znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • pan

    2.03.2023
    2.03.2023

    Szanowni Państwo

    Chciałem się zapytać o sens używania we współczesnej polszczyźnie słowa Pan. Pan o ile dobrze rozumiem oznaczał władcę. Na przykład niewolnik ma Pana, do króla można było powiedzieć „mój Panie”, Bóg jest władcą, czyli Panem, albo chłopi mieli Panów, czyli władców szlachciców. Teraz poza religią nie widzę logicznego sensu używania tego słowa. Zwłaszcza w państwie demokratycznym, w ustroju antyPanów, czyli antywładców, gzie lud a nie Pan ( władca ) ma rządzić.

    Pozdrawiam

  • przez

    26.02.2023
    26.02.2023

    Czy „przez” może oznaczać „z powodu”, np. Przez wypadek nigdy nie zamieszkał w nowym domu?

  • brelok zbliżeniowy do/od bramy

    25.02.2023
    25.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy poprawne jest użycie sformułowania „brelok zbliżeniowy od bramy”?

    A może powinnam powiedzieć „brelok zbliżeniowy do bramy”?

  • Instrukcja obsługi tokarki

    22.02.2023
    22.02.2023

    Dzień dobry,

    czy tłumacząc na język polski instrukcję obsługi tokarki, mogę się posłużyć niepoprawną formą „2. Wciśnij 1-szy przycisk” ze względów praktycznych, czyli dlatego, że zapis „2. Wciśnij 1. Przycisk” byłby przez większość użytkowników niezrozumiały (o możliwości uszkodzenia maszyny nie mówiąc)? Chodzi o przypadek, gdy w tabelce z opisem funkcji brakuje miejsca na napisanie niebudzącego wątpliwości wyrazu „pierwszy”.

    Z poważaniem

    Stefan Malarski

  • akredytacja

    21.02.2023
    21.02.2023

    Dzień dobry.

    Chodzi o słowo „akredytacja” i jego zastosowanie. Zauważyłem że jedna z grup samopomocowych organizując zloty lub warsztaty często używa tego słowa jako informację o konieczności wniesienia opłaty dla gości którzy będą na wydarzeniu tylko uczestnikami. Opłata ta jest de facto opłatą rejestracyjną lub/i organizacyjną, rodzajem biletu wstępu. I tu pojawia się moje pytanie: czy poprawnym jest użycie takiego sformułowania w powyższym kontekście? Za odpowiedź z góry serdecznie dziękuje.

  • Osoba, która się droczy

    20.02.2023
    20.02.2023

    Dzień dobry,

    czy istnieje rzeczownik oznaczający wykonawcę czynności od czasownika: droczyć się? Droczek? Droczeń?


    Z góry bardzo dziękuję za pomoc!

  • przygotowywanie umów

    20.02.2023
    20.02.2023

    Czy w zdaniu:

    "Do moich zadań należy m.in. analiza aktów prawnych, opiniowanie, przygotowanie i negocjowanie umów." mogę użyć słowa "przygotowanie" czy powinnam użyć słowa "przygotoWYwanie" czy może są one wymienne w tym kontekście?

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Ula

  • przy poniedziałku

    19.02.2023
    19.02.2023

    Od kilku lat w sieci pojawiają się wpisy, w których używane jest wyrażenie „przy poniedziałku” lub innym dniu tygodnia. Skąd ono pochodzi i czy jest poprawne?

  • ludek

    15.02.2023
    15.02.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące słowa ludek. Jeżeli dobrze rozumiem, jest to zdrobnienie od słowa lud, ale jeśli tak, to czegoś tu nie rozumiem. Lud, jak wiadomo, oznacza zbiorowość, na przykład mieszkańców danego kraju. Więc idąc drogą logiki zdrobnienie ludek powinno znaczyć „mały lud”, czyli jakąś niewielką zbiorowość. Skoro tak, to czemu słowa ludek używa się w znaczeniu pojedynczego człowieka, na przykład gdy mówimy o kimś „mały ludek”, albo jak mamy słowo krasnoludek.

    Pozdrawiam

  • wierzchowiec

    13.02.2023
    13.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy wierzchowcem można nazwać inne zwierzę niż konia? Często w tworach fantastycznych (szczególnie w grach) bohater dosiada różne zwierzęta np. wilki, wielbłądy, smoki, a nawet sztuczne konstrukcje. Po angielsku jest na to termin "mount" (czyli ogólnie zwierzę, na którym się jeździ) i często w tłumaczeniach na j. polski jest to tłumaczone jako wierzchowiec. Jednak słowniki podają, że jest to konkretnie koń. Może jest jakieś lepsze polskie określenie?

    Pozdrawiam

    Łukasz

  • jak jako synonim kiedy i jeśli

    9.02.2023
    9.02.2023

    Używanie przysłówka „jak” zamiast „gdy/'kiedy” lub „jeśli”" bardzo mnie irytuje. Ale czy słusznie? Nie jestem ekspertem językowym, więc dopuszczam ewentualność, że nie mam racji. Przykłady:

    „Jak wrócimy z wycieczki, zjemy obiad"

    „Jak byłem małym chłopcem...”

    „Jak przeżyje tę noc, to będzie żył”.

    Gdy ktoś mówi: „Jak przyjdę...” – nie wiem, co ma na myśli: „Gdy przyjdę...” czy „Jeśli przyjdę...”; a może zastanawia się „W jaki sposób przyjdę...”.

    Czy słusznie się „czepiam”?

  • portal internetowy

    8.02.2023
    8.02.2023

    Dlaczego niektóre strony internetowe są nazywane „portalami”? Czy to jest kalka z angielszczyzny?

  • maladaptacja

    8.02.2023
    8.02.2023

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z zapytaniem, czy słowo maladaptacja/maladaptacyjny ma już status słowa spolszczonego?

    Słowo maladaptacja pojawia się w różnych artykułach/dokumentach w internecie, ale nie są to strony związane z poprawnością językową, więc mam wątpliwość co do jego stosowania. Kto decyduje, że jakieś słowo jest spolszczone i jaką przybiera formę?

  • zakole

    7.02.2023
    7.02.2023

    Szanowna Redakcjo,

    proszę o rozwianie moich wątpliwości, czy terminu zakole możemy używać w odniesieniu do zatoki, czy tylko w odniesieniu do rzeki.

  • Feminatywy po raz n-ty

    6.02.2023
    6.02.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy nazewnictwo niektórych zawodów wykonywanych przez kobiety, szczególnie odnoszących się do branży medycznej, takich jak chirurżka czy psychiatrka są zgodne ze słownikiem języka polskiego i dopuszczalne do stosowania, np. w oficjalnych pismach czy artykułach?

    Ponadto, jeżeli tak, to idąc tym tokiem myślenia, jak nazwać kobietę, która pełni zawód tokarza lub drukarza?

    Pozdrawiam

  • syndrom sztokholmski

    5.02.2023
    5.02.2023

    Dzień dobry,

    czy zamiast nazwy „syndrom sztokholmski" można używać określenia „syndrom szwedzki"? Wiem, że czasami syndrom ten jest błędnie nazywany „syndromem helsińskim". Zastanawiam się jednak, czy słowo „szwedzki" jest akceptowalne, czy również jest niepoprawne i nie powinno być używane nawet w tekstach nieformalnych lub mowie potocznej?

  • zniewolić – zniewalać, zniewalający

    4.02.2023
    4.02.2023

    Dzień dobry, mam problem ze słowem „zniewalać” (od niewoli). Użyłam go w zdaniu, że pewne uczucie jest „zniewalajace” (chcąc uzyskać negatywny wydźwięk) i ktoś mi zwrócił uwagę, że o ile słowo „zniewalać” ma dwa znaczenia, o tyle „zniewalający” to już tylko „zachwycający”. Czy istnieje jakieś słowo oznaczające „tego, który zniewala”?

  • Nemezis

    3.02.2023
    23.05.2021

    Witam! Moje pytanie odnosi się do słowa Nemezis. Ostatnio wdałem się w dyskusje z moim kolegą i chciałbym doprecyzować pewną rzecz. Według niego słowo to odnosi się do (weźmy za przykład chociażby filmy) arcywrogości pomiędzy osobą dobrą a złą, walki tych sił. Według mnie odnosi się to do zwyczajnego „najważniejszego z wrogów”, niezależnie od nastawienia postaci, chodzi tylko o rywalizacje z drugą stroną.

  • Prośba o

    2.02.2023
    2.02.2023

    Szanowni Państwo,

    często spotykam się (szczególnie w komunikacji zawodowej) ze zwrotem „Prośba o... ” (jak np. w: „Prośba o analizę dokumentów”), stosowanym zamiast „Proszę o... ” czy „Czy mógłbyś/mogłabyś... ”. Budzi on we mnie podobną niechęć jak rozpowszechniona praktyka rozpoczynania e-maili od „Drodzy” lub „Szanowni”, oceniona w jednym z wpisów Poradni jako „źle świadcząca o kompetencji komunikacyjnej piszącego”. Czy podobnie należy ocenić zwrot „Prośba o... ”?

    Z poważaniem

    MB

  • platforma internetowa

    1.02.2023
    1.02.2023

    Dlaczego niektóre strony internetowe są nazywane „platformami”? Jakie znaczenie ma tu „platforma”? Nie mogłem znaleźć w żadnym słowniku, a definicja „dziedzina wspólnego działania” tu nie pasuje. Czy to jakaś kalka z angielskiego?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego