słownictwo

  • klarowny i transparentny w polszczyźnie ogólnej

    2.02.2024
    2.02.2024

    Dzień dobry,

    pracuję w branży w której wymiennie stosuje się słowa klarowny i transparentny (w kontekście opisu wyglądu cieczy). Wydaje mi się, że słowa te nie są tożsame, ale nigdzie nie mogę znaleźć jednoznacznej odpowiedzi. Proszę o pomoc w określeniu czy słowa te mogą być używane zamiennie, czy istnieją między nimi na tyle istotne różnice, że nie powinno stosować się ich wymiennie.

    Pozdrawiam

    T

  • skasuj, usuń, usuń trwale

    1.02.2024
    1.02.2024

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie o znaczenie słów „Skasuj” i „Usuń” w języku polskim.

    Czy poprawne będzie użycie tych dwóch słów dla rozróżnienia tłumaczenia angielskich słów "Remove" i "Delete"? W niektórych aplikacjach dla rozróżnienia tych słów używa się tłumaczenia „Usuń” oraz „Usuń trwale”. Być może jednak „Skasuj” jest również dopuszczalne?

    Z góry bardzo dziękuję za pomoc.

    Rafał Święch

  • Prawo odbiorcy usług psychologicznych

    1.02.2024
    1.02.2024

    Szanowni Państwo,

    piszę, ponieważ pojawił się na uczelni problem językowy, a mianowicie chciałabym uzyskać informację na temat tego, czy sformułowane zdanie jest poprawne:

    „Psycholog działa z poszanowaniem prawa odbiorcy do wysokiej jakości usług psychologicznych”. Czy w użytym zdaniu nie powinno pojawić się wyrażenie „otrzymania/ pozyskania wysokich usług”? Czy zdanie nie powinno zabrzmieć w ten sposób: „Psycholog działa z poszanowaniem prawa odbiorcy do otrzymania/pozyskania wysokiej jakości usług psychologicznych” ? W wyniku tego, iż odbiorca nie posiada bezpośredniego prawa ani wpływu na jakość usług świadczonych przez psychologa, pojawił się dylemat językowy.

    Pozdrawiam.

  • O wejściu w szkodę i oczach czarnych

    1.02.2024
    1.02.2024

    Szanowni Państwo,

    na wstępie chciałbym wyrazić uznanie dla pracy, którą wykonuje Poradnia. Szczególnym szacunkiem darzę pana Adam Wolańskiego za wiedzę i kompetencje. Żeby nie przedłużać, przejdę do pytań. Skąd się wzięło powiedzenie, że krowa weszła w szkodę? Wiem, czym jest rzeczona szkoda, ale dlaczego nasi przodkowie tak mówili? A drugie pytanie jest takie: czy oczy mogą być czarne? Nieraz się spotykam z opisem, że ktoś ma czarne oczy, ale choć żyję już dosyć długo, nigdy u nikogo nie widziałem takiego koloru oczów. Podobne zresztą jak z nie wiadomości dlaczego mówi się o rasie czarnej. Przecież ludzie tej rasy mają brązowy kolor skóry. Z najlepszymi życzeniami w nowym roku, Mirek

  • Ogólne określenia ilości

    30.01.2024
    22.01.2024

    Szanowni Państwo!

    Czy określenia „większość” i „niektóre” są synonimami, mają takie samo znaczenie, można ich używać zamiennie? Jestem pewien, że nie, ale stykam się z osobami, które mają zdanie odmienne od mojego.

    Z poważaniem - Dociekliwy

  • niefortunnie i nieumyślnie

    29.01.2024
    29.01.2024

    Dzień dobry, czy wyraz niefortunnie można sformułować nieumyślnie?

  • Określenie człon w słownikowych definicjach strukturalnych

    28.01.2024
    28.01.2024

    Szanowni Państwo,

    w SJP PWN pierwsze wyrazy definicji haseł „czerwono-” i „bio-” zaczynają się od słów „pierwszy człon...”. Wydawało mi się do niedawna, że pierwsze człony ogółem liczą się jako przedrostki, jednak spotkałam się z opinią, że przedrostkiem jest jedynie drugi z nich (nie ma bowiem podstawy słowotwórczej w polszczyźnie), pierwszy zaś jest tematem słowotwórczym (od podstawy „czerwony”). Jak to właściwie jest z tą klasyfikacją -- czy jedno i drugie możemy zaliczyć do przedrostków?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • co drugi dzień = co dwa dni

    27.01.2024
    27.01.2024

    Dzień dobry,

    chciałabym zapytać czy wyrażenia „co drugi dzień” oraz „co dwa dni” oznaczają to samo? Np. zażywam lek co drugi dzień czyli w poniedziałek, środę, piątek, niedzielę itd. Ale jeśli przyjmuję go co dwa dni oznacza schemat jak powyżej, czy między przyjęciem kolejnej dawki upływają dwa dni, czyli przyjmuję lek w schemacie poniedziałek — czwartek — niedziela. Z góry dziękuję za odpowiedź.


  • Indianin

    26.01.2024
    26.01.2024

    Czy nazwa Indianie również po polsku jest niepoprawna politycznie? Czy jest to tylko sztuczne przenoszenie anglosaskich sporów na nasz grunt? Jeśli mimo wszystko należałoby jej unikać, to czym ją zastąpić (zgrabniej niż Rdzenni Mieszkańcy Am. Płn.).

    Z góry dziękuję

    D.

  • Dokument edytowalny

    25.01.2024
    25.01.2024

    Szanowni Państwo,

    w korespondencji między urzędami często prosi się o przesłanie danego pisma w postaci elektronicznej, umożliwiającej skopiowanie zawartych w nim danych. Czy poprawniej jest prosić wówczas o przesłanie „wersji edytowalnej”, „formy edytowalnej” takiego pisma, a może jeszcze inaczej?

  • Tylko: dołączać, przełączać, włączać i załączać

    22.01.2024
    22.01.2024

    Często ludzie używają słów, załanczam , wyłanczam. Czy takie słowa są poprawne

  • Określanie temperatury w prognozach pogody

    22.01.2024
    22.01.2024

    Czy poprawna jest forma "5 stopni na plusie, 2 stopnie na minusie", która tak bardzo rozpanoszyła się w mediach?

  • wszystek

    21.01.2024
    21.01.2024

    Dzień dobry.

    Czy w tym zdaniu „Zatem nie ma żadnej nadziei i żyje pan z myślą, że umrze pan wszystek" słowo wszystek zostało poprawnie użyte?

  • Kobieta wojewoda

    15.01.2024
    15.01.2024

    Dzień dobry. Wielkopolska ma nową wojewodę wielkopolską. Wszystko wskazuje na to, że będzie chciała używać żeńskiej formy. Proszę o radę dotyczącą poprawnej odmiany.

  • przełamać smak

    14.01.2024
    14.01.2024

    Dzień dobry,

    co znaczy zwrot „przełamać smak”?

  • zaciążyć

    13.01.2024
    13.01.2024

    Czy (w dialogu w książce) można napisać zaciążyć z znaczeniu 'zajść w ciążę'?

  • Onomatopeje w komiksie

    13.01.2024
    13.01.2024

    Jaką onomatopeją można oddać gwizd czajnika? I czy Poradnia może polecić jakiś (najlepiej internetowy) słownik wyrazów dźwiękonaśladowczych. Próbuję tłumaczyć komiks i walczę z dźwiękami.

    Z góry dziękuję

    Dorota

  • Eponimy

    12.01.2024
    12.01.2024

    Chciałbym spytać o istotę eponimów. Wiadomo mi, że nazwy własne po przeistoczeniu się w wyrazy pospolite, którymi są eponimy, zapisujemy z zasady małą literą. Dlaczego jednak W. Kopaliński w swoim „Słowniku eponimów”, oprócz klasycznych wyrazów odimiennych, takich jak judasz, adidasy czy lolitka zamieszcza także wyrażenia typu pójść do Canossy, przekroczyć Rubikon albo stary praojciec Adam, które przecież zawierają nazwy własne pisane dużą literą? Czy eponimem na pewno jest także kompleks Edypa?

  • Przyimek koło oraz przysłówki mile – miło

    11.01.2024
    11.01.2024

    Witam, czy można powiedzieć, że coś odbędzie się koło godziny 13, czy jedyną poprawną formą jest około. I drugie pytanie, czy można powiedzieć, że coś jest miło widziane, czy tylko mile widziane?

    Pozdrawiam

  • dezindustrializacja

    9.01.2024
    9.01.2024

    Proces odprzemysłowienia to inaczej proces deindustrializacji czy dezindustrializacji? Które określenie jest poprawne?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego