wyrazy obce

Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.

  • interfejs w znaczeniu medycznym

    22.01.2023
    22.01.2023

    Dzień dobry,

    chciałem się zapytać, czy użycie słowa interfejs, rozumianego jako miejsce styku dwóch powierzchni, jest poprawne? Pytanie zadaję z powodu tego, że wydaje się to wygodna forma w opisywaniu badań radiologicznych. Przykładem użycia mogłoby być np. zdanie: „Na zdjęciu rentgenowskim widoczne są obustronne wysięki w jamach opłucnowych z interfejsami, które mogą sugerować pogrubienie opłucnej przy nich”.

    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

  • Nazwy nowych przedrostków układu SI

    21.01.2023
    21.01.2023

    W listopadzie 2022 przyjęto nowe przedrostki układu SI. W oryginale ich nazwy brzmią ronna-, ronto-, quetta-, quecto- (https://www.gum.gov.pl/pl/aktualnosci/5412,Rozszerzenie-listy-przedrostkow-jednostek-miar-SI.html).

    Czy zalecana polska pisownia byłaby odmienna od tej oryginalnej? Naturalne wydaje mi się, by ostatnie dwa pisać jako kwetta- i kwekto- (niewystępujące w polszczyźnie Q na KW i C zamienione na K – przez analogię do pary jotta/jokto, które po angielsku są zapisywane yotta/yocto).

  • minutnik do jajek

    21.01.2023
    21.01.2023

    Dzień dobry!

    Przy gotowaniu jajek bardzo przydatne jest urządzenie zwane po angielsku eggtimer. Zastanawia mnie, jak można by przełożyć jego nazwę na polski. W Internecie funkcjonuje jako „minutnik do gotowania jajek”, jednak minutnik bardziej mi się kojarzy z przyrządem dzwoniącym po określonym czasie. Nie mówiąc o nieporęczności tak długiego miana. Dla własnego użytku mówię „czasownik”.

    Czy mieliby Państwo jakieś sugestie?

    Pozdrawiam

  • Assamczyk

    17.01.2023
    17.01.2023

    Dzień dobry.

    Jak poprawnie nazwać mieszkańca stanu Assam w Indiach? Czy to jest Assamczyk?

  • Klops a pulpet

    10.01.2023
    5.07.2022

    Szanowni Państwo!

    Czym różni się klops od pulpeta? Skąd się wzięło powiedzenie „no to klops”, jako określenie klapy, problemu, czegoś, co nie wyszło, nie udało się?


    Z poważaniem - Dociekliwy

  • Pivot czy piwot?

    4.01.2023
    4.01.2023

    Dzień dobry,

    zajmuję się opisywaniem zjawisk ekonomicznych i rynkowych. Ostatnio modne stało się słowo pivot w znaczeniu «zwrot», «zmiana kierunku, nastawienia» w odniesieniu do polityki Fedu.

    W słowniku figuruje słowo piwot (koszykówka, ale też chodzi o zwrot). Czy w związku z tym lepiej pisać piwot w znaczeniu polityki pieniężnej, czy pozostać przy anglosaskim pivocie?

    Pozdrawiam


  • Nazwy geograficzne świata

    31.12.2022
    31.12.2022

    Szanowni Państwo,

    jak zapisywać obce nazwy geograficzne, których nie ma w Encyklopedii PWN ani w żadnym polskim słowniku, nie są wymieniane przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych, ale w internecie są używane ich polskie wersje. Przykładem może być wyspa Mozia, która jest też nazywana Motją. A co w wypadku nazw, w których są akcenty i inne znaki diakrytyczne, ale np. w polskich przewodnikach dla turystów używa się nazw spolszczonych? Jaki zapis wybrać?

    Serdecznie pozdrawiam

  • Mies van der Rohe

    28.12.2022
    28.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o poradę: jak odmieniać prawidłowo nazwisko Mies van der Rohe? Czy odmieniać tylko: Mies, Miesa itd pozostawiając resztę bez odmiany? Czy też odmieniać razem z członem van der Rohe: Mies van der Rohe, Miesa van der Rohego itd.

    Gabriela Żelewska

  • magister fabricae

    27.12.2022
    27.12.2022

    Czy wyrażenie „magister fabricae” używane w polskim tekście powinno być pisane kursywą? Dziękuję za pomoc.

  • niemodelowy, bezwzorcowy

    23.12.2022
    23.12.2022

    Szanowna Poradnio,

    w aplikacji komputerowej jeden z typów występujących tam obiektów może przyjmować jedną z dwóch wartości: Model albo Non-Model.

    Jak w takim przypadku przetłumaczyć słowo Non-Model? Czy słowo Niemodel będzie poprawnym tłumaczeniem pod względem językowym? Z góry bardzo dziękuję za pomoc,

    R.Ś.

  • manhwa i manhua

    21.12.2022
    21.12.2022

    Witam, chciałbym zapytać o to, jaka powinna być deklinacja słowa, które jest homonimem oznaczającym kolejno koreańskie (pisane przez w) i chińskie (pisane przez u) komiksy, gdyż ich końcówki nie są dla języka polskiego typowe? Kolejno manhwa i manhua. Problem widzę zwłaszcza z celownikiem, miejscownikiem, a także z liczbą mnogą.

  • idée fixe

    21.12.2022
    21.12.2022

    Czy wielkim grzechem jest spolonizowanie idee fixe i użycie frazy idea fix?

  • Prelegować

    19.12.2022
    19.12.2022

    Pewna prelegentka we wpisie na LinkedIn użyła sformułowania „Preleguję na ponad setce wystąpień rocznie”. Pojawił się pod tym wpisem komentarz, że w języku polskim nie ma czasownika prelegować, a sformułowanie „prelegować na wystąpieniu” jest językowym koszmarkiem. Autor komentarza został skrytykowany, że zapożyczanie z innych języków i neologizmy to normalne zjawiska w języku i niegrzecznie jest zwracać uwagę na podstawie swojej subiektywnej opinii. Jaka jest Państwa opinia na ten temat?

  • Imię i nazwisko syryjskiej ambasadorki UNICEF

    15.12.2022
    15.12.2022

    Jak po polsku poprawnie zapisać imię i nazwisko syrysjkiej ambasadorki UNICEF Muzoon Almellehan (transkrypcja francuska). Z góry dziękuję

    Dorota

  • udong

    12.12.2022
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    udong to koreańska nazwa japońskiej potrawy udon. Udon odmieniamy: udonu, udonowi, udonem. Czy według takiego samego wzoru możemy odmieniać udong? Czy poprawnie będzie: mam ochotę na odrobinę udongu?

    A może poprawny będzie brak odmiany: mam ochotę na odrobinę udong?

    Bardzo proszę o pomoc i dziękuję.

  • Halloween, halloween

    6.11.2022
    6.11.2022

    Teoretycznie halloween wymawia się „halołin”. Jest to wyraz zapożyczony, ale jak brzmi jego spolszczona wersja?

  • debugger czy debuger

    26.10.2022
    26.10.2022

    Dzień dobry,

    w jaki sposób poprawnie spolszczyć słowa debugger, debuggers, debugging...

    Czy poprawne będzie zapisanie tych słów przez jedno „g”, czy też należy zachować wierność pisowni angielskiej i używać dwóch „g”.

    Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź

    Rafał Święch

  • Euroameryka albo Laurosja

    24.10.2022
    24.10.2022

    Jak powinno się pisać i odmieniać geologiczny termin Laurussia? W takiej wersji słowo występuje w Encyklopedii PWN, ale można spotkać różne warianty, stąd moja wątpliwość.

    Z poważaniem

    Magdalena Grzech

  • Nazwy sushi

    20.10.2022
    20.10.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałabym zapytać o poprawny zapis rolek sushi w języku polskim. Na przykład, jeśli mamy rolkę „gunkan z pieczonym łososiem”, to czy „gunkan”, „pieczony” i „łosoś” powinny być zapisane wielką czy małą literą? Czy może tylko nazwa rolki ("Gunkan") powinna być zapisana wielką literą, a składniki już małą?

    Bardzo dziękuję za pomoc

    Beata Bochnia

  • À propos

    19.10.2022
    19.10.2022

    Szanowni Państwo, moje pytanie dotyczy zwrotu „à propos”. W języku francuskim majuskuły zapisujemy bez akcentu, więc na początku zdania zapiszemy „A propos”. Jak to jednak wygląda w języku polskim? Do zasad pisowni którego języka powinniśmy się odnieść? Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego