować na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Termin, który by takie lokale opisywał staje się bardzo potrzebny, jednak słowo „adaptabilny” budzi moje wątpliwości. Wydaje się, że „adaptowalny” brzmiałoby lepiej. Proszę o Państwa opinię.
-
żłób
30.01.202330.01.2023Dlaczego o człowieku ordynarnym mówi się „żłób”? Czy to homonim czy rozszerzenie pierwotnego użycia?
-
Rodzaj pseudonimu
29.01.202329.01.2023Jak nazywa się pseudonim, w którym autor podpisuje się obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć.
-
Sorterownia a sortownia
28.01.20237.03.2021Ostatnio przeczytałam informację, że powstaną nowe sorterownie odpadów – czyli miejsca, gdzie każdy dostarczający odpady będzie je sam sortował. Słowo sorterownie wygląda mi tutaj trochę dziwnie. Czy nie powinno być sortownie? Przecież odpady będą tam sortowane. A może jednak słowo sorterownie jest poprawne jako pochodzące od słowa sorter – czyli ten, który sortuje odpady?
-
Obowiązki wzorowego ucznia
27.01.202327.01.2023Pytanie dotyczy sformułowania:
„ocenę wzorową otrzymuje uczeń, który w szczególności:
- we wszystkich sprawach przestrzega statutu szkoły i regulaminu szkolnego”.
Czy jest poprawne?
-
obchodzić
26.01.202326.01.2023Witam,
jak to się stało, że słowo „obchodzić” jest używane przeciwnie do swego pierwotnego znaczenia? Przecież jeśli coś mnie obchodzi to mnie mija czyli mnie... nie obchodzi.
Pozdrawiam
-
Prawa i lewa strona na obrazie
25.01.202325.01.2023Dzień dobry. Mam pytanie dotyczące deiksy "prawo", "lewo" w kontekcie słowa "dom". Czy na rysunku zawierającym dom, kiedy ma się polecenie narysować kwiatki po prawej stronie, należy to zrobić wzgledem patrzącego na kartkę, czy względem domu?
-
Stopnie i tytuły naukowe w Polsce
24.01.202324.01.2023Dzień dobry, uprzejmie proszę o odpowiedź czy błędem jest użycie terminu „tytuł naukowy” w przypadku doktora lub doktora habilitowanego. Ustawa co prawda wskazuje, że doktor i doktor habilitowany to stopnie naukowe, ale bardzo często używane jest dla nich pojęcie „tytuł naukowy”.
Pozdrawiam
-
interfejs w znaczeniu medycznym
22.01.202322.01.2023Dzień dobry,
chciałem się zapytać, czy użycie słowa interfejs, rozumianego jako miejsce styku dwóch powierzchni, jest poprawne? Pytanie zadaję z powodu tego, że wydaje się to wygodna forma w opisywaniu badań radiologicznych. Przykładem użycia mogłoby być np. zdanie: „Na zdjęciu rentgenowskim widoczne są obustronne wysięki w jamach opłucnowych z interfejsami, które mogą sugerować pogrubienie opłucnej przy nich”.
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
-
minutnik do jajek
21.01.202321.01.2023Dzień dobry!
Przy gotowaniu jajek bardzo przydatne jest urządzenie zwane po angielsku eggtimer. Zastanawia mnie, jak można by przełożyć jego nazwę na polski. W Internecie funkcjonuje jako „minutnik do gotowania jajek”, jednak minutnik bardziej mi się kojarzy z przyrządem dzwoniącym po określonym czasie. Nie mówiąc o nieporęczności tak długiego miana. Dla własnego użytku mówię „czasownik”.
Czy mieliby Państwo jakieś sugestie?
Pozdrawiam
-
stały fragment gry
20.01.202320.01.2023Nie jestem fanem piłki nożnej, ale zdarza mi się obejrzeć mecz mistrzostw. Zaintrygowało mnie więc pytanie znajomego, który najwyraźniej jeszcze rzadziej ogląda piłkę: Co to są „stałe fragmenty gry”? Odkryłem, że jest to błędne tłumaczenie zwrotu „set pieces”, który po polsku powinien brzmieć „ustawione/ustalone fragmenty gry”. Chodzi o wznowienie gry w konkretnym ustawieniu zawodników. Ale czy prawidłowo jest mówić „stałe”? Moim zdaniem nie. Są inne, bardziej stałe fragmenty gry (np. przerwa).
-
Para aspektowa wynieść – wynosić
20.01.202320.01.2023Dzień dobry.
Która forma czasownika „wynosić” jest poprawna:
„Suma składek zdrowotnych wypłacona w roku 2021 wyniosła/wynosiła 1500,00 zł”?
Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Katarzyna
-
Przekazuję z prośbą
19.01.202319.01.2023Uprzejmie zwracam się o poradę. Który wariant zdania jest poprawny? Jeśli oba, to proszę o krótkie wyjaśnienie, dlaczego. Z góry dziękuję.
„Uprzejmie przekazuję w załączeniu interpelację posła XY z 21 listopada 2022 r. w sprawie branży piekarskiej (z prośbą) o przesłanie wkładu do odpowiedzi na wystąpienie poselskie zgodnie z właściwością”.
-
Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne
18.01.202318.01.2023Dzień dobry.
Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.
Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?
-
dr n. hum., mgr inż. XYZ
15.01.202315.01.2023Dzień dobry,
zwracam się z pytaniem, które nurtuje mnie od dłuższego czasu. Czy w kontekście prawnym lub językowym, poprawne jest sumowanie tytułu zawodowego i stopnia naukowego? Dokładnie chodzi mi o przykład mojej osoby. Ukończyłem studia I i II stopnia na politechnice uzyskując tytuł mgr inż. Następnie obroniłem doktorat z nauk humanistycznych uzyskując stopnień dr. Czy mogę posługiwać się podpisem dr inż. XYZ (lub po habilitacji również w dyscyplinie nauk humanistycznych) dr hab. inż.?
